Σήμερα, ημέρα των γαλλικών προεδρικών εκλογών και βλέποντας στο CNN το διαγραφόμενο νικητή, συντηρητικό Σαρκοζί να χειροκροτείται από τους θριαμβολογούντες οπαδούς του, θυμήθηκα όσα συνέβαιναν τέτοια περίπου εποχή στο Παρίσι και τη Γαλλία, πριν 39 χρόνια.
Πιστεύω ότι ακόμα και εκείνες τις αναμφισβήτητα εκρηκτικές κινητοποιήσεις μπορεί κανείς να τις ερμηνεύσει ποικιλοτρόπως. Αντί για μία γνήσια επαναστατική έκρηξη, εμπνευσμένη μεταξύ άλλων και από τις ιδέες του Καστοριάδη, ο Μάης του ’68 μπορεί να ερμηνευθεί και ως μία φοιτητική εξέγερση που έπασχε από την έλλειψη βάθους και στερεότητας των ιδανικών της και από μία σύγχυση γύρω από τους στόχους της. Ο Μεξικανός ποιητής Octavio Paz είπε κάποτε ότι τα γεγονότα εκείνου του Μάη αποτελούσαν ‘το θέαμα, τη φιέστα της επανάστασης’ ή ‘[μία] φιέστα προς τιμήν της επανάστασης’, και ότι στο γαλλικό Μάη του ’68 ‘η τελετή ήταν πραγματική, αλλά η επικληθείσα θεότητα ήταν ένα φάντασμα.’
Αν θα συμφωνούσε κανείς, δεν θα μπορούσε παρά να αναρωτηθεί αν μία ‘άδεια’ ή ‘κούφια’ επανάσταση, όπως ο Μάης του ’68 κατά τον Paz, αποτελεί τη μοναδική μορφή που η ριζική κοινωνική κριτική μπορεί να πάρει σήμερα στη Δύση. Άσχετα από το αν συμφωνεί κανείς με τον Paz ή όχι, μοιάζει προτιμότερο να μιλήσουμε, όπως ο Καστοριάδης, όχι για μία βίαιη κινητοποίηση ενάντια στο σημερινό status quo ante, αλλά για μία αλλαγή στην ανθρωπολογική δομή των σημερινών ανθρώπων που θα οδηγήσει στην εμφάνιση μιας άλλης μορφής ύπαρξης και δράσης.
Ως Αθηναίος που πριν τρία χρόνια μετοίκησα στη Θεσσαλονίκη (ο λόγος δεν είναι του παρόντος), θέλω να μοιραστώ ορισμένες εντυπώσεις, και τους λόγους που μου αρέσει - και δεν μου αρέσει - η ζωή στη συμπρωτεύουσα:
Λοιπόν, έχουμε και...τρώμε: το φαγητό είναι σαφώς ανώτερο - και φθηνότερο! - από της Αθήνας, με το απαραίτητο γλύκισμα στο τέλος που προσφέρεται τόσο ευγενικά σε ταβέρνες και εστιατόρια. Επίσης, απερίγραπτη είναι και η όλη αίσθηση της πόλης που σε αγκαλιάζει και αφήνει να αναδυθούν αρώματα από το κοσμοπολίτικο παρελθόν της. Αλλά και οι όμορφες εκδρομές σε μέρη όχι και τόσο μακριά από την πόλη όπως τα περιέγραψα σε προηγούμενο post, είναι πάντα μια καλή ιδέα τα σαββατοκύριακα. Tο Νοέμβριο, το φεστιβάλ κινηματογράφου είναι must! Όπως απαραίτητες είναι και οι βόλτες στο κέντρο και την παραλία. Τέλος, οι άνθρωποι: σε αντίθεση με την Αθήνα, η Θεσσαλονίκη δεν 'σηκώνει' και πολλή δηθενιά και στήσιμο. Ένα πράγμα που ΔΕΝ μου λείπει από την Αθήνα, είναι οι μελαγχολικοί νέοι άνθρωποι και οι στημένες παρέες. Αυτά βέβαια είναι και θέμα τύχης - ατυχίας περισσότερο! - αλλά γενικότερα διαπίστωσα ότι στη Θεσσαλονίκη βρίσκει κανείς αυθεντικότερες ανθρώπινες φιγούρες λίγο πιο εύκολα απ' όσο στην Αθήνα. Επίσης, ας μην ξεχνάμε τους πανταχού παρόντες φοιτητές και τη ζωντάνια που δίνουν στην πόλη, που ως γνωστόν είναι η μεγαλύτερη φοιτητούπολη της Ελλάδας.
Αυτά που με πληγώνουν: η έλλειψη των κινηματογράφων, των θεάτρων και των μουσείων της Αθήνας. Πολιτιστικά, η αίσθηση που έχει κανείς είναι ότι ζει σε έναν κινηματογράφο Β' Προβολής, σε σχέση με την Αθήνα. Επίσης απαράδεκτη είναι η ατμοσφαιρική μόλυνση που οφείλεται: α) στις βιομηχανίες που σκανδαλωδώς λειτουργούν μέσα στην ίδια την πόλη, και β) στα απαρχαιωμένα μέσα μαζικής μεταφοράς, δηλαδή τα παλιά λεωφορεία-φυσαρμόνικες που υπήρχαν πριν 10-15 χρόνια στην Αθήνα. Η έλλειψη επιλογών σε αυτόν τον τομέα, αν σκεφτεί κανείς τις επιλογές (τραμ, προαστιακό, μετρό, λεωφορεία) που προσφέρονται στην Αθήνα και τις σχετικές επενδύσεις που έχουν γίνει, είναι κραυγαλέα. Α, και το κλίμα δεν είναι ό,τι καλύτερο, με αρκετή υγρασία λόγω της θάλασσας - δεν συγκρίνεται με το της Αθήνας και με το αττικό φως. Υπάρχει επίσης μια γενικότερη αίσθηση - στους ανθρώπους υπάρχει η επαρχιακή νοοτροπία - ότι ζει κανείς σε μια υπερδιογκωμένη επαρχιακή πόλη, με όλα τα αρνητικά της, και μακριά από εκεί όπου 'τρέχει' η ζωή (δηλαδή την Αθήνα). Τέλος, με τυραννάει η έλλειψη της δυνατότητας να πάρει κανείς το πλοίο της γραμμής το καλοκαιράκι και να πάει στα νησιά. Για να το κάνει κανείς αυτό από τη Θεσσαλονίκη πρέπει πρώτα να διανύσει τα 520 χλμ. προς την Αθήνα. :-(
