Δημο(σ)κοπήσεις και «κοινή γνώμη»

Τελευταία βλέπω στις τηλεοράσεις διάφορους παραθυρικούς αγορητές να στηρίζονται, προκειμένου να διατυπώσουν επιχειρήματα, στα όσα υποτίθεται λέει η «κοινή γνώμη». Αλλά ξεχνάνε κάτι πολύ σημαντικό: το ότι «κοινή γνώμη» απλά δεν υπάρχει. Ή αν υπήρξε ποτέ, ότι υπήρξε μόνο για τους ίδιους. Η ίδια η φράση «κοινή γνώμη» συνιστά σχήμα οξύμωρο. Κάθε άνθρωπος διατηρεί τις αντιλήψεις του, τις απόψεις και τις δοξασίες του. Οι οποίες διαφέρουν από κάθε άλλου. Εφόσον βέβαια μιλάμε για ανθρώπους, όχι για πρόβατα. Η «κοινή γνώμη» ήταν ανέκαθεν ένα αντιδημοκρατικό, ισοπεδωτικό κατασκεύασμα. Ένα πολύ-εργαλείο στα στόματα όσων θα επιθυμούσαν διακαώς να μπορούν να χειρίζονται ανθρώπους σαν κοπάδια. Όσων δηλαδή δεν τους αρέσει η πολυφωνία και θα ονειρεύονταν τους εαυτούς τους βοσκούς αιγοπροβάτων. Όμως ΔΕΝ είμαστε αιγοπρόβατα, νομίζω. Όσο καιρό επικοινωνώ μέσω του blog μου διαδικτυακά με άλλους ανθρώπους, αντιλήφθηκα ότι υπάρχει αυτό ακριβώς το συναρπαστικό, απέραντο μωσαϊκό απόψεων. Η ύπαρξη του οποίου διαψεύδει κατηγορηματικά την ύπαρξη οιασδήποτε «κοινής γνώμης». Τα ίδια θα έλεγα και για διάφορες «δημοσκοπήσεις» - ή δημοκοπήσεις - που κυκλοφορούν τελευταία. Επειδή μάλιστα τυχαίνει να έχω μια εικόνα του τι σημαίνει «survey research», «δείγμα» και «sampling», διατηρώ τεράστιες επιφυλάξεις ως προς την καταγωγή και την εγκυρότητα των «δημοσκοπήσεων» που βλέπουμε στις τηλεοράσεις με χρωματιστές φετούλες και εύκολα συμπεράσματα. Κάποιοι τις ζήτησαν και κάποιοι τις έκαναν, αλλά δεν είδαμε ποτέ στην τηλεόραση ή αν είδαμε δεν προσέξαμε «λεπτομέρειες» όπως τον πληθυσμό από τον οποίο επέλεξαν το δείγμα τους, τι μέγεθος είχε το δείγμα αυτό, τις μεθόδους με τις οποίες επέλεξαν το δείγμα τους, τι ρώτησαν και με τι είδους ερωτηματολόγια. Αλλά και το αν έγιναν συνεντεύξεις τηλεφωνικές ή τι είδους και αν έλαβαν υπόψη το λεγόμενο «interview effect», δηλαδή το κατά πόσον η διατύπωση των ερωτήσεων, οι πεποιθήσεις του ερωτώντα αλλά και η υποτιθέμενη «κοινή γνώμη» επηρέασαν καθοριστικά τον ερωτώμενο. Φοβάμαι ότι αρκετές από αυτές τις «δημοσκοπήσεις» στοχεύουν όχι στο να εκφράσουν την ανύπαρκτη «κοινή γνώμη». Αλλά στο να δημιουργηθεί όσο γίνεται ένα τέτοιο τερατούργημα, να διαμορφωθεί και να κατευθυνθεί εκεί που κάποιοι, από τα τηλεπαράθυρά τους, επιθυμούν, με τη διάδοση έτοιμων, προκάτ αντιλήψεων που καταφθάνουν ζεστές στα σπίτια μας μέσω ενός ταχύτατου ντελίβερι: της τηλεόρασης.

Αίτηση

....................................Ελληνική Δημοκρατία
................................... ..Υπουργείο Δικαιοσύνης

'Εντυπο υποβολής αίτησης για δημιουργία ιστολογίου στο διαδίκτυο σύμφωνα με το νέο νομοθετικό πλαίσιο περί λειτουργίας των Blogs:

Αρ. Αίτ. …………………………………......
Αστυν. Τμήμα ……..………………………
Ημερ. Παραλαβής ………………….……
Υπογρ. Παραλήπτη ……………………..



ΑΤΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΥΠΗΡΕΣΙΑΚΗ ΧΡΗΣΗ
ΔΙΕΥΘΥΝΣH ΙΣΤΟΛΟΓΙΟΥ:.............................................
ΕΠΩΝΥΜΟ:……………………………………………………………
ΟΝΟΜΑ: ………………………………………………………………..
ΑΡ. ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ: …………………………ΗΜΕΡ. ΓΕΝΝΗΣΗΣ: ……………………….........
ΤΟΠΟΣ ΓΕΝΝΗΣΗΣ: ………………………………………. ΕΠΑΡΧΙΑ: …………………………...
ΥΠΗΚΟΟΤΗΤΑ: ………………………………………… ΘΡΗΣΚΕΥΜΑ: …………………………..
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ: …………………………………..……… ΑΡ. ΚΟΙΝ. ΑΣΦ. ………………………
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: (Οδός) ……………………………………………….(Αριθμός) ………………..(Πολυκατοικία) …………………………………………………………..…. (Διαμ.) ……….……ΤΑΧ. ΚΩΔ. …….....
ΠΟΛΗ/ΧΩΡΙΟ ………………………… ΕΠΑΡΧΙΑ ……………………...ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ: …………..…..
ΤΗΛ. ΚΙΝΗΤΟ: ………..……….. ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ:...............................................
ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΠΑΤΕΡΑ: …………………………………………… ΤΗΛ:................................
ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΜΗΤΕΡΑΣ: ……………………………………………………………

ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΘΗΤΕΙΑ
Ημερομηνία κατάταξης ……………………………………………….. Α.Σ.Μ. …………………
Βαθμός ………………………. Ημερομηνία απόλυσης/απαλλαγής ……………………….
Σημ.: Αν έχετε απαλλαγεί / διακόψει γράψτε τους λόγους................................................................................................................................

ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΚΑΤΑΔΙΚΕΣ
Αν εκκρεμεί ποινική υπόθεση εναντίον σας ή έχετε καταδικαστεί από Πολιτικό ή Στρατιωτικό Δικαστήριο, αναφέρετε τη φύση του αδικήματος, την ημερομηνία της καταδίκης και την ποινή που σας επιβλήθηκε.
…………………………………………………………………………………………………………..............

Με το παρόν έντυπο αιτούμαι τη χορήγηση άδειας για δημιουργία ιστολογίου και δηλώνω ότι αποδέχομαι τις όποιες πιθανές παρεμβάσεις γίνουν (όταν αυτό θεωρηθεί απαραίτητο) στις αναρτήσεις του ιστολογίου μου, από τους υπεύθυνους του τμήματος Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος.

Ο ΑΙΤΩΝ


ΣΗΜΕΙΩΣΗ:
Οι αιτούντες οφείλουν να υποβάλουν μαζί με την αίτηση φωτοαντίγραφα πιστοποιητικά σε φύλλο χάρτου Α4 των κάτωθι εγγράφων: (α) Πιστοποιητικό Γέννησης ή Πολιτογράφησης, (β) Απολυτήριο Στρατού, (γ) Δελτίο Ταυτότητας και (δ) δυο φωτογραφίες, όπως και να καταβάλλουν παράβολο εκατόν πενήντα (150) ευρώ.

Από το blog του Giasafox (εκτός απ' το παράβολο, που το πρόσθεσα μετά από πρόταση του tzonakos :-)

Δυο μικρές ιστορίες αναμονής

Σήμερα το πρωί πέρασα δυο ώρες στο ΙΚΑ περιμένοντας να βγάλω μια ακτινογραφία. Το σύστημα προτεραιότητας είχε ως εξής: έξω από τις πόρτες του ακτινολογικού υπήρχε μια μικρή ντουλάπα και πάνω της καρτελάκια μέσα σ' ένα κουτάκι. Με αριθμούς γραμμένους με το χέρι, από το ένα έως το σαράντα. Εννοείται βέβαια πως οι υποψήφιοι ήμασταν πολύ περισσότεροι. Κάποια στιγμή λοιπόν μας προέκυψαν δυο οκτώ διότι άγνωστο πως, φαίνεται πως τα οκτώ, στη συγκεκριμένη τράπουλα, ήταν περισσότερα του ενός. Και σαν να μην έφτανε αυτό, ορισμένοι απ' όσους ερχόταν η σειρά τους άφηναν τα τραπουλόχαρτά τους σε απίθανα μέρη ή ξανά στο κουτί, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται παρεξηγήσεις. Όπως να επιμένει κάποιος με τον αριθμό τρία, ας πούμε, ότι προηγείται κάποιου άλλου από την προηγουμένη βάρδια, με τον αριθμό 39. Παρ’ όλα αυτά, δε χάλαγε στο παραμικρό η καλή διάθεση και η αίσθηση ότι ήμασταν μια χαρούμενη, πρωινή παρέα. Αίσθηση που συνεχιζόταν και μέσα στο ακτινολογικό με τον παλιό, καλό και οικείο νομίζω σε πολλούς ενικό, με τον οποίο, απ ' ό, τι άκουγα, αντιμετωπίζονταν άνθρωποι όλων των ηλικιών. Συμπεριλαμβανομένου και του γράφοντος. Ομολογώ μάλιστα ότι όταν - ενώ βρισκόμουν πια εντός των πυλών - ένα από τα παραγγέλματα μου δόθηκε στον πληθυντικό, φούσκωσα μέσα μου από υπερηφάνεια. Και μάλιστα σε τέτοιο βαθμό που παρά την ταλαιπωρία έφυγα από το ΙΚΑ με ψηλά το κεφάλι και χαμόγελο.

Το απόγευμα, είχα στις οκτώ ραντεβού σε ιδιωτικό ιατρείο αυτή τη φορά, με μια δερματολόγο (ναι, ημέρα γιατρών η σημερινή). Καθυστερήσαμε με τη γυναίκα μου λόγω δύσκολου πάρκινγκ και φτάσαμε οκτώ και δέκα. Καθίσαμε στην κοινή με ένα άλλο ιατρείο (του συζύγου της) αίθουσα αναμονής και περιμέναμε. (Kι αυτό ήταν το κυρίως σφάλμα μας, ότι δηλαδή δεν πήγαμε κατευθείαν να της χτυπήσουμε την πόρτα του ιατρείου.) Κάποια στιγμή, κατά τις και είκοσι, εμφανίστηκαν δυο γυναίκες με τα παιδιά τους που μπήκαν κατευθείαν στο γραφείο της γιατρού. Ρωτήσαμε τότε και μας είπαν δυο άλλοι που περίμεναν για το άλλο ιατρείο, ότι στις οκτώ η γιατρός είχε φωνάξει το όνομά μου. Αλλά όπως αποδείχτηκε αργότερα, δεν μας άκουσε όταν ήρθαμε (η εξώπορτα ήταν ανοιχτή), διότι μιλούσε στο τηλέφωνο. Κατά τις παρά τέταρτο, αφού ήδη περιμέναμε κάπως άδικα - λέω κάπως διότι είχαμε αποδεχτεί το όποιο φταίξιμό μας - για 35 λεπτά και έχοντας αντιληφθεί ότι στο γραφείο της γινόταν κοινωνική συζήτηση με τις γυναίκες και τα παιδιά, πήρα το θάρρος και χτύπησα την πόρτα της. Ανοίγοντας, της είπα 'γεια σας, ήθελα να σας πω ότι ήρθαμε οκτώ και δέκα και περιμένουμε' με ηρεμότατο ύφος. Πριν τελειώσω τη φράση μου πετάχτηκε η μια από τις δυο γυναίκες φωνάζοντας 'όχι, μαζί μας μπήκατε!'. Εγώ ξαναμίλησα - είχα μείνει άναυδος - και είπα ότι δεν ήθελα να αντιδικήσω, απλώς να πω ότι περιμένουμε και ότι ήρθαμε στις οκτώ και δέκα. Πάντα ηρεμότατα αλλά κάπως ταραγμένος πια από τον τόνο της γυναίκας. Επιστρέφοντας στην αίθουσα αναμονής, άκουσα τη γιατρό μετά από πέντε λεπτά να αποχαιρετά τις γυναίκες με τα παιδιά. Και σηκωθήκαμε να μπούμε. Αλλά πετάχτηκε μπροστά μας μια γυναίκα που γύρω στις οκτώμισι είχε έρθει με το γιο της και περίμεναν (μάλλον οκτώμισι ήταν και το ραντεβού τους). Η οποία είχε ακούσει στην αίθουσα αναμονής και είχε 'αντιληφθεί' (με πολλά εισαγωγικά) το τι μας είχε συμβεί. Μπήκαμε πίσω της στο γραφείο της γιατρού, η οποία μας ζήτησε να ξαναπεριμένουμε, διότι δεν θα αργούσε πολύ με τη γυναίκα και το γιο της. Και όταν της είπαμε ευγενέστατα ότι περιμέναμε σχεδόν μια ώρα (κόντευε εννιά πια), επέμενε ότι είχαμε μπει μαζί με τις γυναίκες με τα παιδιά. Εμείς της είπαμε αφενός αν δεν μας πίστευε να ρωτήσει όσους βρήκαμε που περίμεναν για το άλλο ιατρείο όταν φτάσαμε (ήταν ακόμη κάποιοι στην αίθουσα αναμονής) και αφετέρου - πάντα χωρίς τον παραμικρό εκνευρισμό - ότι φτάσαμε όντως οκτώ και δέκα αλλά μιλούσε στο τηλέφωνο. Μας απάντησε 'δεν μπορώ να κάνω τον κράχτη', την ευχαριστήσαμε και φύγαμε. Για το σπίτι μας.

Οι κληρονόμοι

Υπάρχουν, υπήρχαν και θα υπάρχουν κάποιοι τυχεροί άνθρωποι. Άνθρωποι που χωρίς να έχουν κουνήσει ποτέ το δαχτυλάκι τους, βρέθηκαν μια ωραία πρωία με περιουσίες αμύθητες στα χέρια τους. Με επαύλεις και δυσθεώρητες καταθέσεις στις τράπεζες. Κάποιοι καλοπροαίρετοι πρόγονοί τους φρόντισαν να τους εφοδιάσουν ώστε να ανταπεξέλθουν στις όποιες δυσκολίες όσο το δυνατόν καλύτερα. Βοηθώντας τους τόσο απλόχερα που αρκετές φορές, χάρη στη γενναιοδωρία αυτών των προγόνων, απέκτησαν τη δυνατότητα να περάσουν το υπόλοιπο του βίου τους ως εισοδηματίες. Αυτήν ακριβώς την τεράστια τύχη είχαμε οι άνθρωποι στη σύγχρονη Δύση. Κληρονομήσαμε, από την αρχαία Ελλάδα κι από τον ίδιο τον Δυτικό πολιτισμό την ανεκτικότητα, την ελεύθερη, ερωτηματική σκέψη και τη δημοκρατία. Αλλά όπως πολλοί κληρονόμοι, δεν ξέρουμε, δεν μάθαμε ποτέ πώς θα μπορούσαμε να εκμεταλλευτούμε όσο το δυνατόν καλύτερα την κληρονομιά μας. Καθόμαστε, όπως επίσης κάνουν αρκετοί κληρονόμοι, ζώντας από τα έτοιμα και σπαταλώντας τα απερίσκεπτα. Επιπλέον, θεωρούμε όσα κληρονομήσαμε τόσο δεδομένα, ώστε δεν σκεφτήκαμε καν ότι για κάποιους λιγότερο τυχερούς - όπως πολλές χώρες του μουσουλμανικού κόσμου που παραμένουν βυθισμένες στη θεοκρατία - κάθε άλλο παρά δεδομένη θα θεωρείτο μια κληρονομιά όπως η δική μας. Άραγε, θα μπορούσαμε να χαρίσουμε νέο νόημα και βάθος σε αυτήν την βαρύτιμη κληρονομιά; Θα μπορούσαμε να την μεγαλώσουμε και να αποδειχτούμε αντάξιοί της, προχωρώντας πέρα από τον παθητικό και κάπως ανεπαρκή πλέον, σεβασμό μας προς αυτήν; Αν μη τι άλλο, θα έπρεπε να προσπαθήσουμε. Αν όχι για κάποιον άλλο λόγο, για χάρη των γενιών που έρχονται. Οι οποίες δεν θα μας ήθελαν να παραμείνουμε οι οκνηροί κληρονόμοι που τρώνε από τα έτοιμα. Αλλά να γίνουμε, εκτός από κληρονόμοι και δημιουργοί. Με σημείο αναφοράς αυτήν την ανεκτίμητη κληρονομιά, αλλά και πέραν αυτής. 

Όσο για τη σχέση μας, εδώ στην Ελλάδα, με τη Δύση και μ' αυτήν την πολιτισμική κληρονομιά; Αλλά και με την παράδοσή μας; Για την οποία τόσος λόγος γίνεται τελευταία; Αλληθωρίζουμε. Γιατί; Διότι απ' τη μια υπάρχει ο βυζαντινός πολιτισμός της θεοκρατικής ετερονομίας όπως έλεγε κι ο Κορνήλιος Καστοριάδης, του αυτοκρατορικού αυταρχισμού και του πνευματικού δογματισμού. Ένας πολιτισμός όχι πολιτών αλλά υπηκόων, όχι στοχασμού αλλά σχολιασμού ιερών κειμένων. Και απ' την άλλη ο αρχαίος ελληνικός πολιτισμός, που γέννησε φιλοσοφία και δημοκρατία. Ένας πολιτισμός στον οποίο γεννήθηκε αυτό που ονόμαζε ο Καστοριάδης πρόταγμα της αυτονομίας. Έχουμε δηλαδή ένα διπλό σημείο αναφοράς. Tο οποίο θα έλεγα ότι μας οδήγησε σε μια τεράστια παρεξήγηση με τον ίδιο μας τον εαυτό. Εξαιτίας της οποίας η Ελλάδα κουτσαίνει, όταν προσπαθεί να στηριχθεί στα πόδια της. Διότι δεν έχουν το ίδιο μήκος. Το ένα, έφτασε μέχρι τις παλατινές μηχανορραφίες, τους ευνούχους των αυτοκρατόρων και τον σχολιασμό των Άγιων Πατέρων. Το άλλο όμως, είχε φτάσει πολύ μακρύτερα. Ίσως ηχούν δυσάρεστα τα λόγια αυτά, αλλά φοβάμαι ότι απλώς περιγράφουν τη σημερινή Ελλάδα, στη σχέση της με το παρελθόν της. Άσχετα απ' όλα αυτά όμως, νομίζω ότι έχουμε, ακόμη, τη δυνατότητα να αλλάξουμε αυτό το δηλητηριασμένο από την προβληματική μας σχέση με το παρελθόν, τοπίο. Αν δημιουργικά και όχι με ηττοπάθεια, θαρρετά και όχι συμπλεγματικά, αποδεχθούμε τα σφάλματά μας και δούμε με θετικότερη ματιά τους εαυτούς μας, τη Δύση και την ίδια την καθημερινότητά μας.

Τηλεπαράθυρα στο παρελθόν

Σε κάποιες χώρες στις οποίες η επιστημονική έρευνα, οι νέες τεχνολογίες και η δημιουργία κάθε είδους - στο χώρο της διανόησης, των εικαστικών τεχνών ή της λογοτεχνίας - ανθούν, συναντάται η έκφραση «παράθυρο στο μέλλον» («window into the future»). Η οποία αποδίδει μεταφορικά αυτήν ακριβώς τη δυνατότητα να ανοίγονται νέοι δρόμοι στη διανόηση, στις τέχνες και στις επιστήμες. Στην Ελλάδα όμως υπάρχουν κι ενός άλλου είδους παράθυρα. Τα τηλεπαράθυρα στο παρελθόν. Ιδίως, αλλά όχι μόνον, όταν συζητείται κάποιο σημαντικό εθνικό ή και διεθνές ζήτημα, όπως αυτές τις ημέρες η ονομασία της γειτονικής μας χώρας που είναι παγκοσμίως γνωστή ως Δημοκρατία της Μακεδονίας, ανοίγουν διάπλατα τα τηλεοπτικά παράθυρα. Και φοβάμαι ότι τα ιδεολογήματα και τα συμπεράσματα που γεννώνται στις παραθυρικές αυτές συζητήσεις είναι ανάλογα με τους συνομιλητές και αντάξιά τους. Έβλεπα χθες, σε τηλεπαράθυρα συζητήσεων για το προαναφερθέν ζήτημα της ονομασίας, τον Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Άνθιμο και αναρωτήθηκα υπό ποια ιδιότητα. Μήπως είναι διεθνολόγος; Μήπως διπλωμάτης; Μήπως κοινωνιολόγος; Μήπως βαλκανολόγος; Ή απλώς κάποιων τους τελείωσε ο Χριστόδουλος κι επειδή ο Ιερώνυμος προς το παρόν φαίνεται χαμηλότερων τόνων, οφείλουμε πλέον να βλέπουμε και ν' ακούμε τον κύριο Άνθιμο και τις πεπαλαιωμένες απόψεις του; Τα ίδια θα έλεγα και για τον κύριο Παναγιώτη (Ψωμιάδη), έτερο καλεσμένο στις ίδιες συζητήσεις. Ο άνθρωπος αυτός ένας νομάρχης είναι. Απ’ όσο ξέρω ούτε πολιτικός αναλυτής, ούτε διεθνολόγος, ούτε international relations expert υπήρξε ποτέ. Παρ' όλα αυτά τον βλέπουμε να συνδιαλέγεται στα τηλεπαράθυρα, τα οποία νομίζω ότι διαμορφώνουν, και μάλιστα σε μεγάλο βαθμό, μαζικές απόψεις σε αυτήν την χώρα. Όταν λοιπόν ανοίγοντας αυτά τα παράθυρα εμφανίζονται ο κύριος Άνθιμος και ο κύριος Παναγιώτης ως δημόσιοι συζητητές, ανάλογες θα είναι και οι απόψεις που διαδίδονται μέσω της τηλεόρασης. Και που καταλήγουν να μοιράζονται αρκετοί συνάνθρωποί μας.

Κόσοβο

Νομίζω ότι προκειμένου να διαμορφώσει κανείς μια όσο γίνεται πιο σφαιρική και τεκμηριωμένη άποψη για όσα διαδραματίζονται στο Κόσοβο, καλό θα ήταν να ρίξει και μια ματιά στην ιστορία της περιοχής. Μετά την Ινδο-Ευρωπαϊκή επιδρομή και πριν τη ρωμαϊκή κατάκτηση, στο Κόσοβο ζούσαν θρακικές και ιλλυρικές φυλές. Το Κόσοβο ήταν μέρος της ιλλυρικής Δαρδανίας, μιας αρχαίας χώρας που περιλάμβανε τμήματα της σημερινής Σερβίας, του Κοσόβου βεβαίως, της Δημοκρατίας της Μακεδονίας (προσωπικά θεωρώ φιλοφρόνηση το να επιθυμεί ένα άλλο κράτος να ονομάζεται όπως μια περιοχή της Ελλάδας και δεν έχω κανένα πρόβλημα μ’ αυτό) και της Αλβανίας. Αργότερα, όλη η περιοχή έγινε τμήμα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Οι σλαβόφωνες φυλές του Κοσόβου, αν και υποτελείς του Βυζαντίου, παρέμεναν ανένταχτες και αυτοδιοικούμενες και κάποια στιγμή σχηματίστηκαν σερβικά πριγκιπάτα, για λόγους καλύτερης αμυντικής οργάνωσης. Γύρω στα 850 μ.Χ. το Κόσοβο έγινε μέρος της Βουλγαρικής Αυτοκρατορίας και εκχριστιανίστηκε σε μεγάλο βαθμό. Και το 1018 η Βυζαντινή Αυτοκρατορία επανάκτησε τον έλεγχο της περιοχής, όπως και του μεγαλύτερου μέρους των Βαλκανίων. Ακολούθησαν διάφορες απόπειρες χειραφέτησης από το Βυζάντιο ώσπου το 1208 επιτεύχθηκε η κατάκτηση του Κοσόβου από τους Σέρβους, το οποίο και έγινε η καρδιά από πολιτιστικής, θρησκευτικής και πολιτικής άποψης, του Σερβικού Βασιλείου. Στη συνέχεια βέβαια περιήλθε υπό Οθωμανική κατοχή μέχρι το 1912, που αναγνωρίστηκε ως μέρος της Σερβίας. Με τη λήξη του Β' Παγκόσμιου πόλεμου το Κόσοβο θεωρήθηκε αυτόνομη περιοχή της Σερβίας και το 1963 έγινε αυτόνομη επαρχία. Με την ψήφιση του γιουγκοσλαβικού συντάγματος του 1974 έγινε ουσιαστικά αυτοδιοικούμενο, αλλά με εντάσεις μεταξύ των αλβανικών και σερβικών κοινοτήτων του, οι οποίες συνεχίστηκαν μέχρι και τις μέρες μας. Βάσει των παραπάνω, θεωρώ ότι όλοι οι προαναφερθέντες έχουν τους δικούς τους, ιστορικά τεκμηριωμένους λόγους να διεκδικούν την περιοχή για τους ίδιους. Και όταν λέω «όλοι», εννοώ Αλβανοί και Σέρβοι εξίσου. Κατανοητές λοιπόν οι διεκδικήσεις και των δυο πλευρών. Αυτό όμως που δυσκολεύομαι και ανέκαθεν παιδευόμουν να κατανοήσω ήταν η «παραδοσιακά» φιλοσερβική ελληνική εξωτερική πολιτική. Αν αυτή η επιλογή της ελληνικής διπλωματίας οφείλεται στο ότι είμαστε αμφότεροι Χριστιανοί Ορθόδοξοι, το βρίσκω κάπως παρωχημένο, περιοριστικό και με μια λέξη στενόμυαλο, να επιλέγουμε στον 21ο αιώνα συμμάχους βάσει θρησκευτικών συγγενειών.

Πηγή μου όπως είδατε ήταν τα σχετικά άρθρα της Wikipedia τα οποία δεν θεωρώ και 100% αξιόπιστα, οπότε παραμένω ανοιχτός σε αντιρρήσεις (τεκμηριωμένες όμως).

Γαλανά τετράγωνα, πορφυροί κύκλοι

Όταν γεννήθηκα, δεν υπήρχαν blogs. Για την ακρίβεια, δεν υπήρχαν ούτε καν internet και ηλεκτρονικοί υπολογιστές. Γεννήθηκα δηλαδή σε έναν κόσμο χωρίς Google. Πράγμα δύσκολο να το φανταστεί κανείς, σήμερα. Αλλά δεν ήταν μόνο αυτό. Στον κόσμο αυτόν δεν υπήρχαν cd, dvd ή κινητά και ασύρματα τηλέφωνα. Και βέβαια δεν υπήρχαν τηλεοράσεις, τουλάχιστον στην Ελλάδα. Δεν υπήρχαν επίσης και πάρα πολλά αυτοκίνητα, ούτε τρύπα του όζοντος και φαινόμενο του θερμοκηπίου. Όπως δεν υπήρχε και νέφος. Μάλιστα λίγο αργότερα μαθαίναμε στο σχολείο, εκτός από τις περιοδείες του Απόστολου Παύλου, ότι η Ελλάδα έχει εύκρατο μεσογειακό κλίμα, δηλαδή ήπιους και βροχερούς χειμώνες και σχετικά θερμά και ξηρά καλοκαίρια. Στους δρόμους οι πεζοί ήταν περισσότεροι απ' τα αυτοκίνητα και είχαν περισσότερα δικαιώματα απ' αυτά, σε αντίθεση με σήμερα. Απ' την άλλη, υπήρχαν πράγματα που εξέλειψαν με την πάροδο του χρόνου. Όπως τα εικονιζόμενα τρόλει. Ή η καθαρεύουσα. Ας διευκρινίσω ότι όταν γεννήθηκα, έξω είχε δικτατορία. Μια δικτατορία που χρησιμοποιούσε με τον δικό της, ξύλινο και σουρεαλιστικό τρόπο αυτήν την γλώσσα, που δεν είχε πια πολλή ζωή μπροστά της. Πολλοί πίστεψαν τότε και κυρίως αργότερα, όταν το 1977 καθιερώθηκε πλέον και επίσημα η χρήση της δημοτικής, ότι εκείνη η επταετής χρήση της καθαρεύουσας αντιπροσώπευε και το κύκνειο άσμα της γλώσσας αυτής. Προσωπικά όμως διαπίστωσα ότι παρά τα όσα άλλαξαν, και όπως ξεκίνησα να λέω δεν ήταν και λίγα, υπάρχουν σήμερα, το 2008 άνθρωποι στο ελληνικό Κοινοβούλιο που επέλεξαν να χρησιμοποιούν αυτήν την μέχρι πολύ πρόσφατα κλινικά νεκρή γλώσσα. Και όχι μόνο οι ίδιοι προφορικά, αλλά και το κόμμα τους. Βλέπω στο internet, στο καταστατικό του κόμματος αυτού ότι την «1ην Σεπτεμβρίου εδηλώθη το κατά την 31ην Αυγούστου 2000 ιδρυθέν πολιτικό κόμμα υπό του… ». Μαθαίνω για το έμβλημά του, ότι: «αποτελείται από τέσσερα λευκά βέλη, εις το νοητόν σημείον συμπτώσεως των οποίων ευρίσκεται πράσινος κότινος. Τα βέλη και ο κότινος είναι εγγεγραμμένα εντός γαλανού τετραγώνου, ενώ το όλον σύμπλεγμα περιβάλλεται υπό πορφυρού κύκλου». Και περιηγούμενος στον δικτυακό αυτό τόπο με τα γαλανά τετράγωνα και τους πορφυρούς κύκλους, σκέφτομαι ότι αυτός ο τόπος, όχι ο διαδικτυακός αλλά ο άλλος, αυτός στον οποίο γεννήθηκα, άφησε να ξαναγεννηθεί, μέσα από τις στάχτες της, μια τέτοια γλώσσα. Και κυρίως έστρεψε τ' αυτιά του στα πράγματα που λέγονται μέσω αυτής.

Φοβάμαι όμως ότι εισαγόμενο είναι κι αυτό το περίεργο φρούτο, όπως πολλά άλλα ανησυχητικά φαινόμενα. Για κάποιον περίεργο λόγο στην Ελλάδα θα έρθουν, έστω και με χρονοκαθυστέρηση, τα ακροδεξιά, ξενοφοβικά και εθνικιστικά κόμματα, τα κουτσομπολίστικα περιοδικά για τη ζωή των rich and famous τύπου «Hello» και «OK» με όλη την κουστωδία τους σε τηλεοπτικές εκπομπές, η κουλτούρα της μαζικής κατανάλωσης με τα Malls της και της μαζικής αποβλάκωσης με τηλεπαιχνίδια, reality shows και ταινίες δράσης, η αμερικανοποίηση της νέας γενιάς μας που αναφωνεί «ουάου» χαρούμενη και η ιδιωτικοποίηση των ανθρώπων, που βρίσκουν καταφύγιο απ' όλα αυτά στους καναπέδες τους. Απ' την άλλη, όμως, καμία από τις θετικές όψεις των χωρών από τις οποίες μας ήρθαν όλα αυτά τα αρνητικά δεν φαίνεται να έφτασε ως εδώ. Η οικονομία μας παραμένει αγροτική και η κοινωνία μας εξακολουθεί να καταναλώνει βιομηχανικά και τεχνολογικά προϊόντα – αυτοκίνητα, κινητά τηλέφωνα, τηλεοράσεις – που παράγονται αλλού. Η τριτοβάθμια εκπαίδευση παραμένει κρατικοδίαιτη και η επιστημονική έρευνα ανεξέλικτη, όπως και η επιχειρηματικότητα. Ο πολιτισμός μας εξακολουθεί στις τέσσερις ρόδες του να καβαλάει τα ξεχαρβαλωμένα και γεμάτα αποτσίγαρα και κάθε λογής σκουπίδια πεζοδρόμιά μας. Κάθε μέρα όμως ανοίγουν καινούργια κομμωτήρια, σουβλατζίδικα, σαντουιτσάδικα και μπουγατσάδικα που γεμίζουν κόσμο, σε αντίθεση με τα λιγοστά βιβλιοπωλεία. Θα 'πρεπε λοιπόν να μας προκαλεί απορία και το ότι άρχισαν να εμφανίζονται κάτι περίεργα γαλανά τετράγωνα με πορφυρούς κύκλους;

Στο Ελατοχώρι

Καιρό είχα να ανεβάσω φωτογραφική ανάρτηση. Ιδού λοιπόν μερικά στιγμιότυπα από μια βόλτα το περασμένο Σάββατο στο Ελατοχώρι Πιερίας. Σε απόσταση μιας μόλις ώρας από τη Θεσσαλονίκη, ένας δημοφιλής χειμερινός προορισμός για σκι στο μικρό χιονοδρομικό του κέντρο και περπάτημα στη φύση.



Ανεβαίνοντας προς το χιονοδρομικό κέντρο...



... τα χιονοσκέπαστα έλατα.

Εγκατάλειψη. Συνηθισμένη δυστυχώς εικόνα της ελληνικής υπαίθρου.



Τι έγινε ρε παιδιά; (Σε μεγέθυνση φαίνεται καλύτερα.)



Σκυλάκος.



Στο προηγούμενο post μιλούσα για την αμερικανοποίησή μας στην Ελλάδα. Εδώ βλέπουμε - προτείνω να μεγεθύνετε την εικόνα για να δείτε καλύτερα - διαφημιστική πινακίδα που υπόσχεται… αμερικανοποίηση με τα όλα της. Διαφημίζει «ονειρεμένα» προκάτ σπίτια, αμερικανικού τύπου παρακαλώ. Και ακριβώς πίσω της βλέπουμε ένα του αθάνατου ελληνικού τύπου. Αν τα αμερικανικού τύπου είναι πιο φιγουρατζίδικα, τα ντόπια αποδείχθηκαν αν μη τι άλλο ανθεκτικά!

Land of hope and glory

Την είπαν γη της ελευθερίας. Αλλά και γη των ευκαιριών. Της «προόδου», της ελπίδας και του μέλλοντος. Γεννήθηκε κάποια στιγμή στην ιστορία αλλά χωρίς ιστορία. Στο παρελθόν αλλά χωρίς παρελθόν. Και θέλησε να αποζημιώσει τον εαυτό της γι’ αυτήν της την ορφάνια, καλλιεργώντας μια σχέση πάθους με το παρόν της. Φιλοδοξία της; Να γίνει η αιχμή του δόρατος. Ο ποδηγέτης των χωρών της γηραιάς ηπείρου. Και παραμένει η εμπροσθοφυλακή των σύγχρονων «αναπτυγμένων» εθνών-κρατών. Μας προσφέρει την ευκαιρία να ρίξουμε κλεφτές ματιές στο μέλλον (μας;), όπως προδιαγράφεται σε αυτήν την κοινωνία που στήθηκε για να δώσει σάρκα και οστά στα όνειρα των γερασμένων Ευρωπαίων για ένα καλύτερο μέλλον. Για να επαληθεύσει, να υλοποιήσει και να υπηρετήσει τα ιδεώδη τους. Όμως σήμερα μια ακόμη ομαδική ανθρωποθυσία προβληματίζει, συσκοτίζει, αλλά φοβάμαι δεν αφυπνίζει. Μια ανθρωποθυσία στο βωμό τίνος; Του αμερικανικού ονείρου; Της ελευθερίας μήπως; Νεαρός ντυμένος στα μαύρα εισέβαλε σε αμφιθέατρο πανεπιστημίου στο Illinois, που εκείνη τη στιγμή ήταν κατάμεστο με 140 φοιτητές και άνοιξε πυρ. Σκότωσε πέντε ανθρώπους και τραυμάτισε άλλους δεκαπέντε, πριν θέσει τέρμα στη ζωή του. Ο πρύτανης του πανεπιστημίου δήλωσε μάλιστα ότι πρόκειται για νεαρό που είχε σπουδάσει κοινωνιολογία στο ίδιο πανεπιστήμιο. Το παιδί αυτό το είχε δηλαδή απασχολήσει σε βάθος η ανθρώπινη κατάσταση. Είχε επιχειρήσει να κατανοήσει επιστημονικά την εποχή του και την κοινωνία του. Κι είχε αναζητήσει απαντήσεις στα ερωτήματα και τις ανησυχίες του. Τι είδους ερωτήματα ήταν αυτά στα οποία δεν κατάφερε να βρει απαντήσεις; Τι ανησυχίες είχε που έμειναν αδιέξοδες; Ποια αξεδιάλυτη ομίχλη τον εμπόδισε να δει καθαρά τον εαυτό του; Πρόκειται για το τέταρτο και σοβαρότερο τέτοιο συμβάν σε αμερικανικό εκπαιδευτικό ίδρυμα την τελευταία εβδομάδα. Προηγήθηκαν δυο περιστατικά με ανήλικους σε σχολεία και την περασμένη Παρασκευή, μια φοιτήτρια νοσηλευτικής σκότωσε δυο συμφοιτήτριές της πριν στρέψει το όπλο στον εαυτό της, σε ένα κολέγιο της Louisiana. Τι δεν πάει καλά λοιπόν στη χώρα του μέλλοντος και της ελευθερίας; Τι είναι αυτό που σπρώχνει τους νέους της να στρέφουν τα όπλα τους ο ένας στον άλλο και στον ίδιο τους τον εαυτό;

Μπορεί ένας opinion leader να κρατήσει χαμηλό προφίλ;

Εκ πρώτης όψεως ο νέος Αρχιεπίσκoπoς μοιάζει άνθρωπος χαμηλών τόνων. Και λιγότερο φιλόδοξος - πώς θα μπορούσε άλλωστε κανείς να είναι περισσότερο; - από τον προκάτοχό του. Λέγεται ότι είναι υπέρ της ανάδειξης των μορφωμένων κληρικών στην ιεραρχία της εκκλησίας. Και σε αντίθεση με τον Χριστόδουλο, ότι διατηρεί καλές σχέσεις με το Πατριαρχείο. Αυτό που θα ήθελα προσωπικά να δω θα ήταν ένας άνθρωπος που δεν θα προσπαθεί να μας πείσει ότι είναι ο «Ιερώνυμός μας». Διότι αν ο λαϊκισμός είναι αποκρουστικός όταν ασκείται από πολιτικούς, δημοσιογράφους ή άλλα δημόσια πρόσωπα, όταν χαρακτηρίζει κληρικούς είναι κάτι περισσότερο: αταίριαστος. Εύχομαι λοιπόν ο καινούργιος ηγέτης της ελληνικής εκκλησίας να αποδειχτεί αντάξιος του ρόλου του ως θρησκευτικού ηγέτη μιας σύγχρονης ευρωπαϊκής χώρας. Και λιγότερο φιλόδοξος από τον προηγούμενο ως ενός άλλου είδους ηγέτης. Αναφέρομαι βέβαια στον Αρχιεπίσκοπο ως opinion leader. Ως άνθρωπο δηλαδή που διαμορφώνει ρεύματα κοινωνικά, αφυπνίζει ή κοιμίζει συνειδήσεις, πάθη και προκαταλήψεις και επηρεάζει καθοριστικά εκατομμύρια Ελλήνων στις απόψεις τους. (Ειρήσθω εν παρόδω, δεν είδα πουθενά στις εφημερίδες οποιοδήποτε άρθρο περί του σημαντικότατου, στη σύγχρονη Ελλάδα, ρόλου του Ιερώνυμου ή του προκάτοχού του ως opinion leaders.) Ας αποδειχτεί λοιπόν ο άνθρωπος αυτός όντως χαμηλού προφίλ, σεμνός και ταπεινός. Με δυο λέξεις ό, τι δεν υπήρξαν οι υπουργοί ενός άλλου ανθρώπου χαμηλού προφίλ αλλά υπέρ του δέοντος φιλόδοξου: του πρωθυπουργού μας. Που απέδειξε με σύσσωμη την κυβέρνησή του και τα στελέχη της ότι φιλοδοξία και σεμνότητα δεν κάνουν, όπως δεν έκαναν ποτέ, καλή παρέα. Όχι ότι είναι κακό να είμαστε φιλόδοξοι. Αλλά η ποιότητα των φιλοδοξιών μας είναι, φοβάμαι, ανάλογη της ποιότητας της κοινωνίας στην οποία ζούμε και η οποία μας ανέδειξε. Και βέβαια αμείλικτα ανάλογη της ποιότητας της ίδιας προσωπικότητάς μας. Aπ' την άλλη, η σεμνότητα στην Ελλάδα είναι ένα τραίνο υψηλών ταχυτήτων. Δεν αναφέρομαι βέβαια πλέον στον Αρχιεπίσκοπο ή τους κυβερνητικούς αξιωματούχους, αλλά σε όλους εμάς τους υπόλοιπους. Για τους οποίους η σεμνότητα είναι νομίζω το ταχύτερο τραίνο - μπροστά του το γαλλικό TGV μοιάζει χελώνα - προς τον Τερματικό Σταθμό "Περιθώριο".

Μπορούμε και χωρίς τηλεόραση

Ας κλείσουμε για μια μέρα ΑΥΤΗ την τηλεόραση! Τη δευτέρα 11 Φλεβάρη κλείνουμε την τηλεόραση ή ακόμη καλύτερα τη βγάζουμε από την πρίζα, την παίρνουμε αγκαλιά αφού την αγαπάμε και τόσο πολύ, ανοίγουμε τη μπαλκονόπορτα, βγαίνουμε έξω και την πετάμε από κάτω. Αφού βέβαια ελέγξουμε σχολαστικά ότι δεν περνά κανείς (αλλιώς όποιος περνούσε από κάτω θα γίνει στην κυριολεξία... τηλεορασόπληκτος)!

Ας αφήσουμε ήσυχους τους δημοσιογράφους

Αρκετό καιρό τώρα γίνεται πολλή συζήτηση εντός και εκτός ΜΜΕ για τους δημοσιογράφους και το πόσο χαμηλά έπεσε η τιμή και η υπόληψη του λειτουργήματος. Αλλά θέτονται και ερωτήματα για το τι σημαίνει ορθή δημοσιογραφία, κιτρινισμός και σκανδαλοθηρία. Aυτή τη συζήτηση και τα ερωτήματα τα θεωρώ περιττά από ένα σημείο και πέρα. Και το σημείο αυτό είναι ο ορισμός της λέξης δημοσιογράφος: άνθρωπος που γράφει δημοσίως. Κατά κανόνα σε ημερήσιες ή εβδομαδιαίες εφημερίδες, εβδομαδιαία ή μηνιαία περιοδικά. (Δεν θα ασχοληθώ εδώ με τους τηλεδημοσιογράφους.) Γράφοντας λοιπόν σε έντυπα με τόσο μικρό προσδόκιμο ζωής - μιας ημέρας, μιας εβδομάδας, ίσως και κάτι περισσότερο - η γραφή του δε μπορεί παρά να είναι επικαιρική. Ο δημοσιογράφος δε μπορεί να γίνει τίποτα περισσότερο από σχολιαστής της επικαιρότητας. Με τις δυνατότητες που του παρέχει η όποια μόρφωση διαθέτει, είναι ταγμένος να σχολιάζει την καθημερινή ή εβδομαδιαία πολιτική, κοινωνική ή οικονομική επικαιρότητα. Δεν έχει την ελευθερία ως εργαζόμενος αλλά αρκετές φορές ούτε και τον χρόνο ή τη δυνατότητα να εισδύσει σε βάθος στα ζητήματα που πραγματεύεται. Απλά θα φιλοδοξήσει να δώσει μια όσο γίνεται πιο αξιοπρόσεκτη ματιά στα πράγματα. Ας μην περιμένουμε λοιπόν από τους δημοσιογράφους περισσότερα απ' όσα μπορούν ή μπορούσαν ποτέ να μας δώσουν. Αδικούμε και τους ίδιους και τους εαυτούς μας αν περιμένουμε από αυτούς κοινωνιολογικές προσεγγίσεις ή βαθυστόχαστες πολιτικές αναλύσεις. Ας συμβιβαστούμε με το γεγονός ότι απλά πρόκειται για ανθρώπους της πιάτσας - αυτήν τη λέξη δεν τη χρησιμοποιώ μειωτικά αλλά τιμητικά - που όχι μόνο σχολιάζουν την επικαιρότητα αλλά ζουν εντός της. Με ό, τι αυτό συνεπιφέρει. Νομίζω ότι μεγαλύτερη σημασία έχει να μάθουμε να χρησιμοποιούμε τη δική μας αντίληψη όταν κρίνουμε την επικαιρότητα και να βλέπουμε με τη δική μας ματιά, χωρίς να αναζητούμε τις πάσης φύσεως αυθεντίες προκειμένου να μας διαφωτίσουν. Διότι θα υπάρξουν φορές που θα απογοητευτούμε οικτρά.

Γιατί δεν έχω μετρητή

Δεν έχω μετρητή όχι διότι δεν με ενδιαφέρει ποιος μπαίνει ή δεν μπαίνει στο blog μου. Απλά δεν θέλω να μου γίνει αυτοσκοπός το ποιος μπαίνει και βγαίνει ή το πόσο δημοφιλές είναι. Δεν θα με πείραζε αν ήταν αλλά, απ’ την άλλη, δεν θα με ενοχλούσε καθόλου ούτε θα με προβλημάτιζε αν έμπαιναν ένας-δυο νοματαίοι, όπως άλλωστε περίπου συμβαίνει. Νομίζω ότι όποιος δεν διαθέτει ΠΟΛΥ ισχυρές αντιστάσεις παρασύρεται σιγά-σιγά και ύπουλα από τους μετρητές (τα counters) σε αριβιστικές νοοτροπίες. Τον παροτρύνουν να ασχοληθεί συστηματικά, ακόμη και σχολαστικά με την επισκεψιμότητα και να στεναχωρηθεί αν δεν μπουν πολλοί στο blog του. Αρχίζει να ‘κυνηγά’ τηλεθεάσεις, ακόμα και με τον πιο κόσμιο και αξιοπρεπή τρόπο. Ακόμα και μη συνειδητά. Χάνοντας έτσι την ίδια την ελευθερία σκέψης του. Αυτό συμβαίνει στο ευρύτερο πλαίσιο της επικράτησης μιας νοοτροπίας κοπαδιού. Μιας νοοτροπίας που πιστεύω ότι δυστυχώς συναντάται στη μπλογκόσφαιρα. Όταν κάνοντας ζάπινγκ πέφτουμε σε ένα δημοφιλές blog, αυτόματα αισθανόμαστε τυχεροί και σπεύδουμε να σχολιάσουμε ή να το προσθέσουμε στα αγαπημένα μας. Για ποιο λόγο; Διότι έτσι κάνουν κι άλλοι. Αντίθετα όταν βλέπουμε ένα ‘περιθωριακό’ μπλογκάκι με τα posts του ασχολίαστα σκεφτόμαστε ότι δεν θα πολυαξίζει τον κόπο, ότι δεν θα μας δουν ούτε θα δούμε πολλούς μένοντας εκεί οπότε… πάμε παρακάτω. Προσοχή: δεν λέω ότι ΟΛΟΙ λειτουργούμε έτσι σε ΟΛΕΣ τις περιπτώσεις. Ούτε καν οι περισσότεροι στις περισσότερες. Λέω όμως ότι ΚΑΠΟΙΕΣ φορές ΙΣΩΣ να λειτουργούμε ΚΑΙ ως κοπάδι. Δε νομίζω ότι εξηγείται αλλιώς το ότι αρκετά από τα δημοφιλέστερα ελληνικά blogs (κατά την ταπεινότατη άποψή μου βέβαια) δε λένε και πολλά πράγματα από άποψης περιεχομένου, βάθους και… ύψους απόψεων. Αντιθέτως, σε αρκετά ασχολίαστα μπλογκάκια μπορεί κανείς να ανακαλύψει θησαυρούς. Συμπέρασμα; Δε θα 'λεγα, βέβαια, ότι oι μετρητές είναι σατανικές συσκευές που σκοπό έχουν να μας αλλοτριώσουν. Θα έλεγα όμως ότι καλό είναι να αντιμετωπίζονται αφαιρετικά και προσεκτικά ώστε να μην παρασυρόμαστε σε νοοτροπίες τηλεθεάσεων και σχολιοθηρίας.

Διαφθορά: μπορούμε να την αντιμετωπίσουμε

Ζούμε σε μια χώρα αυτού που ονομάζω λούμπεν καπιταλισμό. H μικροδιαπλοκή ή μεγαλοδιαπλοκή έχει γίνει πρωταρχικός κανόνας του παιχνιδιού που λέγεται δημόσια ζωή. Στο βωμό της πολιτικής, της "ανάπτυξης" και της επιχειρηματικότητας θυσιάζονται η αξιοκρατία, οι ηθικές αξίες, το φιλότιμο και δυστυχώς ο ίδιος ο σεβασμός στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Άνθρωποι υπεράνω πάσης υποψίας προσπαθούν να θάψουν ζωντανούς τους όποιους ηθικούς φραγμούς τους και να μπουν όσο επικερδέστερα γίνεται στο παιχνίδι. Σε ένα παιχνίδι που παίζεται χωρίς άλλους κανόνες πλην του ό, τι φάμε, ό, τι πιούμε κι ό, τι αρπάξει ο ξέρετε ποιος. Με κυρίαρχη αξία το κέρδος. Και βέβαια με αναγκαία συνισταμένη τη διαφθορά. Τι εννοούμε όμως με τη λέξη αυτή; Διαβάζω στο λεξικό ότι διαφθορά σημαίνει έκλυση (χαλάρωση) ηθών, ανηθικότητα, εξαχρείωση. Όλα αυτά δηλαδή που βλέπουμε στις τηλεοράσεις και διαβάζουμε στις εφημερίδες εδώ και περισσότερο από ένα μήνα. Αλλά και που ζούμε καθημερινά. Η λέξη προέρχεται από το ρήμα διαφθείρω, που σημαίνει καταστρέφω. Τι καταστρέφεται όμως εδώ, σε αυτή τη χώρα που λέγεται Ελλάδα; Καταστρέφονται η αξιοκρατία, οι δομές και οι θεσμοί της, οι ηθικές σταθερές, ο κοινωνικός ιστός μας. Η διαφθορά είναι μια θεά Κάλι με πολλά χέρια αλλά και πολλά πρόσωπα: οικογενειοκρατία, δωροδοκίες, διαπλοκή, εκβιασμοί, απάτες... πώς μπορούμε να αλλάξουμε αυτό το τοπίο; Με ποιες προτάσεις, ποια μέτρα, τι είδους πρωτοβουλίες; Μέσω ποιών φορέων; Καταθέστε εδώ τις δικές σας προτάσεις.

Ελλάς Ελλήνων Χριστιανών;

Αναρωτιέμαι αν υπάρχει άλλο κράτος στη σύγχρονη Ευρώπη που όταν πεθάνει - ή κοιμηθεί ή εν πάση περιπτώσει μας αφήσει - ο ηγέτης της εκκλησίας του κηρύσσεται τετραήμερο πένθος, την ημέρα της κηδείας του αργούν δημόσιες υπηρεσίες, σχολεία και πανεπιστήμια και επί μέρες τα ΜΜΕ ασχολούνται με το θάνατό του, τη ζωή και τη διαδοχή του. Σύμφωνα με τον μεγάλο Γερμανό κοινωνιολόγο Max Weber στις σύγχρονες ευρωπαϊκές κοινωνίες με την αυξανόμενη ορθολογική οργάνωση της καθημερινής ζωής και μέσα από τη λεγόμενη εκκοσμίκευση, η οργανωμένη θρησκεία έχασε την παντοδυναμία της και έδωσε σιγά-σιγά τη θέση της ως διανοητική αυθεντία στην επιστήμη. Και ως επίγεια εξουσία στο σύγχρονο κοσμικό κράτος. Βέβαια, ο Weber αναφερόταν στην Ευρώπη, την ήπειρο του Καρτεσιανού ρασιοναλισμού και του Διαφωτισμού, στην οποία οι λέξεις ελευθερία, δημοκρατία και ανεκτικότητα απέκτησαν πρωτοφανές στην ιστορία της ανθρωπότητας βάθος. Αναφερόταν στις κοινωνίες που πρώτες στην ανθρώπινη ιστορία βγήκαν από την κατάσταση της θεοκρατίας στην οποία παραμένουν βυθισμένες πολλές χώρες του μουσουλμανικού κόσμου. Και στις οποίες όπως είπε ο Καστοριάδης εμφανίστηκε για πρώτη φορά η πραγματική δημοκρατική πολιτική, με την έννοια της αμφισβήτησης των υπαρχόντων θεσμών. Αναρωτιέμαι λοιπόν αν στην περίπτωση της Ελλάδας όταν αναφερόμαστε στον αρχιεπίσκοπο μιλάμε για έναν Αγιατολάχ Χομεϊνί ή για τον ηγέτη της εκκλησίας ενός κράτους-μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αν ισχύει το δεύτερο τότε οι ατέλειωτες και φριχτά βαρετές συζητήσεις στα ΜΜΕ μεταξύ γενειοφόρων και μη για τη ζωή, το θάνατο και τη διαδοχή του, η προαναφερθείσα αργία και η γενικότερη θρησκοληψία που επικρατεί ανοίγουν ένα ερώτημα: αν η Ελλάδα είναι ένα σύγχρονο, εκκοσμικευμένο ευρωπαϊκό κράτος ή αν αφήνεται να βυθιστεί σε μια θεοκρατική οπισθοδρόμηση.