Το σπαθί μου, Ειρήνη!

To Κέντρο Πολιτισμού Δήμου Θεσσαλονίκης εγκαινιάστηκε, όπως φαίνεται και στη φωτογραφία που ακολουθεί, από τον δήμαρχο της πόλης πριν από δυόμισι περίπου χρόνια, των Οκτώβριο του 2006.




Βρίσκεται στην Τούμπα, δίπλα στο γήπεδο του ΠΑΟΚ. Βλέποντάς τα και τα δυο μαζί, απ' τη μια το κτίριο αυτό κι απ' την άλλη το γήπεδο, σχηματίζεται η εικόνα μιας κάποιας αντίθεσης: πολιτισμός απ’ τη μια, ποδόσφαιρο απ’ την άλλη. Οι αντιθέσεις όμως δεν σταματούν εκεί. Ενώ το γήπεδο μια ή δυο φορές κάθε εβδομάδα γεμίζει ανθρώπους, κυρίως νέους που συρρέουν εκεί κατά χιλιάδες για να παρακολουθήσουν τους αγώνες της ομάδας τους, το Κέντρο Πολιτισμού παραμένει νεκρό. Περνάω σχεδόν καθημερινά απ’ έξω κι αντικρίζω ό, τι βλέπετε στην ακόλουθη φωτογραφία. Ένα κτίριο χωρίς ανθρώπους. 




Ένα οικοδόμημα που δε δίνει σημεία ζωής και που μοιάζει κλειστό. Ας μη γελιέμαι όμως, διότι ζωή υπάρχει γύρω του. Ιδίως κάθε Τετάρτη, που στήνονται οι πάγκοι της λαϊκής αγοράς της περιοχής, γεμίζουν τα πεζοδρόμια πέριξ του κτιρίου από μικροπωλητές που απλώνουν τις πραμάτειες τους – ρούχα, μικροαντικείμενα, κάθε λογής αγαθά – και ανθρώπους που χαζεύουν ή αγοράζουν. Αυτό κρατά μέχρι το μεσημέρι, όταν αρχίζουν σιγά-σιγά να μαζεύονται οι πάγκοι και ν' αραιώνουν οι άνθρωποι. Ώσπου μένουν μόνον τα άφθονα, κάθε λογής σκουπίδια που άφησαν να τους πέσουν. Μέχρι την επόμενη Τετάρτη. Η περίπτωση αυτού του κτιρίου μου αφήνει την εντύπωση ότι είτε αυτή η πόλη δεν έχει πλέον πολιτισμό – ενδεχόμενο σκανδαλώδες και ασύλληπτο για κάθε καλοπροαίρετο άνθρωπο – ή αν έχει ότι το εν λόγω κτίριο για κάποιον λόγο δεν κατάφερε να αντιπροσωπεύσει αυτόν τον πολιτισμό και να τον στεγάσει. Ή αν τον στέγασε, δεν κατάφερε να τραβήξει την προσοχή και το ενδιαφέρον των ανθρώπων της Θεσσαλονίκης. Αυτό το μοναχικό κτίριο, που μοιάζει σαν κάποιο γιγάντιο χέρι να το απόθεσε εκεί παρατώντας το ορφανό, χωρίς να νοιαστεί έκτοτε για την τύχη του, μου αφήνει, κάθε φορά που διασχίζω την οδό Γρηγορίου Λαμπράκη επί της οποίας βρίσκεται, μια απορία, ανάμικτη με μελαγχολία. Απορία για πως και γιατί στήθηκε εκεί, μένοντας έρημο κι εγκαταλειμμένο από τα εγκαίνια και ύστερα. Μνημείο σ’ έναν ανύπαρκτο πολιτισμό ή στην χρόνια αδιαφορία κάποιων απέναντι στον πολιτισμό της δεύτερης σε μέγεθος πόλης της Ελλάδας. Μιας πόλης που υπήρξε πατρίδα μεγάλων λογοτεχνών, καλλιτεχνών και δημιουργών κάθε είδους. Αλλά και μελαγχολία, διότι αυτό το δίχως ζωή, απονεκρωμένο και απονευρωμένο κτίριο λέγεται «Κέντρο Πολιτισμού».


 

H περίπτωσή του μου θύμισε λιγάκι την αξέχαστη ταινία Ένας ήρως με παντούφλες, με το Βασίλη Λογοθετίδη να παίζει το στρατηγό Λάμπρο Δεκαβάλα, που του στήνουν άγαλμα. Το οποίο, όπως αποδείχθηκε εκ των υστέρων δεν στήθηκε για να τον τιμήσουν. (Άλλωστε, όπως λέγεται και στην ταινία, ήρωες και ελιές θρούμπες έβγαζε ανέκαθεν σε αφθονία αυτός ο τόπος.) Αλλά για να κατασπαραχθούν κονδύλια και να «φάνε» κάποιοι ημέτεροι.