Λίγη ησυχία, παρακαλώ, για καλή χρονιά

Δεν θα ήθελα αυτή η χρονιά να κλείσει με βόμβες. Ούτε με κρίση. Το χειρότερο δεν ήταν καν η κρίση αυτή καθαυτή, αλλά η αντίδραση σ’ αυτή, από όλους όσους ήθελαν να περάσει αλλά να μην τους ακουμπήσει. Από τους οδηγούς της ΕΘΕΛ μέχρι τους φαρμακοποιούς, από τους δημόσιους υπαλλήλους μέχρι τους συμβολαιογράφους. Όλοι αυτοί και πολλοί περισσότεροι θεωρούν εαυτούς θύματα κάποιων άλλων που ‘τα έφαγαν’ (όσο οι ίδιοι έκαναν τι άραγε..;) και κάποιων πολιτικών που οι ίδιοι ψήφισαν. Η φωνακλάδικη ένοχη συνείδηση σύσσωμου του πολιτικού κατεστημένου, που ακούει στο όνομα Θεόδωρος Πάγκαλος, μίλησε σήμερα για τους ‘κοπρίτες’ δημόσιους υπάλληλους που μπήκαν στο δημόσιο με ‘μέσο’. Και είχε δίκιο. Όσο δίκιο θα είχε και ο οιοσδήποτε εκ των κοπριτών να αποκαλέσει τους πολιτικούς ή σωστότερα πολιτικάντηδες, που προκειμένου να φτάσουν στην εξουσία έταζαν και τάζουν, σε ένα ατέρμονο παιχνίδι δημοσίων σχέσεων και υποσχέσεων, λωποδύτες. Και ούτω καθ’ εξής, ad infinitum. Και ad absurdum. Δεν θα ήθελα αυτή η χρονιά να κλείσει με δυσοίωνες προβλέψεις. Ούτε με μαύρα σύννεφα να σκιάζουν τον ορίζοντά μας. Γιατί αυτοί που υποφέρουν περισσότερο, όπως συμβαίνει με τους ασθενείς σε έναν θάλαμο νοσοκομείου, είναι αυτοί που δεν ζητάνε βοήθεια, που δεν ακούγονται, που δεν τους πνίγει το συνδικαλιστικό τους ‘δίκιο’ στα τηλεπαράθυρα, που δεν ανταλλάσουν απειλές και ύβρεις, που δεν κλείνουν το κέντρο της Αθήνας δίνοντας το ‘αγωνιστικό παρόν’. Όσοι βαθιά μέσα τους νιώθουν ένοχοι – πολιτικοί, εργατοπατέρες, ‘κοπρίτες’ του ανωτέρω είδους, ψηφοφόροι και ψηφοθήρες, τηλεδημοσιογράφοι που με γουρλωμένα μάτια ανεβάζουν τη δική τους παράσταση – είναι αυτοί που αναγκάζονται να φωνάξουν, να απειλήσουν, να βρίσουν, νομίζοντας ότι κατ’ αυτόν τον τρόπο και ως δια μαγείας θα ξορκίσουν τις συλλογικές και ατομικές τους ενοχές. Ας κάνουν, με τη νέα χρονιά, λίγη ησυχία, να αφήσουν όσους σιωπηρά, με αξιοπρέπεια, με την γαλήνη και την ψυχραιμία που χαρίζει μια καθαρή συνείδηση, σπουδάζουν, μεγαλώνουν παιδιά, κάνουν όνειρα, να ζήσουν πιο ανθρώπινα, όπως επιτέλους τους αξίζει. Εύχομαι σε όλους μια καλή και κυρίως χωρίς φωνές, βρυχηθμούς, απειλές, χρονιά.

Στα λευκά

Μετά από μια ομολογουμένως δύσκολη, 'μαύρη' χρονιά, η Αθήνα, μέσα σε μια εκρηκτική, γιορτινή ατμόσφαιρα, ντύθηκε στα λευκά.

Καλή χρονιά σε όλους!

Στο χωριό της αρπαχτής

Σήμερα πήγαμε με τη γυναίκα μου και τη δεκαεφτά μηνών κόρη στο περίφημο Χωριό του Άη Βασίλη που άνοιξε αυτές τις γιορτινές μέρες στον γνωστό για τις αξιόλογες εκδηλώσεις που φιλοξενεί, Μύλο (της Θεσσαλονίκης). Το χωριό στήθηκε υπό την αιγίδα του Γραφείου Νεολαίας της Νομαρχίας Θεσσαλονίκης και με τη συμμετοχή του ραδιοσταθμού 'Πανόραμα', των νερών Αύρα, της Αμίτα και του 'Αρκτούρου', την Μη Κυβερνητική Οργάνωση για την προστασία της καφέ αρκούδας, του Γιάννη Μπουτάρη. Ο οποίος 'Αρκτούρος' μπορεί να προστατεύει μια χαρά την καφέ αρκούδα, αλλά ο δήμαρχος-ιδρυτής του δεν προστατεύει καθόλου τον καταναλωτή από την εορταστική αισχροκέρδεια. Φτάνοντας, και παρότι η είσοδος ήταν 3 ευρώ ανά άτομο, μας ζητήθηκε να πληρώσουμε 10 ευρώ οικογενειακή είσοδο για τέσσερα άτομα, παρότι παιδιά κάτω των δυο ετών συνήθως δεν πληρώνουν εισόδους και είμασταν μόνο τρεις. Ας είναι όμως. Πληρώνεις και σκέφτεσαι ότι, δε μπορεί, κάποιο αντίκρισμα θα έχουν τα χρήματα που έδωσες. Μπαίνοντας είδαμε έναν σχετικά μικρό χώρο με διάφορα παιχνίδια - καρουζέλ, τρενάκι, βαρκούλες - τα οποία λειτουργούσαν με μάρκες, δυο ευρώ έκαστη. Υπήρχε και ένας Άη Βασίλης με τη σύζυγό του, με τους οποίους μπορούσες να βγεις φωτογραφία, έναντι μόλις 5 ευρώ έκαστη (για να πάρεις κάθε φωτογραφία που έβγαζες). Α, είδαμε κι ένα μικρό παγοδρόμιο, όπου μόλις με 10 ευρώ το άτομο μπορούσες για μιάμιση ώρα να φορέσεις τα παγοπέδιλά σου και να κάνεις 'βόλτες' μπρος-πίσω (δεν είχες και πολλές εναλλακτικές, λόγω μεγέθους της παγοπίστας). Αλήθεια, τα 10 ευρώ της εισόδου τι πλήρωναν; Απολύτως τίποτα! Απλώς σου επέτρεπαν να... μπεις για να συνεχίσεις να πληρώνεις για οτιδήποτε ήθελες να κάνεις σε αυτό το μικρό χριστουγεννιάτικο λούνα παρκ. Α, και να πάρεις φεύγοντας ένα δωράκι για το παιδί σου, ένα 'Junior Pack' σε χάρτινη συσκευασία που απ' έξω έλεγε ότι περιελάμβανε ένα νερό, δυο χυμούς και ένα snack, αλλά ανοίγοντάς το έβρισκες μέσα μόνο δυο μικρούς χυμούς (σε ωραία 'Junior Pack' συσκευασία όμως, μην ξεχνάμε...). Για να μην τα πολυλογώ, νομίζω ότι όλα αυτά απλώς αποτελούν μια αναμενόμενη συνέπεια της παντελούς απουσίας καταναλωτικής συνείδησης στην Ελλάδα, όπως και ενός στοιχειώδους καταναλωτικού κινήματος. Αυτό που οι Άγγλοι λένε value for money και το οποίο όχι μόνο στην Αγγλία αλλά και αλλού, τηρείται σαν αυτονόητο εδώ και δεκαετίες (δηλαδή να παίρνουν αξία τα χρήματά σου), στην Ελλάδα απλώς δεν υπήρξε ποτέ. Ο Έλληνας, εκ κατασκευής 'large' και διακατεχόμενος, θα έλεγα, από μια κρυφοεπαρχιώτικη νοοτροπία, θα ντραπεί να δείξει ότι πέφτει θύμα αισχροκέρδειας, μην τυχόν και κακοχαρακτηριστεί, ή θεωρηθεί 'μίζερος'. Έτσι, αποτελεί το ιδανικό θύμα για όλους αυτούς - ακόμη και δημόσιους φορείς, όπως η Νομαρχία Θεσσαλονίκης ή ΜΚΟ όπως ο 'Αρκτούρος' - που, μέρες που είναι και μέσα σε όλη αυτή την κρίση που έχει γονατίσει πολλές οικογένειες, αντί να προσφέρουν δωρεάν ή με ένα λογικό αντίτιμο τέτοιου είδους ανάσες που εν πάση περιπτώσει δεν κοστίζουν και τόσο, κοιτάνε να στα πάρουν από δέκα μεριές, με τον πιο επιθετικό τρόπο. Και θα τα παίρνουν, όσο σαν καταναλωτές δεν αντιστεκόμαστε, όσο δεν αποκτούμε συνείδηση της δύναμής μας και των επιλογών που μπορούμε και δικαιούμαστε να κάνουμε, αν νιώσουμε ότι μας κοροϊδεύουν - χωρίς να ντρεπόμαστε!

Πώς να μπείτε στο πνεύμα των γιορτών

Παραμονή Χριστουγέννων σήμερα. Και θέλω να ευχηθώ σε όλους καλά Χριστούγεννα, όπως μου είπαν δυο χαριτωμένα κοριτσάκια που μόλις τους άνοιξα να πουν τα κάλαντα. Οι ευχές από το στόμα ενός παιδιού έχουν νομίζω άλλη γλυκύτητα, άλλη χάρη. Και πιστεύω ότι πιάνουν! Μάλλον, εύχομαι να πιάνουν. Διότι κάπως δυσκολεύομαι να μπω στο πνεύμα των ημερών. 'Ισως να φταίνε οι κακές μου συνήθειες. Δυο τέτοιες κακές συνήθειες, που θα σας συμβούλευα να αποφύγετε, είναι να βλέπετε τηλεόραση και να ταξιδεύετε, ιδίως στην εθνική οδό. Γιατί; Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή:

Πριν λίγες μέρες άνοιξα το πρωί την τηλεόραση και είδα τον εκπρόσωπο των εργαζομένων στα μέσα μαζικής μεταφοράς - ξέρετε, αυτά που τόσες μέρες ταλαιπωρούν την Αθήνα και πολύ κοσμάκη με τις απεργίες. Τον πέτυχα να ωρύεται επειδή, λέει, η κυβέρνηση θέλει να τους μειώσει τους μισθούς από - όπως ακριβώς είπε - 1.500 ευρώ το μήνα σε 1.100. Και αναρωτιόταν: 'μα μπορεί κανείς να ζήσει με 1.100 ευρώ;'. Επειδή όλως τυχαίως με τόσα ακριβώς ζω, εκείνη τη στιγμή ομολογώ ότι κάτι με έπιασε. Κάτι όχι και τόσο ευχάριστο, όχι τόσο γιορτινό. Όχι τόσο επειδή αυτός ο τύπος παρότι λιγότερο μορφωμένος από μένα και πολλούς άλλους που ξέρω και που ζούνε ούτε καν με 1.100 ευρώ αλλά με λιγότερα, έβγαινε στην τηλεόραση πνιγμένος από ένα τέτοιο 'δίκιο' και φώναζε, ταλαιπωρώντας και χιλιάδες κακομοίρηδες με απεργίες που στηρίζονταν σε τέτοιου είδους αιτήματα. Περισσότερο έπαθα ό, τι έπαθα επειδή σα να συνειδητοποίησα ξαφνικά πολλά που μέχρι εκείνη τη στιγμή δεν είχα συνειδητοποιήσει. Ακούγοντάς τον σαν να μου αποκαλύφθηκε μια κατάσταση που μέχρι να τον ακούσω δεν με πολυενδιέφερε, ούτε με πολυαπασχολούσε. Και το χειρότερο; Παρόλα αυτά, παρόλη την 'αφύπνισή' μου, δεν μπορούσα να κάνω απολύτως τίποτα! Ή μάλλον μπορούσα. Να φύγω. Την ίδια λοιπόν μέρα ταξίδευα, για Θεσσαλονίκη (και εδώ ερχόμαστε στην έταιρη κακή συνήθεια).

Αποφάσισα να πάω οδικώς. Υπολόγισα, όμως, χωρίς τους ληστές της εθνικής οδού. Αν πριν με την τηλεόραση είδα καλύτερα κάποια πράγματα, κινούμενος στην εθνική είδα γιατί ζω στη χώρα μυθικών ληστών όπως ο Σίνης ο Πιτυοκάμπτης, ο Σκίρωνας, ο Περιφήτης και άλλοι που βρήκαν το μπελά τους όταν ήρθαν αντιμέτωποι με το Θησέα. Δυστυχώς, την σήμερον ημέρα Θησέες δεν υπάρχουν. Υπάρχει όμως ο ληστής που λέγεται 'Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου ΑΕ', που έχει στήσει τις ενέδρες του όχι με ρόπαλα ή ρίχνοντας τους διαβάτες στο γκρεμό για να τους φάει μια γιγάντια χελώνα, αλλά με έναν λιγότερο ευφάνταστο πλην αποτελεσματικότατο τρόπο: στήνοντας κάτι τεράστιες ταμπέλες που λένε 'προσοχή μπάρες', και όντως τοποθετώντας μπάρες που δεν επιτρέπουν να περάσει οδηγός που δεν έχει πληρώσει. Και είναι και συχνές οι άτιμες. Σε διάστημα περίπου μιάμισης ώρας, από λίγο πριν τα Τέμπη μέχρι την Κατερίνη, είχα πληρώσει πέντε ή έξι φορές διόδια. Δηλαδή πλήρωνα κάθε δεκαπέντε ή είκοσι λεπτά. Από κάποια στιγμή και ύστερα ένιωθα, ανεβαίνοντας από την Αθήνα στη Θεσσαλονίκη, σαν Άγιος Βασίλης που μοίραζε δεξιά και αριστερά χρήματα, πότε στα πρατήρια που πουλούσαν 1.73 το λίτρο την αμόλυβδη και πότε στα ληστροδιόδια, που αυτά ήταν και υποχρεωτικά. Κάποια στιγμή μου σώθηκαν τα λεφτά και η υπάλληλος των τελευταίων διοδίων δέχτηκε κάτι λεπτά λιγότερα από όσα απαιτούνταν. Αν μη τι άλλο, σε αντίθεση με τους μυθικούς ληστές, που αν δεν έπαιρναν το ακριβές αντίτιμο μπορεί να σε έσχιζαν δένοντάς σε ανάμεσα σε δυο πεύκα, η 'Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου ΑΕ' δείχνει μια κάποια ελαστικότητα. Γι' αυτό σας λέω. 'Αλλαξαν οι καιροί! Μπορεί σ' αυτή τη μυθική χώρα να αλλάζουν κάπως αργά η αλήθεια, να παίρνει κάποιες χιλιάδες χρόνια, αλλά να μην είμαστε βιαστικοί. Καλές γιορτές!

Ματαρόα, 65 χρόνια μετά...

Ξεφυλλίζοντας τις εφημερίδες έπεσα σήμερα πάνω σε μια αφήγηση, άλλου ύφους από τις τρέχουσες και συνηθισμένες. Μιλούσε η Νέλλη Ανδρικοπούλου για τη φυγή της από την Ελλάδα μαζί με άλλους προικισμένους νέους της εποχής – τον Κορνήλιο Καστοριάδη, τον Κώστα Αξελό, το Νίκο Σβορώνο – με το θρυλικό πλέον Ματαρόα, το πλοίο της μεγάλης φυγής για όλα αυτά τα ταλαντούχα πλάσματα από την πληγωμένη προεμφυλιακή Ελλάδα, την 22 Δεκεμβρίου του 1945. Ήταν τέτοιες μέρες, που η ελίτ της διανόησης, της επιστήμης, των τεχνών, μπάρκαραν, υπότροφοι του Γαλλικού Ινστιτούτου, για το Παρίσι, ώστε να μπορέσουν εκεί να ανοίξουν φτερά που δεν τους άφηνε η πατρίδα να απλώσουν. Ορισμένοι ανάμεσά τους πράγματι άνθισαν, με την ευκαιρία που τους δόθηκε να βγουν από τη στενόκαρδη και στενάχωρη Ελλάδα των προεόρτιων του εμφυλίου. Και αναδείχτηκαν, όπως συνέβη με τον Κορνήλιο Καστοριάδη, σε μεγάλες μορφές όχι μόνο της ευρωπαϊκής αλλά και της παγκόσμιας διανόησης, αφήνοντας πίσω τους – πάνε ήδη 13 χρόνια από το θάνατό του, τέτοιες μέρες του 1997 – στοχασμούς και προβληματισμούς που όχι μόνο έμειναν αναλλοίωτοι στο χρόνο αλλά γίνονται ολοένα και πιο επίκαιροι, πιο σημερινοί. ‘Ήταν μια κατάσταση αδιέξοδη’, αφηγείται η εικαστικός, μεταφέροντάς μας αργά και νοητά στο σήμερα που, δυστυχώς, δεν διαφέρει και πολύ από το τότε στα μεγάλα αδιέξοδά του. ‘Ήμασταν νέοι άνθρωποι και δεν θέλαμε η ζωή μας να πάει πεταμένη. Ξέρετε, το πιο σπουδαίο πράγμα σε έναν λαό είναι να μη χαθούν τα νιάτα...’, λέει και δε μπορεί να μη γίνει η σύγκριση με τα σημερινά νιάτα των 700 ευρώ, τα νιάτα των πτυχίων που ρίχνονται στο μεγάλο χωνευτήρι της απειλής της ανεργίας. Αναμφίβολα ούτε οι σημερινοί νέοι, τουλάχιστο οι καλύτεροι ανάμεσά τους, θέλουν η ζωή τους να πάει πεταμένη. Δίνουν έναν μεγάλο, άνισο αγώνα τις δύσκολες ώρες, για να την ανεβάσουν, αυτή την στριμωγμένη, την φοβισμένη ζωή, ψηλότερα. Έναν αγώνα που άμα τον καλοσκεφτούν μοιάζει μάταιος. Αλλά κάθε αγώνας, άμα τον καλοσκεφτείς, μάταιος μοιάζει. Η κυρία Ανδρικοπούλου θα μιλήσει την ερχόμενη Τετάρτη στο Γαλλικό Ινστιτούτο, με αφορμή τα 65 χρόνια από τον απόπλου του πλοίου που στάθηκε σανίδα σωτηρίας για όλους εκείνους που άξιζαν μια καλύτερη τύχη, μια πιο γενναιόδωρη πατρίδα από τη ρημαγμένη, διχασμένη, πεινασμένη Ελλάδα του Δεκέμβρη του ’45. Θεωρώ την εκδήλωση επίκαιρη. Διότι εξήντα πέντε χρόνια μετά, η Ελλάδα βρίσκεται ξανά ρημαγμένη, όχι από έναν παγκόσμιο πόλεμο αλλά από μια παγκόσμια κρίση που τη βρήκε χωρίς άμυνες και τη χτύπησε αλύπητα. Βρίσκεται ξανά διχασμένη, όχι ιδεολογικά όπως τότε πριν τον εμφύλιο αλλά, θα λέγαμε, συμφεροντολογικά, με όλους να διεκδικούν τα ‘κεκτημένα τους’ και να βλέπουν τους ενόχους στην απέναντι πλευρά. Και βρίσκεται ξανά πεινασμένη, όλως παραδόξως σε μια εποχή που θέλει να λέγεται εποχή αφθονίας, αλλά που ακριβώς γι’ αυτό πτώχευσε αξιακά, πνευματικά, ιδεολογικά.

Στη Σπιναλόγκα

Στην τηλεόραση και γενικότερα στα ΜΜΕ (Μέσα Μαζικής Εξημέρωσης) αυτό που μου κάνει περισσότερο εντύπωση δεν είναι τα σκουπίδια που σερβίρονται υπό μορφή κουτσομπολάδικου, ριάλιτι σόου και όσα άλλα μπορεί να ξέρετε. Αυτό που πραγματικά μου φαίνεται πρωτοφανές είναι το πόσο εύκολα μανουβράρεται – μανουβράρεται συναισθηματικά, συνειδησιακά, και όπως αλλιώς θέλετε – ο άμορφος όγκος των τηλεθεατών από τους υπεύθυνους των σταθμών και τις επιλογές τους. Για παράδειγμα, φέτος άρχισε να προβάλεται ένα ‘ποιοτικό’ σίριαλ – ο χαρακτηρισμός σε αντιδιαστολή με όλα τα υπόλοιπα μη ποιοτικά προγράμματα – για το νησί που στα παλιά τα χρόνια στέλνονταν οι λεπροί. Και ξαφνικά σαν να αφυπνίστηκε η ανθρωπομάζα που παρακολουθεί όλα αυτά τα σίριαλ για να βρει ανάμεσά τους το ‘καλό’ και θυμήθηκε τους δύστυχους αυτούς παρίες, τα ήθη και έθιμα άλλων εποχών, που από τη μια μέρα στην άλλη έγιναν ξανά επίκαιρα. Τι δείχνει αυτό; Μα ότι η πραγματική, ωμή δύναμη της τηλεόρασης δεν φαίνεται στα τηλεσκουπίδια, με τα οποία απλώς γελάμε και αλλάζουμε κανάλι ή τα παρακολουθούμε αλλά ελαφρά τη καρδία. Η ολοκληρωτική της δύναμη – με την έννοια που η λέξη αυτή χρησιμοποιήθηκε για να περιγράψει καθεστώτα τύπου ναζισμού ή σοβιετικού σταλινισμού – αποκαλύπτεται όταν φοράει ‘τα καλά της’, όταν χώνει βαθιά το χέρι της στον ψυχισμό, στις προσλαμβάνουσες του τηλεθεατή. Τότε τον κάνει πραγματικά δικό της, επιβάλλοντας αυτά που οι ιθύνοντες νόες της – οι υπεύθυνοι προγράμματος και άλλα ακριβοπληρωμένα, λιγότερο ή περισσότερο επιτυχημένα στελέχη ή σωστότερα ανθρωποδαμαστές, που τολμούν να βάλουν το κεφάλι τους στο στόμα του λιονταριού-τηλεθεατή, για να τον κάνουν στη συνέχεια να σταθεί στα δυο του πόδια – επέλεξαν για να ταΐσουν τα πεινασμένα για θέαμα και, πλέον, εξημερωμένα θηρία-τηλεθεατές. Ξέρουν ότι το τεράστιο κοινό τους περιμένει πλέον από την τηλεόραση να καλύψει κάθε του ανάγκη, τόσο για χαμηλού επιπέδου θεάματα όσο και για ‘ποιότητα’, αρκεί να τηρείται μια βασική, στοιχειώδης προϋπόθεση: να μη χρειαστεί να σηκωθεί από τον καναπέ του. Αρκεί να μη χρειαστεί να ζήσει τη ζωή του, που θα γινόταν πολύ δύσκολη αν αναγκαζόταν να ψάχνει μόνο του για τροφή, να παίρνει αποφάσεις μόνο του, να κάνει μόνο του τις επιλογές του. Η άνευ όρων εξημέρωση μπορεί να του έθιξε λιγάκι την υπερηφάνεια, την αυτοκυριαρχία και τον αυτοσεβασμό που κάποτε είχε αλλά έκανε και κάνει όλα τα άλλα τόσο, μα τόσο εύκολα. Αρκεί το κοινό μας να πατήσει ένα κουμπί και παραδίδει τα ηνία στην στοργική αυτή μητέρα, που δεν ζητάει τίποτα απ’ αυτό παρά μόνο την ψυχή του. Νομίζω ότι οι περιθωριοποιημένοι, οι στιγματισμένοι από τις προκαταλήψεις της εποχής τους λεπροί της πραγματικής, όχι της τηλεοπτικής Σπιναλόγκας, ήταν πιο ελεύθεροι.

Εξιλαστήρια θύματα

Το να βλέπεις έναν βουλευτή χτυπημένο από διαδηλωτές και αιμόφυρτο σε μια κοινοβουλευτική δημοκρατία οπωσδήποτε σημαίνει ότι κάτι δεν πάει καλά. Παρότι η λεγόμενη αντιπροσωπευτική δημοκρατία δεν αποτελεί και την καθαρότερη μορφή δημοκρατίας, παρότι για κάποιους δεν αξίζει καν να λέγεται δημοκρατία αλλά περισσότερο ολιγαρχία, έχει μέχρι στιγμής αποδειχθεί το λιγότερο αντιδημοκρατικό πολίτευμα για πληθυσμούς εκατομμυρίων. Διότι έστω και θεωρητικά, έστω και μεταφυσικά, αυτοί οι ρημαδοτριακόσιοι υποτίθεται ότι έχουν εκλεγεί από τον ενήλικο πληθυσμό για να μας αντιπροσωπεύουν, για να παίρνουν αποφάσεις για λόγου μας. Το αν έχει δημιουργηθεί ένα τεράστιο χάσμα μεταξύ των δυο πλευρών, εκπροσώπων και εκπροσωπούμενων, συνεπεία του οποίου οι περισσότεροι εκπροσωπούμενοι δεν πάνε καν να ψηφίσουν όταν γίνονται εκλογές, αποτελεί σαφώς πρόβλημα. Πρόβλημα ενδεικτικό μιας κάποιας αποξένωσης του εκλογικού σώματος από τον ίδιο του τον εαυτό, όπως, θα μπορούσε να πει κανείς, και μιας κάποιας γήρανσης ή φθοράς της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας ως θεσμού. Μια και όσο μεγαλώνουν οι πληθυσμοί τόσο δυσκολότερο αποδεικνύεται να κυβερνηθούν και μάλιστα δημοκρατικά, μια και ‘τα κοινά’ γίνονται όλο και λιγότερο κοινά. Αυτό που έχει φανεί είναι ότι όσο μεγαλώνει ένας πληθυσμός, τόσο περισσότερο εξατομικεύεται, τόσο περισσότερο τα μέλη του εγκλωβίζονται στον ιδιωτικό τους μικρόκοσμο, αδιαφορώντας για το τι μπορεί να τρέχει παραέξω. Και στην Ελλάδα νομίζω ότι βλέπουμε μια διογκωμένη εκδοχή αυτού του πράγματος, με περισσότερη ένταση και πάθος λόγω και του ‘μεσογειακού’ ταμπεραμέντου μας, του οξύθυμου ή εν πάση περιπτώσει ανήσυχου χαρακτήρα μας. Με δεδομένα όλα αυτά, αυτό που θα έπρεπε να κάνουμε θα ήταν νομίζω να δούμε πώς θα γεφυρωθεί αυτό το επικίνδυνο για το παρόν και το μέλλον της δημοκρατίας ως ιδεώδους χάσμα μεταξύ ενός πληθυσμού αυτονομημένων μονάδων (που δεν μπορούν πλέον να περιγραφούν ως πολίτες) και μιας χούφτας ‘αντιπροσώπων’ – πλέον δεν γινόταν χωρίς τα εισαγωγικά –, αντί να περιμένουμε πότε θα δούμε αυτούς τους δόλιους μπροστά μας για να τους δείρουμε. Αυτό που προβληματίζει δεν θα έπρεπε να είναι η ποιότητα των αντιπροσώπων μας – από τη στιγμή που τους εκλέξαμε, έστω και μειοψηφικά – αλλά το πώς και γιατί βρισκόμαστε εδώ που βρισκόμαστε. Και το τι κάνουμε, από δω κι εμπρός, για να γίνει ο τρόπος που κυβερνόμαστε εφάμιλλος του τρόπου που, πλέον, μπορούμε και επικοινωνούμε με την άλλη άκρη του πλανήτη χωρίς ‘αντιπροσώπους’ να μεσολαβούν. Γιατί μια ουσιαστικότερη δημοκρατία απαιτεί και έναν ουσιαστικότερο Δήμο. Αλλιώς ας παραδεχθούμε ότι αποτύχαμε και ας μην ξεσπάμε στους τελευταίους τροχούς της αμάξης, δηλαδή τον κάθε κύριο Χατζηδάκη.

Ελλάδα 2033

Η χώρα έχει προ πολλού απαλλαγεί από τις αμαρτίες του παρελθόντος. Όλα όσα ταλαιπωρούσαν τους Έλληνες στο ξεκίνημα της χιλιετίας μοιάζουν με μακρινή, σκοτεινή ανάμνηση. Πλέον, η Ελλάδα βρίσκεται στην ευρωπαϊκή πρωτοπορία, καινοτομώντας σε όλους εκείνους τους τομείς που χώλαινε στην παλιά εποχή, την προ Ανατροπής. Στην μετά Ανατροπή εποχή παράγει και εξάγει ηλιακή και αιολική ενέργεια στην Ευρώπη και ολόκληρη την υφήλιο, έχοντας γίνει μια από τις ισχυρότερες και δυναμικότερες οικονομίες της Ευρώπης. Καινούργια επαγγέλματα έχουν ξεφυτρώσει και ξεφυτρώνουν κάθε μέρα, δημιουργώντας ευκαιρίες απασχόλησης για όλους και ιδίως τους νέους, που επιστρέφουν από το εξωτερικό – όσοι είχαν φύγει –, για να ξεδιπλώσουν τα ταλέντα τους. Περιβαλλοντικά, κλείνει ήδη μια εικοσαετία – τα πρώτα κύματα μαζικής επιστροφής στην ύπαιθρο και αποσυμφόρησης των μεγάλων πόλεων εμφανίστηκαν το 2013 – που ξεκίνησε η αναγέννηση, οικονομικά, περιβαλλοντικά, οικιστικά της ελληνικής περιφέρειας. Πλέον, ακόμα και στο πιο απομακρυσμένο, ξεχασμένο χωριουδάκι η δημιουργική διαβίωση με ασύλληπτες μέχρι πρότινος προοπτικές έχει γίνει πραγματικότητα. Πολιτιστικά, η Ανατροπή σηματοδότησε το γύρισμα μιας μεγάλης σελίδας. Η σκουπιδοτηλεόραση, οι μπουζουκλερί, τα φραπεδονεκροταφεία της νεολαίας (αυτά που οι παλιότεροι θυμούνται ως ‘καφέ’) αποτελούν ένα πολύ μακρινό παρελθόν. Η Παιδεία, ιδίως η πανεπιστημιακή, δεν θυμίζει κι αυτή σε τίποτα τα προ Ανατροπής χάλια της. Η Ελλάδα έχει μετατραπεί σε γη της επαγγελίας για ερευνητές-επιστήμονες από κάθε γωνιά της Ευρώπης, προσφέροντας ανεμπόδιστη παραγωγή και διακίνηση γνώσης στα πανεπιστήμιά της. Υπάρχει μόνο ένα πρόβλημα που παραμένει από τα παλιά: το μεταναστευτικό. Αλλά λίγο διαφορετικό από ό, τι ξέρατε. Δανοί, Γερμανοί, Αμερικανοί, Ιάπωνες, Ευρωπαίοι διαφόρων προελεύσεων συρρέουν μαζικά στη χώρα για να εκμεταλλευτούν τις ευκαιρίες που τους προσφέρει, προκαλώντας το αδιαχώρητο σε μεγάλες μονάδες παραγωγής και εξαγωγής ενέργειας, εταιρίες τεχνολογικών καινοτομιών, πανεπιστημιακά εργαστήρια, ελληνικών συμφερόντων πολυεθνικές. Στα σχολεία, τα παιδιά διδάσκονται ιστορία από τα καινούργια βιβλία που μιλάνε εκτενώς για την Ανατροπή, την σημαντικότερη στιγμή στην νεοελληνική ιστορία. Αλλά κάποιοι αντιδρούν. Και υποστηρίζουν, με επιθέσεις εναντίον των συγγραφέων τους, ότι τα καινούργια βιβλία αποκρύβουν τις βιαιότητες των Τούρκων το ’22 και κατά την Τουρκοκρατία, ότι εκ του πονηρού ‘λειαίνουν’ κάποιες αιχμηρές γωνίες και εθελοτυφλούν μπροστά στα δράματα που έζησε ο λαός μας και όσα υπέφερε από πλείστους όσους ξένους κατακτητές: Ρωμαίους, Ενετούς, τους προαναφερόμενους Τούρκους, Γερμανούς, Αμερικανούς, Τροϊκανούς. Επαναφέροντάς μας, με αυτόν τον κάπως άκομψο τρόπο, στο παρόν...

Αλλάζοντας την Ελλάδα...

Βλέποντας τις ειδήσεις τελευταία έχω μια απορία. Βλέπω απ’ τη μια τους ‘τρομοκράτες’, με ή χωρίς εισαγωγικά, που συνέλαβε αυτές τις μέρες η αστυνομία. Οι περισσότεροι νέα παιδιά, φοιτητές που μπορεί να παρασύρθηκαν από κάποια παρέα τους, όπως θα παρασυρόμασταν οι περισσότεροι στην ηλικία τους. Αυτά τα παιδιά στιγματίζονται εφ’ όρου ζωής με τη δημοσίευση των φωτογραφιών τους, των ονομάτων τους, τη δημόσια διαπόμπευσή τους μέσα από δελτία ειδήσεων στα οποία καθημερινά βλέπουμε τα πρόσωπά τους να παρελαύνουν με τον ανάλογο σχολιασμό. Απ’ την άλλη, ακούω για διάφορους ‘γνωστούς’ και μη επιχειρηματίες – όπως και γιατρούς, δικηγόρους και άλλους – που βρέθηκαν, με τους αυξημένους λόγω κρίσης ελέγχους τους ΣΔΟΕ, να χρωστούν εκατομμύρια ευρώ στο ελληνικό κράτος. Και ακριβώς επειδή τυγχάνουν ευυπόληπτα μέλη της νεοελληνικής κοινωνίας δεν μάθαμε ποτέ τα ονόματά τους ούτε, εννοείται, είδαμε τα πρόσωπά τους ή ακούσαμε οτιδήποτε άλλο γύρω από αυτούς. Απλώς ξέρουμε ότι κάποιοι, κάπου, απεδείχθη ότι κατακλέβοντας την εφορία έκαναν και εξακολουθούν να κάνουν ‘μαύρες’ περιουσίες, αλλά τίποτα περισσότερο. Και αναρωτιέμαι: γιατί θα έπρεπε να με ενδιαφέρει τόσο πολύ να βλέπω κάθε μέρα τους κατάπτυστους – όπως μας τους παρουσιάζουν τα δελτία ειδήσεων – ‘τρομοκράτες’ αλλά να μη με ενδιαφέρει καθόλου (ομολογώ ότι αντιθέτως θα ήθελα πολύ να ξέρω!) ποιοι ήταν αυτοί – ή εν πάση περιπτώσει οι ‘άτυχοι’ ανάμεσά τους που τους έλαχε να ελεγχθούν – οι οποίοι επί χρόνια οδήγησαν τη χώρα αυτή και την οικονομία της στα χάλια που σήμερα βλέπουμε; Αυτό που τελικά νομίζω ότι βλέπω είναι δυο μέτρα και δυο σταθμά στον τρόπο που αντιμετωπίζονται οι μεν και οι δε. Κάποια νέα παιδιά που ‘ξέφυγαν’ διαπομπεύονται με τον πιο εξόφθαλμο τρόπο, ενώ οι υπεύθυνοι (όχι αποκλειστικά υπεύθυνοι αλλά έβαλαν κι αυτοί το λιθαράκι τους) για την κατάσταση που όλοι βιώνουμε και η οποία οδήγησε αυτά τα νέα παιδιά να ‘ξεφύγουν’, απολαμβάνουν την ανωνυμία τους, παρότι θα έπρεπε αυτοί ακριβώς να διαπομπεύονται για παραδειγματισμό. Αν έτσι θα ‘αλλάξουμε την Ελλάδα’ όπως λέει ο πρωθυπουργός, φοβάμαι ότι όντως θα την αλλάξουμε, αλλά προς μια πολύ λάθος κατεύθυνση...

Όχι άλλο Αλέξη

Δεν ξέρω αν αυτό θα συνέβαινε σε οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή πρωτεύουσα: να κλείσει ολόκληρο το κέντρο της (χώρια οι συνδεόμενες με την επέτειο στάσεις εργασίας και άλλα παράλληλα παρατράγουδα) για την επέτειο δυο χρόνων από τον πυροβολισμό ενός 15χρονου από αστυνομικό που του κόστισε τη ζωή. Γιατί όλη αυτή η αναστάτωση σε μια ήδη αναστατωμένη πόλη, σε μια ήδη εξαντλημένη χώρα; Τι νόημα μπορεί να έχει, να ταλαιπωρούνται ήδη κουρασμένοι – όπως ο γράφων – εργαζόμενοι του κέντρου της Αθήνας και άλλων πόλεων για μια ακόμη φορά; Η απάντηση απλή: αυτές οι ρυθμίσεις έγιναν για να κατέβουν ανεμπόδιστα, με αφορμή τον ‘Αλέξη’, νέοι και νέες στους δρόμους της Αθήνας. Και ας πάνε δυο χρόνια από το Δεκέμβριο του 2008: σε αυτή τη χώρα σημασία δεν έχουν οι αφορμές και το πόσο πραγματικές είναι, όσο το να παραμένει ασυγκράτητη και ζωντανή η μαζική ψύχωση της αριστεροφροσύνης και αντισυμβατικότητας που μας διακατέχει ως λαό. Στον βωμό αυτής της μαζικής φαντασίωσης θυσιάζονται εργαζόμενοι, πόλεις, όλες οι άλλες προτεραιότητες που θα μπορούσαμε να βάλουμε ως χώρα. Και παραμένουμε όμηροι των ίδιων μας των συνδρόμων, αιχμάλωτοι των ίδιων των κακών, ανεξέλικτων εαυτών μας. Ο ‘Αλέξης’ έγινε σύμβολο, σύμβολο προσκόλλησης στην πεπατημένη του ‘μπάτσοι γουρούνια δολοφόνοι’, σύμβολο μιας ολόκληρης γενιάς που κληρονόμησε ατόφια τα στεγανά, τα ψευτοδιλήμματα, τα αδιέξοδα όλων των προηγούμενων. Είθε κάποια στιγμή αυτή η γενιά να βρει τον δρόμο της, απαλλαγμένη από τα φαντάσματα που καθήλωσαν τις προηγούμενες. Έναν δρόμο χωρίς οσιομάρτυρες, καταλήψεις και σπασίματα, έναν δρόμο διόλου ‘επαναστατικό’ αλλά απρόσμενα, αιφνιδιαστικά δημιουργικό.

To... τέρας της λίμνης

Άφωνη έχει μείνει η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα από την ανακάλυψη, στα αλμυρά νερά της λίμνης Μόνο στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ, ενός μικροβίου το οποίο ενσωματώνει στο DNA του το δηλητηριώδες στοιχείο αρσενικό. Ανακάλυψη που ουσιαστικά ανοίγει τον δρόμο σε θεωρίες περί εξωγήινης ζωής. Συγκεκριμένα οι επιστήμονες θεωρούσαν δεδομένο πως για να ζήσει κάποιος οργανισμός χρειάζεται τα στοιχεία άνθρακα, υδρογόνο, άζωτο, οξυγόνο, θείο και φώσφορο. Την θεωρία αυτή έρχεται να ανατρέψει το συγκεκριμένο μικρόβιο, που μπορεί να μην έρχεται από το διάστημα αλλά φέρνει τα πάνω κάτω στις πεποιθήσεις των επιστημόνων που πλέον θεωρούν ότι για να υπάρχει οργανισμός που ζει και λειτουργεί στο δηλητηριώδες στοιχείο αρσενικό, ίσως υπάρχουν και ποικίλες άλλες μορφές ζωής που ως σήμερα δεν μπορούσαμε να διανοηθούμε.

«Αν κάτι στη Γη μπορεί να κάνει κάτι τόσο αναπάντεχο, τι άλλο μπορεί να κάνει η ζωή που δεν έχουμε δει ακόμα;» είπε χαρακτηριστικά ο Πολ Ντέβις, ερευνητής της NASA που ανήκει στην ομάδα που μελετούν το μικρόβιο, και πρόσθεσε «Τώρα ήρθε η ώρα να το μάθουμε», εκτιμώντας πως η ανακάλυψη συνάδει με την αντίληψη πως ...δεν είμαστε μόνοι εκεί έξω.

Αν θέλετε να το δείτε δεν έχετε παρά να πατήσετε εδώ.

Για να γελάσει λίγο το χειλάκι μας

Επειδή για μια ακόμη φορά στην υπόλοιπη Ευρώπη κάνει χειμώνα ενώ εμάς ακόμη και ο χειμώνας δεν μας καταδέχεται...

...επειδή φέτος (για όσους εργάζονται) οι γιορτές πέφτουν Σάββατο και του χρόνου - κρατηθείτε - θα πέσουν Κυριακή...

...επειδή σαν να μην έφταναν όλα τα υπόλοιπα τα φετινά Χριστούγεννα εκτός από τη ζέστη θα έχουμε και σκουπίδια που ξέμειναν στην Αθήνα από μια ληγμένη απεργία...

...και για να γελάσει λίγο το χειλάκι μας:

Μερικές από τις πιο διάσημες ατάκες του Αρκά όπως μου ήρθαν με ένα e-mail:

1. Προσπαθώ να βγω από το ψυχολογικό αδιέξοδο, αλλά δε μπορώ να θυμηθώ από που μπήκα!

2. Διασκέδαση είναι η τέχνη να κουράζεσαι τις ώρες ανάπαυσης.

3. Η πείρα είναι μια χτένα που την αποκτάς όταν είσαι πια φαλακρός!

4. Δημοκρατία είναι 4 λύκοι και 1 πρόβατο να ψηφίζουν για φαγητό.

5. Αυτοί που κάνουν πως ξέρουν τα πάντα εκνευρίζουν εμάς που τα ξέρουμε.

6. Το καλύτερο φάρμακο για το βήχα είναι η φασολάδα. Μετά θα φοβάσαι να βήξεις!

7. Η τεχνητή νοημοσύνη δεν μπορεί να κερδίσει τη φυσική ηλιθιότητα.

8. Η ζωή χωρίζεται σε τρεις φάσεις: επανάσταση, περισυλλογή, τηλεόραση. Ξεκινάς να αλλάξεις τον κόσμο και καταλήγεις να αλλάζεις κανάλια.

9. Τη γυναίκα μου πάνω από όλα. Όλες τις άλλες από κάτω.

10. Μεγαλοφυΐα είναι κάποιος που σε μια παραλία γυμνιστών μπορεί να θυμάται φάτσες.

11. Ακόμα και μια κοινωνία ηλιθίων είναι ταξική. Έτσι ένας ηλίθιος πλούσιος είναι απλά πλούσιος ενώ ένας ηλίθιος φτωχός είναι απλά ηλίθιος.

12. Η τύχη χτυπάει την πόρτα σου μόνο μια φορά, αλλά η ατυχία έχει πολύ μεγαλύτερη υπομονή.

13. Έχω διαβάσει τόσα πολλά γύρω από το κάπνισμα και το ποτό που αποφάσισα να κόψω το διάβασμα.

14. Η φιλοδοξία είναι το τελευταίο καταφύγιο της αποτυχίας.

15. Κάντε οικονομία στο νερό: πλυθείτε μαζί με μια φίλη!!!

Μεγάλοι κοινωνιολόγοι σε πρωινές αναζητήσεις

Σήμερα το πρωί παρακολούθησα για λίγο την πρωινή εκπομπή του συμπαθέστατου Κώστα Αρβανίτη στη ΝΕΤ. Καλεσμένο είχε τον έγκριτο κοινωνιολόγο Σταμάτη Κραουνάκη, που ανέπτυξε τις σκέψεις του γύρω από την κοινωνικοοικονομική κρίση που διανύουμε, τη νέα γενιά, την ΕΕ και άλλα ζητήματα στα οποία έχει εξειδικευτεί και πάντα ακούγεται με σεβασμό από τους συνομιλητές του. Μια και στην κοινωνιολογία οι μεγάλοι κατατάσσονται σε Σχολές ή (οι ακόμα μεγαλύτεροι) ανοίγουν οι ίδιοι ρεύματα σκέψης, ο κος Κραουνάκης θα μπορούσε να θεωρηθεί ιδρυτής της Σχολής της αυτονομημένης καβάτζας. Και αυτό διότι στην εκπομπή εξέθεσε και εξήγησε όσο καλύτερα μπορούσε, για να την καταλάβουν οι αμύητοι, την θεωρία του περί εθνικής αυτονόμησης από την ΕΕ, στην οποία όπως τόνισε δεν έπρεπε ποτέ να μπει η Ελλάδα και η οποία μόνο κακό μας έκανε, σε συνδυασμό με την τεκμηριωμένη από προσωπικές του έρευνες διαπίστωση ότι παρότι βρισκόμαστε σαν λαός σε περίοδο βαθιάς κρίσης, οι Έλληνες ‘έχουν την καβάτζα τους’. Ο μεγάλος διανοητής συνέχισε και έκλεισε με τις σκέψεις του γύρω από την ταλαίπωρη αλλά όπως τόνισε καλομαθημένη νέα γενιά, δίνοντας - για να μην κουράζει με θεωρητικές αναλύσεις - ένα απλό παράδειγμα γνωστού του προσώπου. Είπε ότι ο γιος μιας φίλης του τελείωσε νομικός αλλά αναγκάζεται να εργάζεται delivery σε μια πιτσαρία της γειτονιάς του για να βγάζει τα προς το ζην, και καταδίκασε ως υπερβολική τη στάση της γνωστής του και μητέρας του παιδιού, που δεν ήταν και πολύ ευχαριστημένη από την επαγγελματική εξέλιξη του παιδιού της. Άλλωστε και στο εξωτερικό πολλά παιδιά εργάζονται και δεν συντηρούνται οικονομικά από τις οικογένειές τους, όπως τα κακομαθημένα ελληνόπουλα. (Με μια σημαντική διαφορά όμως, στην οποία δεν αναφέρθηκε ο κοινωνιολόγος: εργάζονται για βιοπορισμό σε άσχετα με τις σπουδές τους επαγγέλματα κατά την διάρκεια των σπουδών τους και όχι μετά, σε αντίθεση με ό, τι συμβαίνει στην Ελλάδα.) Κλείνοντας η εκπομπή ο μεγάλος διανοητής μισόκλεισε τα μάτια, ακούμπησε αναπαυτικά στην καρέκλα του και μας άφησε να αναστοχαστούμε όσα σοφά εκστόμισε. Βλέπετε στην Ελλάδα όλοι μπορούν να μιλάνε για όλα. Και οι ‘επώνυμοι’ για ακόμα περισσότερα. Οι υπόλοιποι, δεν έχουμε παρά να ακούμε.

Αντίο Αιμίλιε

Μόλις έμαθα για το θάνατο του Αιμίλιου Μεταξόπουλου. Και σοκαρίστηκα. Για όσους δεν τους λέει κάτι το όνομα, ήταν ο πρύτανης του Παντείου που είχε καταδικαστεί για απάτη και εξέτιε ποινή φυλάκισης 25 χρόνων. Όμως ο Αιμίλιος Μεταξόπουλος δεν ήταν μόνο αυτό. Ήταν ένα ανήσυχο πνεύμα, ένας διανοητής που είχε την ατυχία να βρεθεί στα ηνία ενός πανεπιστημίου όπως το Πάντειο. Έτυχε να τον γνωρίσω κι από κοντά, όταν ήταν στα ‘πάνω του’. Παρότι στο απόγειο της δύναμής του – πρέπει να ήταν τότε πρύτανης – παρέμενε ένας άνθρωπος ωραίος, ευγενικός, αλλά και κάπως δυσανάγνωστος. Δεν ήταν δηλαδή εύκολη περίπτωση. Και ήταν πιθανότατα ένοχος για όσα τον κατηγόρησαν ή τουλάχιστον υπεύθυνος για κακοδιαχείριση μεγάλων χρηματικών ποσών ως πρύτανης του Παντείου. Το μεγαλύτερό του έγκλημα όμως ήταν ότι δεν ήταν πολιτικός αλλά άνθρωπος του πνεύματος. Αν ήταν πολιτικός – ας ήταν κι ακαλλιέργητος ή αμόρφωτος – θα είχε άλλη τροπή η υπόθεση στην οποία είχε εμπλακεί και θα κυκλοφορούσε πιθανότατα ελεύθερος και υγιής ανάμεσά μας. Ή αν ήταν επιχειρηματίας. Όμως δεν υπήρξε ποτέ του ούτε το ένα ούτε το άλλο. Ήταν απλώς ένας πολιτικός επιστήμονας που έπεσε άτσαλα και χωρίς τα ανάλογα εφόδια στα βαθιά νερά της νεοελληνικού τύπου διαπλοκής, που μπήκε απροετοίμαστος στα λημέρια της επιστήμης της διαφθοράς, την οποία σε αντίθεση με την επιστήμη που διακονούσε δεν την κατείχε. Γι’ αυτό και όταν τα πράγματα που μέχρι κάποια στιγμή του πήγαιναν – ήταν όπως είπα ωραίος, τζέντλεμαν, αξιόλογος συνομιλητής, ένα ελεύθερο πνεύμα – άρχισαν να στραβώνουν, δεν τον έσωζε τίποτα και κανείς. Δεν είχε καμία εξεταστική επιτροπή – δεν ήταν δυστυχώς βουλευτής για να κοιμάται ήσυχος – να αναλάβει να τον ξελασπώσει, δεν είχε καμία off shore εταιρεία που αν ήταν επιχειρηματίας θα είχε προβλέψει να στήσει, δεν είχε καν πολιτικές ή παραπολιτικές διασυνδέσεις. Γι’ αυτό και αφέθηκε να σαπίσει στη φυλακή, με την σοκαριστική κυριολεξία της λέξης. Ας είναι ελαφρύ το χώμα που θα σε σκεπάσει, Αιμίλιε. Ό, τι κι αν έκανες, ό, τι κι αν υπήρξες στις χαμηλότερες στιγμές σου, δεν σου άξιζε τίποτα απ’ όλα αυτά.

Κριτικές επιτροπές

Τελευταία η ελληνική τηλεόραση έχει γεμίσει κριτικές επιτροπές. Τα μέλη τους ξύνουν τα κεφάλια τους για να αποφασίσουν σε δύσκολες περιπτώσεις, ενίοτε διαφωνούν για το αν ο ένας ή ο άλλος κρινόμενος αξίζει, βάζουν τους διαγωνιζόμενους σε διαρκώς δυσκολότερες δοκιμασίες, γίνονται αυστηροί όταν χρειάζεται και ‘μαλακώνουν’ όταν έχουν παραγίνει αυστηροί. Τι κρίνουν όλες αυτές οι κριτικές επιτροπές; Κρίνουν μαθητευόμενους τραγουδιστές, επίδοξα μοντέλα και μαγείρους. Το παιχνίδι όμως έχει ήδη παιχτεί, πολύ πριν βγει στον αέρα. Παρουσιάζοντας ένα ‘παιχνίδι’ με κεντρικό παίκτη μια κριτική επιτροπή που θα κρίνει αν από μερικές εκατοντάδες επίδοξους τραγουδιστές υπάρχουν κάποιοι που αξίζουν τον τίτλο, περνιέται το μήνυμα ότι, de facto, το επάγγελμα του τραγουδιστή είναι σημαντικό. Και ότι πρέπει να το πάρουμε πολύ, πολύ στα σοβαρά: να κρίνουμε μαζί με την κριτική επιτροπή αν ήταν ή όχι εκτός τόνου οι διαγωνιζόμενοι, αν ήταν το ίδιο καλοί στις ‘ψηλές’ ή στις ‘χαμηλές’, αν η σκηνική τους παρουσία ήταν όπως θα έπρεπε, να περιμένουμε να δούμε αν η επόμενη εμφάνιση θα δικαιώσει τους κριτές ή όχι. Το ίδιο και για τα μοντέλα: έδειξε όπως έπρεπε το πόδι της η τάδε διαγωνιζόμενη, είχε το βλέμμα που ταίριαζε η άλλη, μήπως χρειαζόταν λίγο παραπάνω νάζι ή λιγότερο κούνημα; Εδώ το ‘παιχνίδι’, για να τραβήξει το κοινό του να προβληματιστεί και να συσκεφτεί με την κριτική επιτροπή γύρω από το άλλο σημαντικό επάγγελμα του μοντέλου, διαθέτει ένα επιπλέον προσόν: άφθονη λευκή σάρκα, που πακετάρεται και σερβίρεται με διαφορετική κάθε φορά συνταγή για να κρατήσει τουλάχιστον το αντρικό κοινό να αγωνιά για τις τύχες των μαθητευόμενων μοντέλων, που περισσότερο μαθητευόμενα call girls θυμίζουν. Αλλά μια και φτάσαμε στις συνταγές, ας μην ξεχνάμε το όχι πλέον επάγγελμα αλλά λειτούργημα του μαγείρου – του σεφ στο πιο κυριλέ του –, που απασχολεί σύσσωμη σχεδόν την ελληνική τηλεόραση και τις κριτικές επιτροπές των διαφόρων μαγειροδιαγωνισμών. Εδώ ο τηλεθεατής οφείλει να ξεχάσει την πραγματικότητα που βιώνει στη δουλειά του ή στην προσωπική του ζωή όπως την ξέρουμε όλοι μας και να μυηθεί από επιτροπές και διαγωνιζόμενους στα μυστικά της υψηλής μαγειρικής. Όπως ο τραγουδιστής ή το μοντέλο, έτσι και ο μάγειρος δεν ήταν αυτό που νομίζατε μέχρι σήμερα. Δεν ήταν κάποιος που απλώς γεμίζει τις κοιλιές μας. Παρομοίως ο τραγουδιστής δεν είναι απλώς κάποιος που τραγουδά και το μοντέλο δεν είναι απλά ένα κορίτσι που δείχνει ρούχα. Είναι και οι τρεις απαραίτητοι, αναπόσπαστα κομμάτια της συνταγής της λήθης, της αποξένωσης, που τόσο χρειαζόμαστε για να κοιμόμαστε αμέριμνοι τις νύχτες βουλιάζοντας νωχελικά στον καναπέ. Είναι τα επαγγέλματα του μέλλοντος της ελληνικής τηλεόρασης όπως και άλλα που ενδεχομένως έρχονται, μαζί με επιτροπές που με σοβαροφάνεια θα αποφαίνονται για αστεία, ανύπαρκτα ζητήματα που όμως στην τηλεόραση αναβαπτίζονται σε απτά και σημαντικά, και γίνονται αφορμές για γέλια λυτρωτικά και δάκρυα πικρίας από τους ταλαίπωρους κρινόμενους. Το σόου μόλις τώρα ξεκινά. Λάβετε θέσεις και αφήστε τους λειτουργούς της χαύνωσης – τραγουδιστές, μοντέλα, μαγείρους, κριτές και κρινόμενους – να σας μυήσουν στην τελετουργία, στη μυσταγωγία του τίποτα.

Δεν αρχίσαμε καλά

Δεν ξέρω πραγματικά αν αυτό θα γινόταν σε οποιαδήποτε άλλη (μη θεοκρατούμενη) χώρα. Ρόλο ειρηνοποιού ανέλαβε λέει ο νεοεκλεγμένος περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Παναγιώτης Ψωμιάδης στη διένεξη μεταξύ Άνθιμου και του επίσης νεοεκλεγμένου δημάρχου Θεσσαλονίκης Γιάννη Μπουτάρη. Εν προκειμένω έχουμε, απ’ τη μια, έναν δήμαρχο και έναν περιφερειάρχη, δυο εκλεγμένους δηλαδή αξιωματούχους του ελληνικού κράτους και, απ’ την άλλη, έναν θρησκευτικό ηγέτη. Αντί ο ειρηνοποιός περιφερειάρχης να προσεγγίσει στα πλαίσια των προσπαθειών του να γεφυρώσει το χάσμα απόψεων και νοοτροπιών μεταξύ των άλλων δυο τον δήμαρχο, για να βοηθήσει στο χαμήλωμα των τόνων με τον μητροπολίτη, τι κάνει; Αγνοώντας τον θεσμικό  του ρόλο, σκανδαλωδώς θα έλεγα, προσεγγίζει αντί για τον δήμαρχο τον θρησκευτικό ηγέτη, ζητώντας του να ‘δώσει συγχωροχάρτι’ (!) – που είσαι Λούθηρε – στον άμυαλο δήμαρχο, που προφανώς δεν ήξερε τι έκανε όταν τολμούσε να υψώσει προεκλογικά το ανάστημά του απέναντι στον αναχρονιστικό, μισαλλόδοξο μητροπολίτη και να τον χαρακτηρίσει όπως τον χαρακτήρισε.  Έχουμε δηλαδή από τη μια ένα θεοπολιτικό δίδυμο – περιφερειάρχη και μητροπολίτη που σαν ένα σώμα, μια ψυχή στέκουν απέναντι στον νεοεκλεγμένο δήμαρχο – και απ’ την άλλη τον δήμαρχο μόνο του, να αντιλαμβάνεται, όπως ο οποιοσδήποτε άλλος στη θέση του, ότι ο ρασοφόρος μητροπολίτης  και ο γραβατοφόρος περιφερειάρχης  αποτελούν μια αγαπημένη παρεούλα από τα παλιά, τα πολύ παλιά – από τα βυζαντινά χρόνια θα έλεγα, όπου κλήρος και αυτοκράτορας αποτελούσαν ενιαία και αδιαίρετη εξουσία. Ας ενημερώσει κάποιος τον ‘περιφερειάρχη της καρδιάς των Μακεδόνων’ – αλλά όχι του μυαλού τους απ’ ό, τι φαίνεται – ότι εδώ και μερικές εκατοντάδες χρόνια τα συγχωροχάρτια καταργήθηκαν στην Ευρώπη, ότι πιο κοντά του θεσμικά βρίσκεται ο δήμαρχος και όχι ο μητροπολίτης και ότι αν συνεχίσει έτσι δεν θα πάρει ποτέ συγχωροχάρτι (μια και τόσο τα αγαπά) από τους σκεπτόμενους πολίτες αυτής της χώρας για τα ατοπήματά του.

Γουστάρεις δεν γουστάρεις, δήµαρχος Μπουτάρης

Αυτό το σύνθημα-απάντηση στον μητροπολίτη Άνθιμο ακούστηκε χθες βράδυ έξω από το εκλογικό κέντρο του τελικού νικητή της μάχης για τη δημαρχία της Θεσσαλονίκης, Γιάννη Μπουτάρη. Ήταν μια νίκη που σηματοδοτεί το γύρισμα μιας μεγάλης, βαριάς σελίδας στην ιστορία της πόλης. Ο Γιάννης Μπουτάρης, αν και νικητής με πολύ μικρή διαφορά από τον αντίπαλό του, έχει την ευκαιρία να αποδείξει ότι μπορεί, πράγματι, να γυρίσει τη βαριά αυτή σελίδα. Όπως επίσης έχει την ευκαιρία, για όσο διαρκέσει η θητεία του, να στρώσει το δρόμο για έναν νεότερο άνθρωπο που θα μπορέσει να συνεχίσει στα βήματά του. Γιατί αυτό που τόσο έχει ανάγκη η Θεσσαλονίκη δεν είναι ο ίδιος ο Μπουτάρης ως πρόσωπο αλλά η χάραξη, η διάνοιξη μιας απαλλαγμένης από τις ‘αμαρτίες’ του παρελθόντος γραμμής πλεύσης. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει διαφοροποίηση από την αρχοντοχωριάτικη νοοτροπία της προηγούμενης δημοτικής αρχής με τις υπερβολές και τις σπατάλες της. Σημαίνει ανατροπή της πρωτοκαθεδρίας της ρασοκρατίας και της θεοκρατίας, που επί χρόνια ρίχνουν τη βαριά σκιά τους πάνω στη νύφη του Θερμαϊκού. Σημαίνει εξανθρωπισμό της ίδιας της πόλης και του κέντρου της με παρεμβάσεις σε δρόμους και πεζοδρόμια και εκσυγχρονισμό των συγκοινωνιών της. Σημαίνει αναβάθμιση της πολιτιστικής της ταυτότητας, που έχει μείνει στάσιμη με ανανέωση και τόνωση της πνευματικής ζωής. Και πολλά ακόμα. Η Θεσσαλονίκη πρέπει και είναι έτοιμη να ξαναγεννηθεί, να βγει από το τέλμα στο οποίο βυθίστηκε από τους προηγούμενους δημάρχους, να πάρει επιτέλους, όπως έλεγε και στο προεκλογικό του σύνθημα ο Μπουτάρης, ανάσα ζωής. Όλα αυτά δεν μπορούν να γίνουν σε μια θητεία. Και δεν μπορούν να γίνουν από τον Γιάννη Μπουτάρη μόνο του. Ας αποτελέσει ο άνθρωπος αυτός, που του έλαχε να πρωταγωνιστήσει σε αυτή την τόσο σημαδιακή συγκυρία, την αφετηρία, την αφορμή για μια νέα ζωή για την πολύπαθη πόλη. Όσοι νοιαζόμαστε για τη Θεσσαλονίκη, όσοι πονάμε για όσα τη βρήκαν και τη βαραίνουν, είμαστε μαζί του.

Γιάννης Μπουτάρης εναντίον όλων

Ο κύριος αντίπαλος του Γιάννη Μπουτάρη στη Θεσσαλονίκη δεν είναι ο πολιτικός του αντίπαλος, ο υποψήφιος της ΝΔ. Είναι ένας άλλος αντίπαλος, πολιτικός αντίπαλος κι αυτός, μια και παρότι από το χώρο της θρησκείας, ασκεί πολιτική εξουσία και επιρροή. Αντίπαλος του Γιάννη Μπουτάρη στη μάχη για τη δημαρχία της Θεσσαλονίκης είναι ένα ολόκληρο θεοκρατικό καθεστώς, στο κέντρο του οποίου βρίσκεται ο μισαλλόδοξος, σκοταδικός μητροπολίτης της πόλης. Ο Μπουτάρης τόλμησε να υψώσει το ανάστημά του απέναντι στον άρχοντα του σκότους. Αρνήθηκε να ενταχθεί στους κύκλους των 'εκλεκτών' του, όπως έσπευσε να κάνει ο αντίπαλός του Γκιουλέκας, που τώρα χαίρει της υποστήριξης ολόκληρου του εκκλησιαστικού και παραεκκλησιαστικού κατεστημένου της Θεσσαλονίκης. Και έμεινε μόνος του. Τόλμησε να αποκαλέσει τον Μουτζαχεντίν Άνθιμο με το όνομά του, δηλαδή Μουτζαχεντίν, και ο παντοδύναμος και πολυπλόκαμος μητροπολίτης διαβεβαίωσε τον άμυαλο υποψήφιο ότι, όσο ο ίδιος ζει, δήμο δεν θα δει. Ο Γιάννης Μπουτάρης έχει αντίπαλο και το επίσημο ΠΑΣΟΚ, που ενώ στηρίζει την υποψηφιότητά του, τηρεί σιγή ιχθύος γύρω απ' όλα αυτά. Άλλωστε ήταν τόσα χρόνια το ίδιο και η ΝΔ που επέτρεψαν και ενθάρρυναν τη γιγάντωση αυτού του ιδιότυπου ρασοκρατικού καθεστώτος στη συμπρωτεύουσα, που έδωσαν το δικαίωμα στον Άνθιμο και σε κάθε μικρό Άνθιμο να ασκεί πολιτική, να μιλά σαν εθνάρχης ή τοπάρχης, να απειλεί και να υβρίζει. Επιπλέον, εκλογές έχουμε και το ΠΑΣΟΚ, πιστό στις πατροπαράδοτες προεκλογικές στρατηγικές, δεν τολμά να τα χαλάσει με έναν τόσο μεγάλο παίκτη, δεν διανοείται να τα βάλει με το άλλο του μισό, όπως ένας βυζαντινός αυτοκράτορας δεν θα τα έσπαγε ποτέ με τον Πατριάρχη. Βυζαντινή πολιτική, βυζαντινοί πολιτικοί, και μια πόλη που κινδυνεύει για άλλα πέντε χρόνια να βυθιστεί ακόμη περισσότερο στο σκοτάδι του λαϊκισμού και της θρησκειοκρατίας. Ο Γιάννης Μπουτάρης δεν στηρίζεται κατ' ουσίαν από κανένα, έχει μείνει μόνος του ενάντια σε ένα γερά εδραιωμένο σύστημα διαπλοκής μεταξύ επίγειας και αλλόκοσμης εξουσίας. Θα μπορούσε να τα καταφέρει κόντρα σε κάθε προγνωστικό; Κανείς δεν μπορεί να το πει με βεβαιότητα. Αλλά και μόνο για το θάρρος και το 'θράσος' του, αξίζει συγχαρητήρια. Και θαυμασμό.

Ενάντια στη διεθνή προπαγάνδα

Ελληνίδες Έλληνες. H προκλητική και επιθετική στάση των γνωστών σκοτεινών διεθνών κέντρων που ακούραστα απεργάζονται τη δυσφήμιση και απαξίωση των ελληνικών πανεπιστημίων, συνεχίζεται. Μάθαμε σήμερα ότι - και καλά! - κανένα ελληνικό πανεπιστήμιο δεν συμπεριλαμβάνεται στη λίστα με τα 200 καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου, που δημοσιεύει κάθε χρόνο η εφημερίδα Times του Λονδίνου. Με την επαίσχυντη πράξη της βρετανικής φυλλάδας αποδεικνύεται περίτρανα, για μια ακόμη φορά, ο απύθμενος φθόνος και κομπλεξισμός των κουτόφραγκων απέναντι στα πανεπιστήμια της χώρας που χάρισε τα φώτα του πολιτισμού στην υφήλιο. Και μάλιστα αγνοώντας σκανδαλωδώς ότι τα ελληνικά ΑΕΙ εξ ορισμού δεν συγκρίνονται με κανένα άλλο πανεπιστήμιο της γης, εξ ου και η ύπαρξη και αρμοδιότητα του τιμημένου ΔΟΑΤΑΠ για να κρίνει αν τα ψωροπτυχία των πανεπιστημίων του εξωτερικού αξίζουν να αναγνωριστούν ως ‘αντίστοιχα’ ή ‘ισότιμα’ με αυτά των δικών μας. Αλλά και αγνοώντας ότι, σε παγκόσμια αποκλειστικότητα, τα πανεπιστήμιά μας παρέχουν Άσυλο στην ελεύθερη διακίνηση ιδεών - ενώ σε αυτά όλων των άλλων χωρών με το που θα τολμήσει να διακινηθεί ελεύθερα κάποια ιδέα μπουκάρει η αστυνομία -, όπως και την πρωτοκαθεδρία και βροντερή παρουσία σε αυτά των φοιτητικών παρατάξεων, που δίνει όσο να ‘ναι άλλο, αγωνιστικό αέρα στα πανεπιστήμιά μας, σε αντίθεση με τα ξενέρωτα του εξωτερικού. Πιστεύω ότι όλες οι φοιτητικές παρατάξεις οφείλουν να αντιδράσουν άμεσα και μαζικά στην προκλητική αυτή ενέργεια των διεθνών ανθελληνικών κύκλων με τριετή κατάληψη όλων των ΑΕΙ, που θα μπορεί να παραταθεί επ’ αόριστον, χτίσιμο των γραφείων των πουλημένων στα αντεθνικά συμφέροντα πρυτάνεων και άλλων εκπροσώπων του κατεστημένου και αποστολή πακέτων στουμπωμένων με κομματικά φυλλάδια σε όλες τις πρεσβείες ξένων χωρών στην Αθήνα. Για αρχή.  

Μαμά, βγήκα στην τηλεόραση

Χθες κατάλαβα επιτέλους, μετά από χρόνια που αναρωτιόμουν, ποιο ήταν το όνειρο του Γιώργου Παπανδρέου. Δεν ήταν ούτε να γίνει πρωθυπουργός (γι' αυτό και ήταν ειλικρινής χθες όταν είπε ότι δεν τον ενδιαφέρει η καρέκλα του πρωθυπουργού), ούτε να επιτελέσει, όπως είπε, το 'πατριωτικό του καθήκον'. Δεν ήταν ούτε καν το να αλλάξει την Ελλάδα. Το όνειρό του ήταν να βγει στην τηλεόραση. Και μάλιστα σε ώρες υψηλής τηλεθέασης, για δυο συνεχόμενες ώρες. Και να μιλάει, να μιλάει, να μιλάει...

Να μιλάει για τους 'κυνικούς εταίρους' (δηλαδή τους κοινωνικούς εταίρους, αλλά ο πρωθυπουργός μας έχει τη συνήθεια να 'τρώει' τις μεσαίες συλλαβές των λέξεων), να πασχίζει να πει τη λέξη 'συναθροιστούν' (άλλο ένα καψόνι του λογογράφου του), που μπορεί σαν λέξη να φαίνεται ωραία σε ένα προσχέδιο ομιλίας, αλλά άντε να την προφέρεις τη ρημάδα.

Περισσότερο απ' όλα, τον άκουσα να απαντά για το καυτό ζήτημα της ανεργίας ότι θα λυθεί όταν θα 'μπούμε σε ένα νέο πρότυπο ανάπτυξης' (αυτό θα πει σαφήνεια!). Και να βάζει το εκβιαστικό δίλημμα, εν μέσω αυτής της φοβερής κρίσης: 'ή μας ψηφίζετε στις δημοτικές εκλογές ή δεν ξέρω κι εγώ τι θα γίνει'.

Ο πρωθυπουργός έκανε χθες πραγματικότητα το όνειρό του. Βγήκε στην τηλεόραση και μίλησε επί δυο ώρες σε διακαναλική σύνδεση, χωρίς να πει τίποτα. Νομίζω ότι με όλα τα προβλήματα που έχουμε, και έρχονται, ήταν το τελευταίο που χρειαζόμασταν.

Το Καπλάνι της Βιτρίνας, 30 χρόνια μετά

Σήμερα το πρωί σε ένα βιβλιοπωλείο, ψάχνοντας δώρο για την ανιψιά μου που είχε τα γενέθλιά της, έπεσα πάνω σε ένα αγαπημένο μου βιβλίο, που όταν ήμουν στην ηλικία της - εκεί, γύρω στα δέκα ή λίγο παραπάνω - δε χόρταινα. Ήταν το Καπλάνι της Βιτρίνας της εικονιζόμενης Άλκης Ζέη. Ένα βιβλίο που με είχε μαγέψει σαν παιδί και τριάντα χρόνια μετά ακόμα μάγευε. Με το που το είδα, ήταν σαν να με έσπρωχνε ένα αόρατο χέρι να το πάρω στα χέρια μου. Ξεμοναχιαστήκαμε σε μια γωνία του βιβλιοπωλείου και, ανοίγοντάς το, άνοιξα μια σήραγγα στο χρόνο. Καθώς περνούσαν μπροστά μου οι λέξεις οι τόσο γνώριμες, οι τόσο δικές μου, ο άντρας των σαράντα χρόνων έγινε ξανά το αγόρι που ξάπλωνε τα καλοκαίρια μπρούμυτα και χανόταν στη μαγεία με την οποία η μεγάλη αυτή συγγραφέας πότιζε τα βιβλία της και όσους τα έπαιρναν στα χέρια τους. Το Καπλάνι ήταν ένα βιβλίο που με σχημάτισε πολιτικά, κινούμενο στη δύσκολη εποχή του ισπανικού εμφυλίου, της δικτατορίας του Μεταξά, των 'προεόρτιων' του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, ιδωμένης μέσα από τη ματιά της μικρής πρωταγωνίστριας. Διηγούμενη με απαράμιλλη ευθύτητα και αμεσότητα όσα διασκέδαζαν, προβλημάτιζαν, εντυπωσίαζαν, στενοχωρούσαν την πρωταγωνίστριά της, η μεγάλη αυτή κυρία των ελληνικών γραμμάτων περνούσε, με δούρειο ίππο την απλότητα της παιδικής ματιάς, βαθιά μηνύματα και προβληματισμούς γύρω από τους καιρούς της. Στη συνάντησή μας τριάντα χρόνια μετά το πρώτο μας ραντεβού, μου ήταν αλήθεια πολύ δύσκολο να αφήσω το βιβλίο στο ράφι απ' όπου το είχα βγάλει και να με επαναφέρω στην 'τάξη'. Και μπορώ να πω ότι στην εποχή αυτή, την κάπως θα έλεγα φτηνή ή αν θέλετε επιδερμική, στην εποχή του Big Brother ή δεν ξέρω τίνος άλλου ξενωτικού τερατουργήματος, ήταν μια καθαρτική εμπειρία η απρόσμενη και τόσο ανθρώπινη αυτή συνάντηση με την παιδική μου ηλικία και ένα τόσο αγαπημένο βιβλίο από τα παλιά, τα πολύ παλιά. Νομίζω ότι κάτι τέτοιες στιγμές αποζημιώνουν για εκατοντάδες, χιλιάδες ώρες σκοτωμένες μπροστά στην τηλεόραση. Και ότι η υψηλή τέχνη της κυρίας Ζέη θα μου μιλάει για πολλά χρόνια ακόμα, με την ίδια πάντα φρεσκάδα. Ας είναι καλά.

Μια ξεκάθαρη αναμέτρηση

Σε αυτές τις εκλογές εύχομαι να ψήφιζα σε έναν από τους δυο μεγάλους δήμους, της Αθήνας ή της Θεσσαλονίκης. Και αυτό γιατί οι δυο κυρίως αντίπαλοι αντιπροσωπεύουν όχι μόνο διαφορετικούς πολιτικούς χώρους αλλά - και αυτό το νομίζω σημαντικότερο - διαφορετικές νοοτροπίες και κοσμοαντιλήψεις. Απ' τη μια, Κακλαμάνης στην Αθήνα και Γκιουλέκας στη Θεσσαλονίκη. Και, απ' την άλλη, ο πρώην Συνήγορος του Πολίτη Γιώργος Καμίνης στην Αθήνα και ο Γιάννης Μπουτάρης στη Θεσσαλονίκη. Οι δυο πρώτοι με στιβαρό κομματικό χρίσμα, γνήσιοι εκπρόσωποι της ιδεολογίας της ΝΔ και συστημικών αντιλήψεων, νοοτροπιών, συμπεριφορών που χαρακτηρίζουν το πολιτικό κατεστημένο. Αντιπροσωπεύουν επάξια το Ancien Régime της ελληνικής πολιτικής σκηνής, το οποίο όλοι γνωρίζουμε. Η ψήφος σε αυτούς θα είναι μια ψήφος στο παρελθόν σε βάρος του παρόντος και, κυρίως, του μέλλοντος. Θα είναι μια ψήφος υπέρ της οπισθοδρόμησης, υπέρ μιας σκληροπυρηνικής, μισαλλόδοξης, ξεπερασμένης από την εποχή της νεοδεξιάς που μεταμφιεσμένη σε κεντροδεξιά προσπαθεί να ψαρέψει κεντρώους ψηφοφόρους. Στον αντίποδα, Καμίνης και Μπουτάρης εκπροσωπούν μια άλλη κοσμoαντίληψη, απελευθερωμένη από βαριά κομματικά χρίσματα, μικροπολιτικούς ελιγμούς και μεγαλοστομίες. Ο τρόπος που στέκονται απέναντι στους αντιπάλους τους προδίδει τη διαφορετικότητά τους, την υποψηφιότητα την απαλλαγμένη από μικροκομματικά βαρίδια. Εν ολίγοις, τα πράγματα, ύστερα από αρκετές τετραετίες 'χλιαρών' αναμετρήσεων, είναι αυτή τη φορά πολύ ξεκάθαρα: η αναμέτρηση είναι μεταξύ παρελθόντος και μέλλοντος, μεταξύ του Παλαιού Καθεστώτος της ελληνικής πολιτικής και κάποιων νέων, διαφορετικών αντιλήψεων που δειλά αλλά σταθερά ανατέλλουν. Η επιλογή δική σας.

Mετά την Ακρόπολη, το Μουσείο

Μετά την Ακρόπολη, το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Αποκλεισμένο από συμβασιούχους του ΥΠΠΟ βρίσκεται από το πρωί το σημαντικότερο ελληνικό μουσείο. Άνθρωποι δηλαδή που κάπου, κάπως, κάποτε 'τρούπωσαν' και υπέγραψαν συμβάσεις ορισμένου χρόνου στο ΥΠΠΟ προσπαθούν, δια της βίας, να γίνουν μόνιμοι, νομίζοντας ότι οι χώροι εργασίας τους, οι οποίοι τυχαίνει να αποτελούν κεντρικά κομμάτια όχι μόνο της εγχώριας αλλά και της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, τους ανήκουν. Και μπροστά στην πραγματοποίηση του ονείρου τους (του γνωστού Greek Dream) δεν διστάζουν να παρουσιαστούν και να λειτουργήσουν σαν ιδιοκτήτες των μνημείων, των μουσείων της Ελλάδας. Πολλοί λένε ότι οι άνθρωποι αυτοί αποτελούν τον τελευταίο τροχό της αμάξης, τον πιο αδύναμο κρίκο μιας σάπιας αλυσίδας ρουσφετοκρατίας, πελατειακών σχέσεων, χαμηλού επιπέδου πολιτικών και απελπισμένων ψηφοφόρων. Διαφωνώ. Ο καθένας κάνει τις επιλογές του και επιλέγει να γίνει κομμάτι μιας αλυσίδας διαφθοράς. Και από εκεί και πέρα δεν έχει κανένα μα κανένα δικαίωμα να απαιτεί και να εκβιάζει. Υπήρξα και ο ίδιος και άνθρωποι του στενού μου περιβάλλοντος άνεργος για σειρά ετών αλλά ποτέ δεν μπήκα στον 'πειρασμό' να πάρω τηλεφωνάκια, να αφήσω για λίγο ή και για περισσότερο την αξιοπρέπειά μου στην άκρη προκειμένου να 'δέσω τον γάϊδαρό μου', να μπω στον τόσο βολικό ρόλο του τίμιου πλην απελπισμένου νέου. Γι' αυτό και δεν δικαιολογώ κάποιον ο οποίος όχι μόνο το έκανε, αλλά το χρησιμοποιεί και ως εφαλτήριο για αξιώσεις, διεκδικήσεις, άσκηση βίας. Ζούμε σε μια χώρα που υπέφερε και εξακολουθεί να υποφέρει από διεφθαρμένους πολιτικούς και απελπισμένους, σε βαθμό διαφθοράς, πολίτες. Μια χώρα χωρίς παραγωγικές δομές που στηρίζεται για την επιβίωσή της στο λιανεμπόριο που αργοπεθαίνει, στις υπηρεσίες που πουλάμε μέχρι τελικής πτώσεως ο ένας στον άλλο και στο πανταχού παρόν και πολυπρόσωπο κράτος. Ένα αμφιταλαντευόμενο κράτος, που με το ένα χέρι προσφέρει βοήθεια στους 'απελπισμένους' και με το άλλο παίρνει πίσω ό, τι έδωσε όταν αναγκάζεται να τηρήσει και τους νόμους. Οι συμβασιούχοι του ΥΠΠΟ δεν είναι παρά άνθρωποι που, όπως πολλοί άλλοι, πάνω στην απελπισία τους δέχτηκαν να παίξουν ένα παιχνίδι που εξαρχής ήξεραν πολύ καλά ότι ήταν βρώμικο. Ας υποστούν τώρα τις  συνέπειες.

Δείκτες

Νομίζω ότι τα τελευταία χρόνια ισχύει στην Ελλάδα κάτι που πάντα ίσχυε: όσο πιο ακαταλαβίστικα μας τα λένε οι οικονομολόγοι, όσο περισσότερο μιλάνε εμφατικά για δείκτες και καμπύλες, σταθερές και μεταβλητές, αραδιάζοντας νούμερα, ποσοστά και θεωρητικά μοντέλα, τόσο πιο άσχημα πάνε τα πράγματα. Παρακολουθούσα σήμερα στην τηλεόραση τον πρώην υπουργό Οικονομικών Χριστοδουλάκη να βεβαιώνει ότι τα πράγματα δεν είναι τόσο χάλια όσο παρουσιάζονται, ότι πρέπει να βγούμε από την αυτολύπηση, ότι η ελληνική οικονομία μια χαρά τα πάει. Αυτό ακριβώς όμως είναι το πρόβλημα: ότι διαρκώς μεγαλώνει η απόσταση μεταξύ της ελληνικής οικονομίας του κύριου Χριστοδουλάκη και άλλων επιφανών οικονομολόγων και του πώς ζει ο κοσμάκης. Και ότι όσο καλύτερα τα πάει η οικονομία τόσο μεγαλώνει η ανεργία, τόσο εντείνεται η φτώχεια, τόσο 'δεν βγαίνουμε'. Οι ελληνικές τράπεζες, όπως σωστά είπε ο πρώην υπουργός, άντεξαν στην κρίση και θα έχουν μέλλον λαμπρό με τους τρόπους και τις μεθόδους που όλοι ξέρουμε, έχοντας και την ανάλογη κρατική κεφαλαιακή υποστήριξη, όπως αρμόζει σε έναν κρατικοδίαιτο αναρχοκαπιταλισμό ελληνικού τύπου. Το ίδιο ισχύει και για τις μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις, που οι δείκτες κερδοφορίας τους παρέμειναν άθικτοι από τη φοβερή κρίση και ήδη παίρνουν τα πάνω τους, καθώς είχαν από χρόνια φροντίσει να μεταφέρουν την παραγωγή τους στα Σκόπια, στη Βουλγαρία και σε άλλες φτηνές από άποψης εργατικού δυναμικού χώρες. Περιττό να τονιστεί, βεβαίως, ότι η κατανάλωση των προϊόντων που παράγονται με αυτό τον τόσο 'έξυπνο' τρόπο από ελληνικές και μη επιχειρήσεις παραμένει ύψιστο πατριωτικό καθήκον του διαρκώς φτωχότερου Έλληνα. Ο οποίος σύντομα θα μάθει από τα δελτία ειδήσεων που ανελλιπώς παρακολουθεί ότι η ελληνική οικονομία ξανάρχισε να παρουσιάζει θετικούς δείκτες, ότι οι ελληνικές τράπεζες ανέκτησαν το κύρος τους, ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις πνίγονται στα κέρδη, ότι όλα ήταν ένα κακό όνειρο. Και θα αναρωτιέται γιατί παρόλα αυτά κάθε μέρα γίνεται φτωχότερος, γιατί οι δουλειές εξακολουθούν να λιγοστεύουν και οι μισθοί να φτάνουν όλο και λιγότερο ακόμα και για τα βασικά, παρότι πολιτικοί αρχηγοί, παρουσιαστές δελτίων ειδήσεων, οικονομολόγοι και αναλυτές, όλοι όσοι δηλαδή εμπιστεύεται και ακούει, τον διαβεβαιώνουν ότι πάει, όλα πέρασαν. ΑΝ θα μπορεί ακόμη να αναρωτηθεί.

The Greek Dream ή τι (ξανα)είδε σήμερα ο Γιαπωνέζος

Τι σημαίνει Greek Dream; Mα πρόκειται για το όνειρο πρόσληψης και μονιμοποίησης στο Δημόσιο, που αποτελεί νομίζω το ελληνικό αντίστοιχο του American Dream. Όπως ο μέσος Αμερικανός αλλάζει δέκα ή δεκαπέντε τόπους διαμονής στη διάρκεια της ζωής του αναζητώντας καλύτερες δουλειές και ευκαιρίες, έτσι και για το μέσο Έλληνα που στα δύσκολα μπορεί και να βαριέται να ψάχνει από δω κι από κει για δουλειά άνευ μονιμότητας, κουράζεται να σκεφτεί πώς θα καινοτομήσει, ούτε καν διανοείται να ανοίξει έναν νέο χώρο απασχόλησης με μια καλή ιδέα όπως γίνεται κατά κόρον σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, η πρόσληψη και μονιμοποίηση στο Δημόσιο αποτελεί όνειρο ζωής. Ιδίως όταν στόχο ζωής του έχει να αποκτήσει ένα δικό του κεραμίδι πάνω απ’ το κεφάλι του, το οποίο αργά και απολαυστικά θα επιπλώσει με βαριά έπιπλα, μεγάλη τραπεζαρία και τεράστια τηλεόραση, για να μην το κουνήσει από εκεί στην υπόλοιπη ζωή του - απολαμβάνοντας, αν έχει εν τω μεταξύ καταφέρει να διοριστεί και στο Δημόσιο, την εργασιακή του νιρβάνα. Και ποιο καλύτερο μεταξύ όλων των υπουργείων για να μονιμοποιηθεί κανείς από το «χλιδάτο» υπουργείο Πολιτισμού; Όσο να ’ναι, άλλη «μούρη» πουλάει κανείς δηλώνοντας ότι εργάζεται στο υπουργείο Πολιτισμού, άλλη αίγλη, άλλο κύρος του χαρίζει ένας τέτοιος διορισμός. Μια μονιμοποίηση στο ΥΠΠΟ αντιπροσωπεύει την εκπλήρωση του ελληνικού ονείρου με τον ιδεώδη τρόπο, με τον διορισμό στο πιο σικάτο υπουργείο. Οι συμβασιούχοι λοιπόν του υπουργείου Πολιτισμού θα έπρεπε να επαινεθούν και όχι να επικριθούν για την πρωτοβουλία τους να κλείσουν τον αρχαιολογικό χώρο της Ακρόπολης. Όπως βλέπετε και στη φωτογραφία, προβάλλουν το ελληνικό όνειρο στα πέρατα της οικουμένης, κάνουν γνωστό το Greek Dream σε μακρινές χώρες, στις οποίες θα ταξιδεύσουν οι διαμαρτυρίες τους. Για να μαθαίνουν τα αμερικανάκια, οι κουτόφραγκοι, οι χαζοασιάτες, ότι εδώ στην Ελλάδα ξέρουμε να διεκδικούμε την εκπλήρωση των ονείρων μας.

ΥΓ: Αυτή η ανάρτηση είχε πρωτοανέβει τον Μάρτιο του 2009 αλλά ξαναήρθε στην επικαιρότητα...

Όταν μια κοινωνία δικάζει...

Καταρχάς να ξεκαθαρίσω κάτι: ο Επαμεινώνδας Κορκονέας μου είναι αντιπαθής. Αντιπροσωπεύει ό, τι απεχθάνομαι. Το ίδιο και ο δικηγόρος του Αλέξης Κούγιας. Και θεωρώ τουλάχιστον φριχτό το να σκοτώνεται ένα 15χρονο παλικαράκι επειδή βρέθηκε στο λάθος μέρος τη λάθος στιγμή, από τα πυρά ενός θερμοκέφαλου ‘τσαμπουκαλή’ ένστολου. Όλα αυτά όμως ΔΕΝ δικαιολογούν την υπερβολικά βαριά ποινή των ισοβίων που επιβλήθηκε στον Κορκονέα για την πράξη του. Μια ποινή που οφείλεται νομίζω περισσότερο στις μαζικές και καταστροφικές αντιδράσεις που ακολούθησαν τη δολοφονία του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου και στις τεράστιες διαστάσεις που πήρε το τραγικό αυτό γεγονός. Εν ολίγοις και για να μπω κατευθείαν στο ψητό μια κοινωνία που ζει σε μια διαρκή μεταπολίτευση, που την έχει πλακώσει η παραβιασμένη από το χουντικό τανκ καγκελόπορτα του Πολυτεχνείου το σημαδιακό 1973 και δε λέει έκτοτε να σηκωθεί και να σταθεί στα πόδια της, καταδίκασε σε ισόβια δεσμά έναν ανεγκέφαλο πιστολέρο επειδή τη χτύπησε εκεί που περισσότερο πονάει: στις επαναστατικές της φαντασιώσεις.

Την ίδια στιγμή παραμένουν ατιμώρητοι οι εμπρηστές και δολοφόνοι – αυτοί βλέπετε δεν ήταν ένστολοι – της Μαρφίν και οι δεκάδες καταστροφείς και εμπρηστές δημόσιας περιουσίας που ξεχύθηκαν στους δρόμους μετά τη δολοφονία Γρηγορόπουλου τρομοκρατώντας μια ολόκληρη πόλη, μια ολόκληρη χώρα. Σε μια χώρα που ζει μια διαρκή πολιτική εφηβεία, οι Κορκονέες θα είναι πάντοτε οι εκπρόσωποι ενός κακού, απρόσωπου ‘κατεστημένου’. Και οι κάθε λογής μασκοφόροι δολοφόνοι και εμπρηστές οι σεβαστοί εκπρόσωποι ενός καταπιεσμένου πλην κατά βάθος επαναστατημένου λαού, που έχει ένα απύθμενο απωθημένο απέναντι σε ένα αόρατο αλλά μοχθηρό κράτος που του ζητάει να πληρώνει τους φόρους του, να μην καπνίζει σε κλειστούς δημόσιους χώρους, να ‘ανοίξει’ το επάγγελμά του, να εφαρμόζει εν γένει τους νόμους και άλλα τέτοια απαράδεκτα.

Ο Επαμεινώνδας Κορκονέας είναι ο αποδιοπομπαίος τράγος μιας άρρωστης κοινωνίας που φοβάται, που αδυνατεί, που αρνείται να ενηλικιωθεί πολιτικά. Τα ισόβια δεσμά είναι μια ποινή που του επιβλήθηκε όχι από το δικαστήριο της Άμφισσας αλλά από την ίδια αυτή κοινωνία που εξακολουθεί να σκέφτεται μονομερώς, να τιμωρεί μονόπλευρα και να αρνείται πεισματικά να ξεπεράσει τις παθογένειές της. Ο Επαμεινώνδας Κορκονέας δεν αποτελεί παρά ένα μικρό κύτταρό της, που έπρεπε να πληρώσει το τίμημα του ρόλου που του είχε ανατεθεί και είχε αναλάβει να παίξει, στο θέατρο του παραλόγου των Εξαρχείων. Ας πρόσεχε.

Ένας μικρός Τιτανικός...

Πάει καιρός τώρα που σταμάτησα να σκέφτομαι φωναχτά στο blog. Ίσως γιατί διαπίστωσα ότι όσο και να τις φωνάξω, οι σκέψεις μου, όπως και οι σκέψεις κάθε πτωχού πλην τίμιου blogger, παραμένουν στην καλύτερη περίπτωση μια σταγονίτσα σε έναν ωκεανό δακρύων, ιδρώτα και σάλιου, που ξοδεύεται όλο και πιο άσκοπα σε τηλεπαράθυρα, παρεοκουβέντες, ανταλλαγές απόψεων κάθε είδους γύρω από την περίφημη κρίση. Σήμερα λέει κατεβαίνουν σε διαμαρτυρία στο κέντρο της Αθήνας ιδιοκτήτες κεντρικών μπαρ εναντίον των αντικαπνιστικών μέτρων. Ανέκαθεν το τσιγάρο μου έμοιαζε με σήμα κατατεθέν μιας υποκουλτούρας γκρίνιας, μιζέριας, κακομοιρισμού, που νομίζω μας χαρακτηρίζει ως λαό. Και όλοι μα όλοι κάνουν ό, τι μπορούν για να μην αλλάξει. Όπως κάθε τι στραβό στον μουντζωμένο αυτό τόπο. Αυτό σκέφτομαι όταν πέφτω σε κουβέντες μεταξύ οδηγών τρόλεϊ και επιβατών ή άλλες τέτοιες, καθημερινές ευκαιρίες να κρυφακούσω τη φωνή του νεοέλληνα. Σε κάτι τέτοιες συζητήσεις ακούω για το πώς η παρούσα κυβέρνηση εκτελεί ένα σχέδιο καταστροφής της χώρας ή υποδούλωσής της σε κάποια αόρατα αλλά φοβερά συμφέροντα, έχοντας ως κύριο στόχο και θύμα της τον νεοέλληνα σε κάθε του μορφή – τον φορτηγατζή, τον δημόσιο υπάλληλο, τον ιδιοκτήτη μπαρ. Και πάντα, εννοείται, σε συμπαιγνία με τους έχοντες και κατέχοντες, σε βάρος των φτωχών και καταφρονεμένων. Ως ταπεινός αλλά και υπερήφανος – διότι θεωρώ άκρως τιμητικό το να ΜΗΝ έχεις κάνει λεφτά σε αυτή τη χώρα – εκπρόσωπος των τελευταίων, έχω να πω ότι ουδεμία συμπαιγνία βλέπω, κανένα σκοτεινό σχέδιο αποδιάλυσης της Ελλάδας. Αυτό που βλέπω είναι μια χώρα η οικονομία της οποίας στηρίζεται δυσανάλογα στο λιανεμπόριο και τις υπηρεσίες, η οποία επιτέλους πληρώνει το τίμημα για το ότι οι κάτοικοί της αρνούνταν πεισματικά να το δουν αυτό. Και επέμεναν να (θέλουν να) ζουν όπως οι Γάλλοι, οι Άγγλοι, οι Ιταλοί ή όποιοι άλλοι, τόσο κοντά αλλά και τόσο μακριά. Βλέπω μια χώρα της οποίας οι καλύτεροι φεύγουν, εγκαταλείποντας ένα πλοίο στο οποίο, παρότι βυθίζεται, η ορχήστρα στο σαλόνι εξακολουθεί να παίζει υστερικά, με τους ξεχασμένους επιβάτες της πρώτης θέσης να χορεύουν ασταμάτητα και τους υπόλοιπους να περιμένουν τη σειρά τους για την πίστα. Το πλήρωμα εξακολουθεί να μην μπορεί καν να δει σε τι είδους παγόβουνο έχουν βρει και το χειρότερο; Οι σωσίβιες λέμβοι δεν φτάνουν για όλους…

Όλα για το χρήμα;

Μόλις κυκλοφόρησε η ‘πολυαναμενόμενη’ αυτοβιογραφία της Νατάσα Κάμπους, του κοριτσιού - 22 ετών σήμερα - που σε ηλικία μόλις 10 ετών απήχθη από έναν ψυχικά διαταραγμένο άνδρα που την κράτησε για οκτώ ολόκληρα χρόνια φυλακισμένη σε ένα υπόγειο στη Βιέννη. Έχοντας ήδη περάσει από την τηλεόραση ως παρουσιάστρια, η Νατάσα κάνει τώρα το ντεμπούτο της ως συγγραφέας, με την κυκλοφορία του ιστορικού των όσων υπέστη υπό τον τίτλο «3.096 ημέρες». Και με κάνει να αναρωτιέμαι για ποιο λόγο, πραγματικά για ποιο λόγο, κάποιος που τράβηξε όσα αυτή η πολύπαθη κοπέλα, θα προχωρούσε σε κάτι τέτοιο. Ως γνωστόν, ζούμε σε μια εποχή που η διασημότητα, το να γίνει κανείς ‘αναγνωρίσιμος’, έχει αναδειχθεί σε κυρίαρχη, απόλυτη αξία, ελλείψει βαθύτερων, συμπαγέστερων αξιών. Γι’ αυτό ίσως και δεν φαίνεται περίεργο το ότι η δεσποινίδα Κάμπους ‘εκμεταλλεύτηκε’ τη μεγάλη δημοσιότητα που πήρε η τραγική προσωπική της ιστορία για να πάρει μια εκπομπή στην τηλεόραση, πραγματοποιώντας το όνειρό της να γίνει δημοσιογράφος. Δεν φαίνεται περίεργο, αν και θα έπρεπε. Το ότι το ‘μικρόβιο’ αυτό της αναγνωρισιμότητας, πιθανώς και της απόκτησης εύκολου και ‘γρήγορου’ χρήματος έγινε τόσο ισχυρό ώστε να ‘μολύνει’ ακόμα και αυτή την πολύπαθη Νατάσα Κάμπους, μου προκαλεί προσωπικά προβληματισμό. Και λέει νομίζω πολλά για το τι είδους αξίες έχουν σήμερα αφεθεί να κυριαρχούν και να ποδηγετούν τους νέους κυρίως ανθρώπους. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η εξιστόρηση των όσων πέρασε η δεσποινίδα Κάμπους στα χέρια του ανθρώπου που την κρατούσε στο υπόγειό του για οκτώ βασανισμένα χρόνια, θα γίνει μπεστ σέλερ. Άλλωστε, πάντα προκαλεί ένα ιδιαίτερο, σαδιστικό ενδιαφέρον η εξιστόρηση του ανθρώπινου πόνου, ιδίως αν συνδυάζεται με ‘γαργαλιστικά’ σεξουαλικά υπονοούμενα, όπως σε αυτή την περίπτωση. Αναρωτιέμαι, εν τέλει, τι σκοπό εξυπηρετεί αυτή η έκδοση, πέραν της αύξησης της προσωπικής περιουσίας της δεσποινίδας Κάμπους και της αναγνωρισιμότητάς της. Ίσως η ίδια να ξέρει καλύτερα. Ίσως πάλι και όχι.

Μια αντι-ανάρτηση

Οι διακοπές τελείωσαν εδώ και καιρό. Έχουν ήδη γίνει ανάμνηση, παίρνοντας τη θέση τους στο slideshow με ετικέτα ‘καλοκαιρινές διακοπές’ που θα παίζει τις σκοτεινές μέρες του χειμώνα. Ο Σεπτέμβρης ήρθε, με κλειστή την τηλεόραση, που στην φάση αυτή την ενδιάμεση μεταξύ των καλοκαιρινών επαναλήψεων και της ‘καινούργιας’ σεζόν – εντός εισαγωγικών το καινούργιας διότι στην τηλεόραση η ανακύκλωση των ίδιων και των ίδιων υλικών σερβίρεται ως δημιουργική μαγειρική – δεν βλέπεται. Και χωρίς πολύ ίντερνετ που και αυτό κάπως το βαρέθηκα, μια που και αυτό χρησιμοποιεί πολλές φορές τα ίδια, δοκιμασμένα δομικά υλικά ακόμη και για τις πιο πετυχημένες συνταγές του. Όσο περισσότερο κρατάω τις οθόνες μου κλειστές, τόσο περισσότερο σκέφτομαι ότι το να περνάς ένα σκανδαλωδώς μεγάλο μέρος της ζωής σου μπροστά σε οθόνες, δεν είναι και το καλύτερο. Όπως και να το κάνουμε. Αποφάσισα ότι δεν χρειάζομαι άλλες πληροφορίες, από αυτές που τόσο επίμονα γεννά το ίντερνετ. Αποφάσισα ακόμη ότι δεν χρειάζομαι πάνω από μια φορά την εβδομάδα να μαθαίνω τι γίνεται στην Ελλάδα και την υφήλιο, ανοίγοντας κάποια ιντερνετική εφημερίδα. Και ότι μπορώ να αρχίσω να αφιερώνω περισσότερο χρόνο στην οικογένειά μου, στους παλιούς μου γνώριμους που λέγονται βιβλία – από καιρό ξέχασα την απόλαυση που μπορεί να σου προσφέρει ένα φρεσκοτυπωμένο βιβλίο –, αλλά και σε κάποιους άλλους παλιούς γνώριμους, που λέγονται άνθρωποι. Άνθρωποι από αυτούς τους συνηθισμένους, τους καθημερινούς, που συναντά κανείς στη γειτονιά του, στο δρόμο, στα πάρκα. Και που μερικές φορές δεν τους βλέπει καν, από τη στιγμή που το μάτι του έχει συνηθίσει, έχει εθιστεί στο φως της οθόνης. Ένα φως που όταν σβήσει, σκοτεινιάζουν όλα. Και όταν παραμένει σβηστό καιρό, αρχίζει κανείς, όπως σε μια ξαφνική διακοπή ρεύματος, να συνειδητοποιεί κάποια πράγματα. Ίδωμεν…

Καλό καλοκαίρι

Stress test

Φανταστείτε να ζείτε σε μια χώρα που από το περσινό φθινόπωρο, στα πλαίσια μιας άνευ προηγουμένου οικονομικής κρίσης και υπό την αιωρούμενη απειλή της χρεοκοπίας, μαστίζεται από μαζικές απεργίες ως αντίδραση σε σκληρά μέτρα που πάρθηκαν για την αντιμετώπιση αυτής της φοβερής κρίσης και της συνοδού απειλής. Απεργίες ανθρώπων που μπορούσαν να απεργήσουν, με μοναδικό αποτέλεσμα την ταλαιπωρία όλων αυτών – όπως εγώ – που ΔΕΝ μπορούσαν να απεργήσουν. Φανταστείτε, στο τελείωμα αυτής της βασανιστικής, εξαντλητικής χρονιάς, να στερείστε και το μέσο μαζικής μεταφοράς (για την ολοκλήρωση έργων ‘εκσυγχρονισμού’ που ήταν να είχαν τελειώσει από τον περασμένο Μάρτιο) που χρησιμοποιείτε για τη μετακίνησή σας από και προς τη δουλειά, να ψάχνετε για εναλλακτικές διαδρομές και να καταλήγετε απλώς σε περισσότερο περπάτημα στο μολυσμένο και υποβαθμισμένο κέντρο της Αθήνας. Σαν επιστέγασμα όλων αυτών και καθώς πλησιάζουν οι μέρες για την πολυπόθητη καλοκαιρινή άδεια – για τις ολιγοήμερες διακοπές που περιμένατε όλη τη χρονιά και με τη σκέψη τους κάνατε κουράγιο, αντέχατε όταν έρχονταν τα χειρότερα –, φανταστείτε να μένετε χωρίς βενζίνη και να μην μπορείτε καν να φτάσετε μέχρι το μέρος των διακοπών σας, λόγω καινούργιων απεργιών και ‘κινητοποιήσεων’ από μειοψηφίες (αποκλεισμούς εισόδων διυλιστηρίων και άλλες τέτοιες ‘δημοκρατικές’ δράσεις, όπως συνηθίζεται στη χώρα που κάποτε γέννησε τη δημοκρατία και έκτοτε την έδωσε για υιοθεσία, εισπράττοντας ως αντίτιμο τα εκατομμύρια τουρίστες που έρχονται κάθε καλοκαίρι να δουν που γεννήθηκε η νεαρά). Πόσο, πόσα μπορεί να αντέξει κανείς; Οι εφημερίδες έλεγαν πριν λίγες μέρες ότι οι ελληνικές τράπεζες πέρασαν πανηγυρικά τα ‘stress tests’ της ΕΕ, τα τεστ κοπώσεως στα οποία υπεβλήθη το χρηματοπιστωτικό μας σύστημα. Άρα, οι τράπεζες αντέχουν. Οι πολίτες;

Περί λαδωμάτων, ανταλλαγών, δυστυχημάτων...

Δεν ξέρω αν έχει ξαναγίνει κάτι τέτοιο. Ένα ολόκληρο κράτος λαδώνονταν από έναν γερμανικό τεχνολογικό κολοσσό και παρ’ όλα αυτά δεν βρέθηκε κανένας που να… λαδώθηκε. Στην αρχή, οι του διάτρητου και μπατίρικου αυτού κράτους - οι κυβερνήσεις κατά το κοινώς λεγόμενο - προσπάθησαν να βρουν και να ‘τιμωρήσουν’ τον άνθρωπο που μοίραζε το χρήμα, σαν να έφταιγε αυτός που πάντα βρίσκονταν κάποιοι δημόσιοι λειτουργοί, εκλεγμένοι ή διορισμένοι, έτοιμοι να το πάρουν. Όμως, το πουλάκι πέταξε. Kαι πλέον, όπως λένε οι σημερινές εφημερίδες, ψάχνουν οι ιθύνοντες νόες που εκλέξαμε για να μας κυβερνούν να βρουν πώς θα ‘τιμωρήσουν’ τον ίδιο τον γερμανικό κολοσσό, που - σα δε ντρεπόταν - μοίραζε ‘μαύρα’ δεξιά κι αριστερά – ή μάλλον Δεξιά ΚΑΙ Αριστερά του πολιτικού φάσματος. Και κανείς μα κανείς μέχρι τώρα δεν ασχολήθηκε με το να βρει όλους αυτούς που λαδώθηκαν, που τα πήραν. Σα να λέμε ο παραλογισμός που γεννάται με την κορύφωση της ανευθυνότητας, της αδιαφάνειας και της ημετεροκρατίας, σε όλο του το μεγαλείο.

Την ίδια στιγμή επιβάλλεται η απαγόρευση εξόδου από τη χώρα στο δεξί χέρι του πρώην πρωθυπουργού για ευθύνες στο άλλο μεγάλο σκάνδαλο ξεπουλήματος κρατικής γης και δεν κουνιέται φύλλο. Οι του κόμματος που έβγαλε αυτόν τον πολιτικό-καρτούν που μας κυβέρνησε - τρόπος του λέγειν - για πεντέμισι χρόνια ‘καλύπτουν’ το δεξί χέρι, κατηγορώντας τη Δικαιοσύνη για υπερβολική αυστηρότητα. Σαν να λένε στους Έλληνες πολίτες ότι η ίδια η Δικαιοσύνη δεν είναι να την εμπιστεύεται κανείς, γιατί λειτουργεί - κατευθυνόμενη υποτίθεται από την τωρινή κυβέρνηση - με κριτήρια εκδικητικά-πολιτικά, προσπαθώντας να ‘εξοντώσει’ έναν ανθρωπάκο που έτυχε να βρεθεί ‘μπλεγμένος’ σε ένα τραγικό σίριαλ διαπλοκής μεταξύ των δυο κυρίαρχων εξουσιών της χώρας αυτής, που έχουν, σαν από συνεννόηση, ενωθεί εις σάρκαν μια και άντε να τις ξεχωρίσεις τις ρημάδες: πολιτικών και παπάδων.

Αυτοί πάντως που δεν είναι να εμπιστεύεται κανείς είναι οι ελληνικοί δρόμοι, για χρόνια κάτοχοι του πανευρωπαϊκού ρεκόρ σε θανατηφόρα δυστυχήματα. Σήμερα προστέθηκαν, στο βάθρο της πρωτιάς, τρεις ακόμη νεκροί από σύγκρουση φορτηγού με τουριστικό λεωφορείο στη Βόρειο Ελλάδα (στη φωτογραφία). Απ’ ό, τι φαίνεται μάλλον δε χρειάζεται να περιμένουμε το κυκλοφοριακό χάος που απειλεί να εμφανιστεί στην πρωτεύουσα με τη μη ανάθεση στη Siemens - στα πλαίσια της ‘τιμωρίας’ της για το αδιάντροπο λάδωμα του ελληνικού κράτους - της συντήρησης των φωτεινών σηματοδοτών, για να θρηνήσουμε νεκρούς. Αρκούν οι δρόμοι αυτοί που είναι, οι Έλληνες οδηγοί αυτοί που είμαστε, για να κρατήσουμε το θλιβερό μας ρεκόρ. Δεν ξέρω τελικά τι είναι χειρότερο: να ζεις σε μια χώρα με κυβερνήσεις που λαδώνονταν εν τω συνόλω τους αλλά δεν κατάφεραν να βρουν ούτε έναν μεταξύ τους που να λαδώθηκε και ψάχνουν να ‘ξεσπάσουν’ στους ‘χορηγούς’ τους; Να ξέρεις ότι για πεντέμισι χρόνια σε κυβερνούσε ένας άνθρωπος που αποκαλύπτεται διαρκώς ‘μικρότερος’, σιωπώντας μπροστά σε όσα του καταλογίζονται; Ή να ξέρεις ότι ανά πάσα στιγμή μπορεί να τους ξεχάσεις όλους αυτούς όταν σε κάποια κακοχαραγμένη στροφή ή αντιμέτωπος με έναν άμυαλο ‘συμπολίτη’ οχυρωμένο στο λαμαρινένιο του φρούριο, θα έχεις άλλα να σκεφτείς;