Σε αφορά;

Χαλάει ο κόσμος, στα social media, για μια δήλωση του Αντώνη Ρέμου επί της πίστας, σε ένα πάρτι στη Μύκονο. Όπως συνέβη και άλλες φορές πρόσφατα με τον Νότη Σφακιανάκη ή όποιον άλλο. Τι είναι, όμως, αλήθεια ο Αντώνης Ρέμος ή ο Νότης Σφακιανάκης; Τίποτε άλλο από κεντρικοί εκπρόσωποι μιας πολύ συγκεκριμένης υποκουλτούρας της «πίστας» και «νυχτερινών μαγαζιών», που κυριαρχεί σε στρώματα του ελληνικού πληθυσμού με κατά κανόνα χαμηλό μορφωτικό επίπεδο και γούστο, αισθητική αυτού του πολύ συγκεκριμένου τύπου. Ανθρώπους των «λαϊκών» τάξεων, με τη σημερινή σημασία της λέξης απ’ την οποία έχουν αποβληθεί δια παντός η αυθεντικότητα, η φιλοτιμία, η καλαισθησία και κυρίως ο έμμετρος τρόπος ζωής – σε απόλυτη αντίθεση με την αμετροέπεια του σήμερα –  που χαρακτήριζε τις λαϊκές τάξεις στο βαθύ, προδικτατορικό παρελθόν αυτής της χώρας.

Παρόμοιες υποκουλτούρες, που απευθύνονται σε ανάλογα κοινωνικά στρώματα, θα βρει κανείς χωρίς αμφιβολία και σε πολλές άλλες χώρες. Η φθηνή, πρόχειρη αισθητική, η ευκολία στα σημαίνοντα και τα σημαινόμενά τους ώστε να μην «κουραστεί» το κοινό, οι soft porno προεκτάσεις προς τέρψη και των μεγάλων αρσενικών μαζών, τις χαρακτηρίζουν.  Η παμπάλαια τέχνη του εύπεπτου, με λίγα λόγια, όπως εξασκείται από τα λαοφιλή ρομάντζα της βικτωριανής εποχής, μέχρι τα «ευπώλητα» του σήμερα. Μόνο στην Ελλάδα, όμως, αυτή η υποκουλτούρα διαχέεται τόσο έντονα, τόσο σαρωτικά και στην υπόλοιπη κοινωνία σαν να έπρεπε να την αφορά. Και αναβαθμίζεται σε κεντρική της έγνοια και ενασχόληση.

Ας πάρουμε, πρόχειρα, ένα αντίστοιχο παράδειγμα από μια άλλη χώρα, τηρουμένων όλων των αναλογιών: τη μουσική country στις ΗΠΑ, ένα λαϊκό μουσικό ιδίωμα που αφορά και εκεί πολύ συγκεκριμένες κατηγορίες πληθυσμού. Μια χοντράδα που θα εκστόμιζε ένας σταρ της country ενώ θα βρισκόταν στη σκηνή σε μια στιγμή «κεφιού», δεν θα γινόταν ποτέ μα ποτέ κεντρικό θέμα συζητήσεων επί μέρες, στα αμερικανικά social media. Για τον απλούστατο λόγο ότι θα αφορούσε, στενά και αποκλειστικά, το κοινό του – το κοινό της μουσικής country. Και όχι, συνολικά, την αχανή και πολυπρόσωπη αμερικανική κοινωνία.

Στην μικρή μας Ελλάδα όμως δεν – θέλουμε να – υπάρχουν κανενός είδους στεγανά μεταξύ αυτής της υποκουλτούρας και της ευρύτερης κοινωνίας. Ιδίως όταν πρόκειται να ασχοληθούμε και να παθιαστούμε με το τι είπε ο τάδε ή δείνα λαϊκός αοιδός. Λειτουργεί δηλαδή μια αυτοεκπληρούμενη προφητεία, καταδικάζουμε με σπαραγμό καρδίας την απήχηση που έχει ο κάθε Σφακιανάκης ή Ρέμος και ακριβώς την ίδια στιγμή αναπαράγουμε, σχολιάζοντάς την μανιωδώς, την κάθε του κίνηση, συνέντευξη, κουβέντα. Με αποτέλεσμα αυτό ακριβώς το οποίο απευχόμασταν: να κερδίζει το κάθε ελαφρολαϊκό ίνδαλμα μια δεσπόζουσα θέση στην κοινωνική και πολιτιστική επικαιρότητα αυτής της χώρας μέσω ημών και αμέτρητων άλλων που αναπαράγουν ξανά και ξανά τα λεγόμενά του. Στα πλαίσια μιας μαζικής διάχυσης της υποκουλτούρας των «μπουζουκιών» στην ελληνική κοινωνία, χωρίς κανέναν απολύτως λόγο. Πέραν του ότι κάπως, πρέπει να περάσουμε την ώρα μας…

*γράφτηκε για την Parallaxi και δημοσιεύτηκε εδώ