19 Οκτ 2013

Ένα μεσημέρι στης Ακρόπολης τα μέρη

Αυτές τις μέρες ο γράφων βρέθηκε στην Αθήνα. Και είπε να κάνει  μια βόλτα από την αγορά. Μην πάει ο νους σας σε τίποτα Ερμού. Μιλάω για την αγορά της όπως ήταν καμιά εικοσιπενταριά αιώνες πίσω.Την Αρχαία Αγορά. Καταρχήν, προσέγγιση του χώρου από τα ψηλά, να δούμε περί τίνος πρόκειται. Πλαισιωμένη από ένα αχανές τσιμεντόδασος βλέπεις τη δεντρόφυτη αυτή όαση, που εκτείνεται από τη Στοά του Αττάλου στα δεξιά μέχρι το Ναό του Ηφαίστου που ίσα που διακρίνεται στ' αριστερά.


Ας κατηφορίσουμε. Ο πεζόδρομος έξω απ' την αγορά γεμάτος ένδοξους απόγονους των Αρχαίων που απολαμβάνουν τη φραπεδιά τους, κάτω απ' τον αττικό ήλιο. Η είσοδος στην αγορά, μια καγκελόπορτα που δεν την πιάνει το μάτι σου. Και ορθάνοιχτη, δεν τη λες. Ίσα που χωράς, αν το παράκανες με τα χθεσινά σουβλάκια. 


Αριστερά όπως μπαίνεις, το ταμείο. Τέσσερα ευρώ η είσοδος, και αποζημιώνεσαι μετά με το παραπάνω. Αυτό που κάπως σου κάνει εντύπωση, ότι όλοι οι απ' έξω προτίμησαν να καταβάλουν το ανάλογο ποσό για έναν ακόμη καφέ αλλά όχι για να μπουν σ' αυτόν τον μαγικό τόπο. Ναι, με την εξαίρεση κάποιων ξεναγών και των φυλάκων, ήμουν ο μόνος Έλληνας. Παρέα μου, όλες οι φυλές της γης. Πλην της δικής μας.


Λίγα βήματα από το ταμείο σε περιμένει, ωραιότατα διατηρημένος, ο Ναός του Ηφαίστου. Περίπτερος ναός, δωρικού ρυθμού λέει η ταμπελίτσα εμπρός του. Τώρα, βλέποντας αυτό το "περίπτερος" μη φανταστείς ότι μέσα πουλούσαν τσιγάρα, σοκολάτες, εφημερίδες και τα τοιαύτα. Έχει να κάνει με την αρχιτεκτονική του, και σημαίνει ότι ο κύριος εσωτερικός του χώρος περικλείεται από μια σειρά κίονες. 


Μιλάμε για τον καλύτερα σωζόμενο ναό δωρικού ρυθμού στην Ελλάδα, που στο εσωτερικό του έβρισκε κανείς χάλκινα αγάλματα του Ήφαιστου και της Αθηνάς. Και όταν η Αθήνα έγινε πρωτεύουσα της Ελλάδας, έτσι ώστε όλα αυτά τα αριστουργήματα να αποκτήσουν τον ακαλαίσθητο τσιμεντένιο τους διάκοσμο, εδώ, σ' αυτό τον ναό, κοινοποιήθηκε το σχετικό βασιλικό διάταγμα. 


Συνεχίζοντας, φτάνεις εδώ. Μπορεί σήμερα να μη σου γεμίζει το μάτι, όμως βλέπουμε το Βουλευτήριο, όπου συνεδρίαζε το νομοπαρασκευαστικό σώμα της Αρχαίας Αθήνας, η Βουλή των Πεντακοσίων. Αποτελούμενη από κληρωτούς πολίτες, πενήντα από κάθε μια από τις δέκα αθηναϊκές φυλές, προετοίμαζε τα νομοσχέδια τα οποία εν συνεχεία υποβάλλονταν για ψήφιση στην Εκκλησία του Δήμου.


Άποψη της αγοράς καθ' οδόν προς το κεντρικό της κομμάτι, τη Στοά του Αττάλου.


Τι ήταν η Στοά του Αττάλου; Τόπος συνάντησης, περιπάτου και εμπορικό κέντρο της εποχής. Όταν λέμε εμπορικό κέντρο, μην πάει ο νους σας σε τίποτα Mall. Εδώ δεν θα έρθουμε για ρούχα ή παπούτσια της μοδός, αλλά να θαυμάσουμε ωραιότατα αγάλματα. 


Όπως αυτή η γυναίκα που ποζάρει με χάρη και το χέρι στη μέση. Σαφώς κομψότερη από την επώνυμη που ακολουθεί. Ποια η επώνυμη; 


Μα η Θέμις. Όχι η Μπαζάκα, η άλλη, η προσωποποίηση της δικαιοσύνης. Που όσο να 'ναι ασχολούμενη με την επιβολή της ηθικής τάξης, τους πονοκεφάλους της και τα άγχη της τα έχει, εξ ου και κάποια ενδεχόμενα κιλάκια. 


Η θέα από τον επάνω όροφο. Μπορεί να φανταστεί κανείς αρχαία ζευγαράκια να ρομαντζάρουν, ακουμπισμένα στα παράθυρα. Και, φυσικά, κάποια στιγμή θα θέλανε και να απομονωθούν απ' την πολυκοσμία. 


Τι καλύτερο λοιπόν από ένα μυστικό πέρασμα, να σαν αυτό που ανακάλυψα και με υπερηφάνεια παρουσιάζω. Έπαιρναν τα ζεύγη τα σκαλοπατάκια και μην τους είδατε. 


Το ωραίο με την Αρχαία Αγορά; Όπου και να κοιτάξεις, χαμηλά ή ψηλά, υπάρχει κάτι. Που σαν πέσει πάνω του η ματιά, δύσκολα το αφήνει. Έχει κάτι το μαγνητικό, ένα πράγμα πολύ ιδιαίτερο αυτό το μέρος. 


Καμιά φορά τα λόγια, είτε από τις επεξηγηματικές ταμπέλες μπροστά στα μνημεία είτε από μένα, περιττεύουν. Σαν να σου μιλάνε, από μόνα τους.


Και να η περίφημη Οδός των  Παναθηναίων, κεντρικότερος δρόμος της Αρχαίας Αθήνας, που όταν γιόρταζε η Πολιούχος Αθηνά, χαλούσε ο κόσμος: τι ιππικοί ή μουσικοί αγώνες, τι αγωνίσματα στίβου, το έλα να δεις γινόταν. Και πάνω που στεκόμουν προσπαθώντας να φανταστώ την κοσμοβοή, ακούστηκαν σφυρίχτρες. Και φωνές: "close time" φώναζαν επαναλαμβανόμενα, σφυρίζοντας οι φύλακες. Η ώρα, ούτε τρεις το μεσημέρι. Πλησίασα μια φύλακα και ρώτησα, μα τόσο νωρίς; Πάνω στο καλύτερο φως της μέρας, πάνω που η Αρχαία Αγορά σαν να ξαναζωντάνευε λουσμένη στον προαιώνιο αττικό ήλιο; "Δεν υπάρχει φύλαξη", απάντησε. "Σάματις κι εμάς που είμαστε εδώ, νομίζεις μας πληρώνουν;" 

10 Οκτ 2013

Με μια τροπολογία

Ναι, ξέρω, δεν πρέπει να γίνεται  αυτό. Να σταματά κανείς να σκεφτεί  όσα μας συμβαίνουν. Σαν να έχουμε υπογράψει ένα συμβόλαιο να μην  σκαλώνουμε στην τσουλήθρα που έχουμε μπει μέχρι να δούμε που θα βγάλει. Καμιά φορά, όμως, δεν αντέχεις. Και κάνεις μια βιαστική στάση να σκεφτείς. Αν χειρότερο κι από τη φτωχοποίηση, την ανεργία, τα ψέματα των πολιτικών-«σωτήρων» είναι κάτι άλλο, μη αναστρέψιμο δυστυχώς στις συνέπειές του, ιδίως για τις γενιές που έρχονται: το ξερίζωμα της καρδιάς αυτής της χώρας.
Το ότι κάποιοι απίθανοι τύποι, από τις εξαχρειωμένες εφεδρείες ενός ημιθανούς πολιτικού συστήματος, δευτεροκλασάτοι που περίμεναν την πτώση των «μεγάλων» ώστε να πάρουν σειρά για τη «σωτηρία της χώρας» θα έκλειναν τον εθνικό ραδιοτηλεοπτικό φορέα, την ΕΡΤ, χωρίς ούτε καν μια συζήτηση στο ελληνικό κοινοβούλιο. Αλλά με μια τροπολογία, σε ένα άσχετο νομοσχέδιο.
Ένα ραδιόφωνο, που σε ζέσταινε με την πεποίθηση ότι αυτή η έρμη χώρα διέθετε ακόμη πολιτισμό, έναν πολιτισμό ολόδικό της που σου γέμιζε το σπίτι, το αυτοκίνητο, τη ζωή με μελωδίες πολύ πάνω από την περιρρέουσα κακοφωνία, με φωνές ανθρώπων που τ’ αγαπούσαν όλο αυτό: την άλλη, αξιοπρεπή, ανέγγιχτη από τις αισθητικές του εφήμερου Ελλάδα που μετέφεραν μέσα από τις ραδιοσυχνότητες στα πέρατα της γης.
Μια τηλεόραση, που ήταν μακράν η μόνη που αντιστεκόταν στην επιδρομή μιας φτήνιας-Λερναίας Ύδρας, που χρόνια τώρα βρήκε τον ιδανικό βιότοπό της στους ιδιωτικούς σταθμούς. Οι οποίοι πριν λίγες μέρες, με την προσθήκη μερικών γραμμών σε ένα πολυνομοσχέδιο, έγιναν νόμιμοι και χωρίς καμία υποχρέωση απέναντι στο ελληνικό δημόσιο για τη χρήση των δημόσιων συχνοτήτων, περιουσίας του ελληνικού λαού, εδώ και είκοσι τέσσερα χρόνια.
Μέσα σε διάστημα μόλις λίγων μηνών, μ’ ένα σμπάρο δυο τρυγόνια: υποβάθμιση, σε βαθμό κλεισίματος ενός δημόσιου φορέα που κρατούσε τα μπόσικα, τα όποια μπόσικα απέναντι στην επέλαση της ευτέλειας και νομιμοποίηση, με συγχωροχάρτι για τις όποιες οικονομικές υποχρεώσεις τους, των ιδιωτικών παρόχων τηλεοπτικού προγράμματος για να συνεχίσουν να επιτελούν ανενόχλητοι το θεάρεστο έργο τους. Ασφαλτοστρώνοντας πλέον την οδό της γενετικά τροποποιημένης αμεριμνησίας, της λήθης, της παραίτησης από όλα όσα ξεφεύγουν από την επικράτεια του αγοραίου και θα μπορούσαν να παρασύρουν σε επικίνδυνες ατραπούς: να μην περιμένεις από τις ομιλούσες κεφαλές των «δελτίων ειδήσεων» να σου σχηματίσουν ολοστρόγγυλη την άποψη για τα πράγματα, να μην έχεις χαμηλώσει τόσο τον εσωτερικό πήχη ώστε να ξεκαρδίζεσαι με τα βιντεάκια του Θέμου.
Και, κάπου εκεί συνειδητοποιείς ότι σαν πολύ να κράτησε αυτή η στάση για σκέψη. Η ζωή συνεχίζεται. Παρότι θα έπαιρνες όρκο ότι έχει σταματήσει.
*Γράφτηκε για την Parallaxi και δημοσιεύτηκε εδώ