30 Απρ 2008

Ελλάς-Ρωσία-Ορθοδοξία;



Βλέπω αυτές τις μέρες στις εφημερίδες διάφορα άρθρα γύρω από τη συνάντηση Καραμανλή-Πούτιν στη Ρωσία και την υπογραφή μνημονίου για τον αγωγό φυσικού αερίου. Και μαθαίνω ότι ο πρωθυπουργός μας σε δηλώσεις του αποκάλεσε πολλές φορές τη Ρωσία «στρατηγικό εταίρο της Ελλάδας», χαρακτηρίζοντας «όχι τυχαίο το γεγονός ότι επισκέπτεται τον κ. Πούτιν σε μια ιστορικά και συγκινησιακά φορτισμένη στιγμή» δεδομένου ότι στις 7 Μαΐου παραδίδει την προεδρία στον διάδοχό του, Μεντβέντεφ. Όπως ξέρετε, η Ρωσία ανέκαθεν θεωρείτο, λόγω ορθοδοξίας, «παραδοσιακή» σύμμαχος της Ελλάδας και φίλη χώρα. Συνεπώς πράγματα όπως η βάναυση παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η ανυπαρξία ελευθερίας έκφρασης, οι φυλακίσεις, οι δολοφονίες δημοσιογράφων, η απουσία δημοκρατίας με την εκλογή διαδόχων στο θρόνο του προέδρου χωρίς αληθινές εκλογές, η αδίστακτη εμπλοκή στα εσωτερικά γειτονικών χωρών και η στυγνή καταπίεση μειονοτήτων μας αφήνουν ή οφείλουν να μας αφήνουν ασυγκίνητους και αδιάφορους. Γιατί; Διότι – δεν βρήκα κάποιο άλλο κοινό μεταξύ μας – οι Ρώσοι τυγχάνουν ομόθρησκοί μας. Πραγματικά μου προκαλεί έκπληξη το πόσο κοντόφθαλμη και οπισθοδρομική μπορεί να αποδειχτεί η εξωτερική πολιτική μιας χώρας όπως η Ελλάδα, που επιλέγει, εν έτει 2008, «στρατηγικούς εταίρους» ανάλογα με πράγματα όπως το αν τυχαίνει να είναι Χριστιανοί Ορθόδοξοι. Και μάλιστα κάνει αυτή την επιλογή σε μια στιγμή κατά την οποία ένας κατ’ ουσία δικτάτορας αντικαθίσταται από τον διάδοχο που ο ίδιος επέλεξε, σε μια χώρα στην οποία κυριαρχούν ο δεσποτισμός, η έλλειψη δημοκρατίας, οι κάθε λογής ανελευθερίες και η παραοικονομία. Σε μια τέτοια στιγμή λοιπόν, την οποία αποκαλούμε σκανδαλωδώς και ανερυθρίαστα «ιστορικά και συγκινησιακά φορτισμένη» επιλέξαμε να επιβεβαιώσουμε τη φιλία μας με τη Ρωσία, χωρίς καν να τηρούμε κάποια στοιχειώδη προσχήματα στις εκφράσεις μας. Προσχήματα τα οποία το ότι τυχαίνει να είμαστε η χώρα στην οποία ιστορικά γεννήθηκε η δημοκρατία, η οποία δεν ευδοκίμησε ποτέ στη «φίλη» Ρωσία, θα έπρεπε να μας επιβάλλει να τηρούμε, αυτά τουλάχιστον.

Τα ρεπορτάζ των εφημερίδων αναφέρουν επίσης ότι υπήρξαν και αρκετές φιλοφρονήσεις μεταξύ των δύο ανδρών, αλλά και ότι ο πρωθυπουργός μας αναφέρθηκε στις αυξανόμενες ανάγκες της ελληνικής αγοράς τα επόμενα χρόνια, λέγοντας ότι η κατανάλωση από τα 3,8 δισ. κυβικά μέτρα το χρόνο τον 2007, θα έχει φτάσει το 2010 στα 7 δισ. κυβικά μέτρα, με τα νοικοκυριά, τη βιομηχανία αλλά και τις νέες μονάδες ηλεκτρισμού να απορροφούν όλο και μεγαλύτερες ποσότητες αερίου. Μάλιστα, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές η διασφάλιση υψηλών ρυθμών ανάπτυξης και η απεξάρτηση από το πετρέλαιο καθιστούν το φυσικό αέριο και συνεπακόλουθα τον αγωγό South Stream ζωτικής σημασίας έργο για την ελληνική ενεργειακή αγορά. Απεξάρτηση από το πετρέλαιο, μάλιστα. Αλλά πως; Εξασφαλίζοντας και αυξάνοντας την ενεργειακή εξάρτηση της χώρας μας από μια ακόμη ΜΗ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΗ πηγή ενέργειας! Κι αυτό θεωρείται από την κυβέρνησή μας «ζωτικής σημασίας» για την ενέργεια στην Ελλάδα. Ξεχνώντας ή αγνοώντας ότι θα μπορούσαμε και θα έπρεπε, ακολουθώντας την ενεργειακή πολιτική της ΕΕ που στόχο έχει τη μείωση της εξάρτησής της από τις εισαγωγές ορυκτών καυσίμων (φυσικό αέριο και πετρέλαιο) και την αύξηση της χρήσης Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) να στραφούμε, ξεπερνώντας προβλήματα όπως η γραφειοκρατία και η ελλιπής νομοθεσία σε ΑΠΕ όπως η ηλιακή ενέργεια – είμαστε άλλωστε η χώρα με τη μεγαλύτερη ηλιοφάνεια στην Ευρώπη –, η αιολική και η γεωθερμική. Μιμούμενοι, όπως έχω ξαναπεί και το παράδειγμα της Πορτογαλίας. Και βγαίνοντας από τον σημερινό ενεργειακό μας Μεσαίωνα, όπου μόνο το 6% της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνεται στην Ελλάδα προέρχεται από ΑΠΕ – κάτι που κάνει τον στόχο του 20% που έχει θέσει η ΕΕ ως το 2010 να φαντάζει τουλάχιστον μακρινός.

Το ξεχείλωμα



Νομίζω ότι στην Ελλάδα – και όχι μόνον, αλλά το ότι όσα περιγράφω στην ανάρτηση ίσως συμβαίνουν κι αλλού, δε συνιστά δικαιολογία – ζούμε πλέον στην εποχή του ξεχειλώματος. Σχεδόν κάθε σύγχρονος χώρος δημιουργίας, δημόσιας έκφρασης και δράσης πάσχει νομίζω από έναν κορεσμό άνευ προηγουμένου. Στον λεγόμενο και χώρο της μουσικής ας πούμε, μέχρι πριν λίγες δεκαετίες – μέχρι πριν κάποια χρόνια ακόμη – υπήρχαν δυο-τρεις, πέντε ή δέκα καλοί μουσικοί, τραγουδιστές και συνθέτες, τη μουσική και τα τραγούδια των οποίων πολλές φορές προτιμούμε ν’ ακούμε και σήμερα. Παρά το ότι πλέον υπάρχουν χιλιάδες τραγουδιστές, μουσικοί και συνθέτες, εφόσον ο χώρος αυτός – της μουσικής – σα να έχει κάπως ξεχειλώσει, προκειμένου να χωρέσει θα έλεγα κάθε καρυδιάς καρύδι. Το ίδιο και στο χώρο της δημοσιογραφίας. Παλιότερα υπήρχαν κάποιοι καλοί δημοσιογράφοι που εργάζονταν αξιοπρεπώς, ασκώντας ένα λειτούργημα. Ενώ σήμερα έχουμε χιλιάδες – τηλεδημοσιογράφους, life-style δημοσιογράφους και κάθε λογής ανθρώπους – οι οποίοι βαφτίστηκαν και καθημερινά βαφτίζονται δημοσιογράφοι προκειμένου να προσδώσουν στα όσα πράττουν ένα κάποιο κύρος και μια κάποια αξιοπρέπεια. Αλλά και στην πολιτική, αυξήθηκαν και πλήθηναν όσοι αποκαλούνται «πολιτικοί»: άνθρωποι που χρησιμεύουν ως ντεκόρ σε τηλεοπτικές ζούγκλες ή που φλυαρούν σε τηλεπαράθυρα, δροσερές κοπέλες που βραβεύονται όχι για την πολιτική τους δράση αλλά για το life-style τους και ευκατάστατοι νέοι και νέες που συνεχίζουν κάποιες οικογενειακές παραδόσεις. Πολλοί απ’ αυτούς μπορεί να μην πολυπατάνε στο κοινοβούλιο διότι τους φέρνει χασμουρητά αλλά νέα παιδιά είναι, να μη βαρεθούν; Ποιος μπορεί να τα κατηγορήσει; Τη στιγμή μάλιστα, που στα χασμουρητά τους συναγωνίζονται και μεγαλύτεροι σε ηλικία βουλευτές; Πέραν των πολιτικών όμως, διαπιστώνω ότι τα ίδια με τους πάσης φύσεως καλλιτέχνες, δημοσιογράφους και νέας κοπής πολιτικούς συμβαίνουν και με τους συγγραφείς και τους ποιητές της σύγχρονης Ελλάδας. Κάποτε υπήρχαν δυο-τρεις ή και λίγοι περισσότεροι πολύ καλοί συγγραφείς και ποιητές, τους οποίους εξακολουθούμε να απολαμβάνουμε. Σήμερα υπάρχουν πλέον χιλιάδες και διαρκώς εμφανίζονται καινούργιοι, αλλά εξακολουθούμε να προτιμούμε κάποιους παλιότερους. Άραγε τυχαία; Θα μπορούσα να συνεχίσω, αναφερόμενος και σε άλλους ξεχειλωμένους από υπερπληθυσμούς φιλόδοξων ανθρώπων χώρους διανόησης, δημιουργίας και πρωτοβουλιών. Όμως θα προτιμούσα να σταματήσω και ν’ αναρωτηθώ, αν οι περισσότεροι καλλιτέχνες, πολιτικοί, δημοσιογράφοι, ποιητές και συγγραφείς σημαίνουν ότι ο πολιτισμός μας έγινε πλουσιότερος. Φοβάμαι πως μάλλον όχι. Κι όχι μόνο αυτό. Νομίζω επίσης ότι όσο περισσότεροι εμφανίζονται, τόσο περισσότερο κάποιες φορές βαυκαλιζόμαστε και βυθιζόμαστε σε μια αυταπάτη. Στην αυταπάτη ότι περισσότερο ίσον καλύτερα...

29 Απρ 2008

Λίμνη Κερκίνη

Πριν λίγες μέρες βρέθηκα, όχι για πρώτη φορά - πρώτη όμως με τη φωτογραφική μηχανή - στη λίμνη Κερκίνη. Πρόκειται για μια ωραιότατη λίμνη κοντά στις Σέρρες κι όχι πολύ μακριά - μια ώρα οδικώς - από τη Θεσσαλονίκη, η οποία εξελίχθηκε τις τελευταίες δεκαετίες σ’ έναν πολύ φιλόξενο υγρότοπο. H περιοχή της λίμνης φιλοξενεί κατ’ αρχάς περισσότερα από τριακόσια είδη πουλιών, όπως αργυροπελεκάνους, ερωδιούς, κορμοράνους, σταυραετούς και αλκυόνες. Αλλά και πολλές ποικιλίες δέντρων όπως βελανιδιές, οξιές, έλατα, αγριοπλάτανους και μαύρη πεύκη καθώς και πενήντα οκτώ είδη θηλαστικών: ζαρκάδια, αγριογούρουνα, βίδρες, λύκους αλλά και τον μεγαλύτερο πληθυσμό βουβαλιών στην Ελλάδα. Στις φωτογραφίες που ακολουθούν - οι οποίες μεγαλώνουν πατώντας - βλέπετε κάποιες… συναντήσεις με τη χλωρίδα και την πανίδα της.



Ξαφνικά το τοπίο γέμισε παπαρούνες.



Ήρθε η ώρα του φαγητού, που συνήθως... κρατάει αρκετά.


Κομμάτι της λίμνης που αποσχίσθηκε από το κυρίως σώμα.


Η ανθρώπινη παρουσία, εγκαταλειμμένη.


Στην αρχή το πουλαράκι ήταν ντροπαλό...

... αλλά κατάφερα να εξασφαλίσω...


... δυο οικογενειακές φωτογραφίες.

Πλησιάζοντας στα βουβάλια...

... που βγήκαν βόλτα.


Ο βούβαλος σαν άλλος Διόνυσος με το στεφάνι του, το’ χει ρίξει όχι στο κρασί αλλά στο φαγητό.


Ή μήπως σας θύμισε παιδί των λουλουδιών;


Μας κρέμασαν κουδούνια!


Χαμηλές πτήσεις. Η παρουσία μου ενόχλησε τα πουλιά, που έντρομα πέταξαν μακριά.


Διάφορες ποικιλίες πουλιών συνυπάρχουν στη λίμνη.

23 Απρ 2008

Γιατί δεν μου αρέσει το Πάσχα

1. Διότι βρίσκω εντελώς αταίριαστο επί μια εβδομάδα να πενθούμε νηστεύοντας και ακούγοντας διαρκώς πένθιμες ψαλμωδίες και ρέκβιεμ από ραδιόφωνα και τηλεοράσεις, ενώ τριγύρω η φύση αναγεννιέται, σφύζει από ζωή και μας μεθάει με χρώματα κι αρώματα, φτιάχνοντάς μας τη διάθεση. Θα το έβρισκα πιο ταιριαστό να γιορτάζεται το Πάσχα, που ως επί το πλείστον συνιστά στενάχωρη γιορτή, το χειμώνα στη θέση των Χριστουγέννων και τα Χριστούγεννα – μια σαφώς πιο χαρούμενη γιορτή – την άνοιξη, αντί για το Πάσχα.

2. Διότι ανέκαθεν βαριόμουν απίστευτα στις ώρες της αναμονής της Ανάστασης. Δεν μπορούσε κι αυτός ο άνθρωπος – παρντόν όσοι πιστοί, ο θεάνθρωπος αν προτιμάτε – να αναστηθεί τ’ απόγευμα με τον καφέ;

3. Διότι από μικρός φοβόμουν τα βεγγαλικά τη βραδιά της Ανάστασης. Τα έβρισκα τρομακτικά, εκνευριστικά κι αγχωτικά. Πλέον την αποφεύγω την Ανάσταση, διότι ακόμη με αγχώνουν τα απροσδόκητα μπαμ-μπουμ.

4. Διότι δεν μου άρεσε ποτέ η μαγειρίτσα κι ένιωθα πάντα μειονεκτικά στο πασχαλινό τραπέζι που άρεσε στους άλλους, πλην ενός «περίεργου» (εμένα δηλαδή).

5. Διότι ποτέ δεν μου άρεσε το ίδιο το concept του πασχαλινού τραπεζιού. Δεν κατανόησα ποτέ τους λόγους για τους οποίους πρέπει να καθόμαστε περασμένα μεσάνυχτα να τρώμε περίεργα φαγητά και αυγά, παρακολουθώντας νυχτιάτικα και βλακώδεις «ψυχαγωγικές» εκπομπές στην τηλεόραση όπως επιβάλλει το «έθιμο».

6. Διότι δεν μου αρέσουν ούτε τα αυγά και πάντα ένιωθα μειονεκτικά (για μια ακόμα φορά) στο τσούγκρισμα, όπου οι άλλοι έσπαγαν κι ύστερα έτρωγαν τα αυγά, ενώ εγώ απλώς τα έσπαγα (και μετά έψαχνα να βρω κάποιον να του τα πασάρω).

7. Διότι ενώ μου αρέσει φυσικά το σουβλιστό κατσίκι δε μου αρέσει να βλέπω το απλανές, γουρλωμένο βλέμμα του και το παγωμένο χαμόγελό του, με τα χαρακτηριστικά δοντάκια του, να περιστρέφονται επί έξι-εφτά ώρες. Όπως δε μου αρέσει και η βασανιστική αναμονή επί τόσες ώρες.

8. Διότι δε βρίσκω κανένα λόγο να νηστεύω τη Μεγάλη Εβδομάδα, ανοιξιάτικα που ανοίγει και η όρεξη.

9. Διότι από μικρό μου άρεσαν τα σοκολατένια αυγά και τα καταβρόχθιζα λαίμαργα, αλλά μετά ένιωθα αηδία με τη λαιμαργία μου και πονούσε κι η κοιλιά μου. Επίσης δύσκολα διάλεγα μεταξύ σοκολατένιων κοτόπουλων, σοκολατένιων αυγών και σοκολατένιων κουνελιών. Αφήστε που νόμιζα ότι τα σοκολατένια κοτόπουλα και τα σοκολατένια κουνέλια ήταν σαν τα ζωντανά, απλώς άλλο χρώμα (όπως ας πούμε μαύροι και λευκοί άνθρωποι) και μπερδευόμουν ακόμη περισσότερο.

10. Διότι βαρέθηκα να βλέπω στην τηλεόραση σε πολλοστή επανάληψη ταινίες όπως «Βασιλιάς των Βασιλέων» και «Ιησούς ο Ναζωραίος».

18 Απρ 2008

Προς τον Υπουργό Μεταφορών και Επικοινωνιών Κωστή Χατζηδάκη


Kύριε Υπουργέ,

Θα έχετε ίσως διαπιστώσει ότι τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα, διογκώνεται ένα πρόβλημα που ταλαιπωρεί εκατομμύρια ανθρώπους καθημερινά. Αναφέρομαι βέβαια στη ραγδαία αύξηση του αριθμού των ιδιωτικής χρήσης αυτοκινήτων, η οποία είχε ως επακόλουθο την διαρκώς μεγαλύτερη μείωση των διαθέσιμων χώρων στάθμευσης. Πλέον βλέπουμε σταθμευμένα οχήματα - αυτοκίνητα και μοτοσικλέτες - σε διαβάσεις ανθρώπων με ειδικές ανάγκες και πεζών, σε πεζοδρόμια, πεζόδρομους και εν τέλει όπου μπορούν να ανέβουν οι τέσσερις ή δυο ρόδες τους. Ή τα βλέπουμε διπλοπαρκαρισμένα σε οδικούς άξονες στους οποίους κινούνται μέσα μαζικής μεταφοράς - λεωφορεία και τραμ - τα οποία παρεμποδίζονται καθημερινά από τέτοιου είδους παράνομα σταθμευμένα οχήματα. Και το χειρότερο; Δεν φαίνεται να υπάρχει διέξοδος από αυτό το τόσο σημαντικό για εκατομμύρια Ελλήνων πρόβλημα.

Ή μήπως υπάρχει; Και μάλιστα μια λύση, η οποία έχει εφαρμοστεί και αποδεδειγμένα μπορεί να φέρει αποτελέσματα ακόμα και σήμερα, που τα προβλήματα αυτά μοιάζουν ανίκητα; Έχω ζήσει στο παρελθόν στο εξωτερικό κι έχω ταξιδέψει οδικώς στην Ευρώπη, όπου είδα το εξής. Σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Ιταλία και η Γαλλία, υπάρχει, ακόμη και στο παραμικρό χωριό ένα τουλάχιστον οργανωμένο πάρκινγκ και ελεγχόμενη στάθμευση παντού - κι όταν λέω παντού, εννοώ παντού. Αλλά και προστατευτικά κολονάκια, που δεν επιτρέπουν στα αυτοκίνητα να ανέβουν στα πεζοδρόμια. Σκέφτηκα λοιπόν, περιηγούμενος στα ιταλικά και τα γαλλικά χωριά αλλά και σε μεγαλύτερες πόλεις αυτών και άλλων ευρωπαϊκών χωρών, ότι έτσι διευκολύνονται οι πεζοί στην κυκλοφορία τους αλλά επίσης αποθαρρύνονται και οι οδηγοί από το να χρησιμοποιούν τα αυτοκίνητά τους δίχως σημαντικούς λόγους. Επιπλέον, τοιουτοτρόπως αποκτούν οι τοπικές κοινωνίες - δηλαδή δήμοι και κοινότητες - μια σημαντική πηγή εισοδημάτων από τα μικροποσά που καθημερινά καταβάλλουν οι οδηγοί για στάθμευση.

Όπως ξέρετε, στην Ελλάδα όχι μόνο στις κωμοπόλεις και τα χωριά αλλά ακόμα και στις μεγαλύτερες πόλεις κυριαρχεί δυστυχώς, εν αντιθέσει με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, η ανεξέλεγκτη στάθμευση. Η οποία έχει ως συνέπεια το ότι ταλαιπωρούνται όπως προανέφερα καθημερινά οι πεζοί. Αλλά και οι οδηγοί, σχηματίζουν την εντύπωση ότι μπορούν απερίσκεπτα και για το παραμικρό να χρησιμοποιήσουν τα αυτοκίνητά τους. Επιπλέον, χάνονται ανεκτίμητα για τις επαρχιακές μας πόλεις και κωμοπόλεις - αλλά και για τις μεγαλύτερες ελληνικές πόλεις - έσοδα από την μη εφαρμογή αυτής της πλήρους και αυστηρά εποπτευόμενης, από την πολιτεία, ελεγχόμενης στάθμευσης. Η οποία αν εφαρμοζόταν θα έβαζε και την Ελλάδα σε έναν καλύτερο δρόμο - χωρίς διπλοπαρκαρισμένα αυτοκίνητα και χωρίς πεζούς που αναγκάζονται να τον χρησιμοποιήσουν λόγω του ότι τα πεζοδρόμια καταλήφθηκαν από αυτοκίνητα -, τον οποίο ήδη ακολουθούν και οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες.

Με τιμή,

Γεράσιμος

Θα το συνυπογράφατε;
H απάντηση του υπουργού και η δική μου απάντηση:
Αγαπητέ κύριε,

Σας ευχαριστώ πολύ για το χρόνο που διαθέσατε για να μου παρουσιάσετε τις πολύ ενδιαφέρουσες και λογικές προτάσεις σας. Θα ήθελα, όμως, να σας ενημερώσω ότι τόσο για τους ελεγχόμενους χώρους στάθμευσης, όσο και για τα κολωνάκια που προτείνετε, δεν είναι αρμόδιο το Υπουργείο Μεταφορών, αλλά οι δήμοι και το ΥΠΕΧΩΔΕ.

Από την πλευρά μου ως Υπουργός Μεταφορών, θα προσπαθήσω να κάνω ό,τι περνάει από το χέρι μου για καλλιεργηθεί η κατάλληλη κυκλοφοριακή αγωγή, που θα βοηθήσει στη διαμόρφωση ανθρώπινων πόλεων.

Στη διάθεσή σας πάντα

Με εκτίμηση

Κωστής Χατζηδάκης
Υπουργός Μεταφορών & Επικοινωνιών
Aγαπητέ κύριε Χατζηδάκη,

Ευχαριστώ για την ενημέρωση. Έστειλα ήδη την επιστολή με fax και e-mail στον δήμαρχο της περιοχής μου. Αλλά όχι και στον ΥΠΕΧΩΔΕ. Διότι νομίζω ότι ο συγκεκριμένος άνθρωπος δεν έχει δείξει μεχρι στιγμής ευαισθησία γύρω από ζητήματα - τόσο σημαντικά και επίκαιρα στην εποχή της παγκοσμιοποίησης! - προστασίας και διαφύλαξης του περιβάλλοντος - με συνέπεια η χώρα μας να διασύρεται διεθνώς όπως βλέπω στις σημερινές εφημερίδες - αλλά και προστασίας της ποιότητας ζωής των Ελλήνων. Αν θέλετε πάντως μπορείτε να του τη διαβιβάσετε εσείς, αν θα κρίνατε ότι κάτι τέτοιο θα είχε κάποιο νόημα.

Με εκτίμηση,

Γεράσιμος

15 Απρ 2008

Που θα πάει αυτό;

Oι φωτογραφίες που βλέπετε τραβήχτηκαν με το κινητό μου τηλέφωνο στη στάση όπου περιμένω το λεωφορείο προς το κέντρο της πόλης στην οποία ζω – της Θεσσαλονίκης.



Σχεδόν κάθε φορά που θα βρεθώ στη στάση, θα δω τουλάχιστον ένα αυτοκίνητο και με τις τέσσερις ρόδες ανεβασμένο στα πεζοδρόμια, το οποίο θα δυσκολεύει τους πεζούς τόσο στο να διασχίσουν το δρόμο όσο και στο βάδισμά τους. Τα πεζοδρόμια όπως βλέπετε έχουν αρκετά μεγάλο πλάτος, προκλητικά μεγάλο θα έλεγα για τους διερχόμενους οδηγούς που σπεύδουν να τα εκμεταλλευτούν, παρότι στην περιοχή δεν υπάρχει το παραμικρό πρόβλημα στάθμευσης και λίγα μέτρα πιο πέρα θα μπορούσαν να σταθμεύσουν χωρίς να κοντέψουν να μπουν μέσα στο οπωροπωλείο των παρακάτω φωτογραφιών.



Η αντίδρασή μου; Όσες φορές – και δεν ήταν λίγες – έτυχε να δω εμπρός μου οδηγούς που έμπαιναν ή έβγαιναν από τα κατ’ αυτόν τον τρόπο σταθμευμένα αυτοκίνητά τους δεν είπα κάτι και περιορίστηκα, κάποιες φορές που είχα εκνευριστεί περισσότερο, στο να τους κοιτάξω με βλέμμα που προσπάθησα να το κάνω όσο γινόταν πιο απορημένο. Μοναδικό αποτέλεσμα αυτής μου της κίνησης ήταν το να τραβήξω επάνω μου, με τη σειρά μου, τα απορημένα βλέμματα άλλων ανθρώπων που περίμεναν στη στάση λόγω της ασυνήθιστης, προφανώς, αντίδρασής μου – που να μιλούσα κιόλας! Είπα ασυνήθιστης, διότι διαπιστώνω καθημερινά ότι ζω σ’ έναν τόπο οι κάτοικοι του οποίου έχουν διαπαιδαγωγηθεί ούτως ώστε να υπομένουν αγόγγυστα, αδιαμαρτύρητα, ακόμα και τα χειρότερα δεινά που θα τους βρουν. Αλλά ας επιστρέψω στη στάση.




Ανεβαίνοντας στο λεωφορείο και κοιτώντας από τα παράθυρα, κατευθυνόμενος πλέον προς το κέντρο της Θεσσαλονίκης, οι εικόνες που βλέπω γίνονται κατά πολύ χειρότερες απ' αυτές των φωτογραφιών. Αυτοκίνητα σταθμευμένα σε διαβάσεις πεζών που εμποδίζουν μητέρες με καροτσάκια να διασχίσουν τους δρόμους, τζιπ, μοτοσικλέτες και διαφόρων ειδών οχήματα ανεβασμένα το ένα πίσω απ’ το άλλο σε πεζοδρόμια, εμπρός σε εισόδους πολυκατοικιών και καταστημάτων και μηχανάκια που τρέχουν ΕΠΑΝΩ στα πεζοδρόμια, παραμερίζοντας τους πεζούς . Αλλά και δεκάδες διπλοπαρκαρισμένα και τριπλοπαρκαρισμένα αυτοκίνητα χωρίς αλάρμ, σε στενούς δρόμους που εμποδίζουν λεωφορεία και άλλα οχήματα στην κίνησή τους. Η απίστευτη αυτή εικόνα που περιγράφω κάποιες φορές συμπληρώνεται και από το θέαμα δυο αστυνομικών σε κάποιο επίσης διπλοπαρκαρισμένο περιπολικό, που απολαμβάνουν αμέριμνοι και ατάραχοι τους φραπέδες και το τσιγαράκι τους. Στα στενά μάλιστα της Τούμπας, όπου κατοικούν οι γονείς της γυναίκας μου, έχω δει ολόκληρα οικοδομικά τετράγωνα κατειλημμένα απ’ άκρη σ' άκρη από αυτοκίνητα, με αποτέλεσμα οι πεζοί – μητέρες με παιδιά, ηλικιωμένοι, παρέες νέων, άνθρωποι κάθε ηλικίας – να κυκλοφορούν πλέον καθημερινά στους δρόμους, με τα μάτια και τ’ αυτιά τους ορθάνοιχτα και τεντωμένα για να προφυλάξουν τη σωματική τους ακεραιότητα από τα διερχόμενα αυτοκίνητα, που πλέον έχουν σαφώς την προτεραιότητα, όχι μόνο οδικά αλλά και από πάσης απόψεως. Κουβεντιάζοντας μάλιστα με έναν οδηγό ταξί πριν λίγες μέρες, έμαθα ότι σε κάποιες περιοχές το ήδη απερίγραπτο αυτό πρόβλημα οξύνεται ακόμη περισσότερο λόγω του ότι κάποιες καινούργιες πολυκατοικίες κατασκευάζονται χωρίς (!) πυλωτές ή άλλους χώρους στάθμευσης. Και με την σύγχρονη ελληνική οικογένεια να χρειάζεται ένα, δυο, τρία και όσα ακόμη αυτοκίνητα αντέχει για τις καθημερινές μετακινήσεις της, αντιλαμβάνεστε ότι… δεν πάμε καλά. Αλήθεια, που θα πάει αυτό;

Η διπρόσωπη ηθική



Ανέκαθεν είχα την εντύπωση ότι στην Ελλάδα, η ηθική κάποιων μοιάζει μ' έναν απ' τους παλαιότερους θεούς των Ρωμαίων, τον Ιανό - ότι είναι δηλαδή διπρόσωπη. Το ίδιο και οι σχετικές αρχές και ευαισθησίες τους. Ενεργοποιούνται επιλεκτικά και θίγονται κατά περίπτωση. Όταν θα έπρεπε και θα μπορούσε να ασκηθεί κριτική βάσει κάποιων αναμφισβήτητων κριτηρίων προσβολής της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, όπως σε αυτήν την περίπτωση, δεν… τρέχει τίποτα. Όταν όμως, με πρόσχημα την ηθική διαπαιδαγώγηση των νέων - χριστιανική ή όποια άλλη - κάποιοι επιδεικνύουν μια ορισμένες φορές υποκριτική και αλλοτριωμένη ηθικοπλαστική στάση, σε περιπτώσεις όπως αυτή, αποκαλύπτεται ξεκάθαρα η διπροσωπία για την οποία μίλησα. Στην πρώτη περίπτωση πρόκειται για νεανικό περιοδικό ευρύτατης κυκλοφορίας, το εξώφυλλο του οποίου θα δουν, κατά πάσα πιθανότητα, αρχικά τουλάχιστον πολύ περισσότερα εφηβικά και νεανικά μάτια απ’ όσα το μυθιστόρημα της δεύτερης. Ένα μυθιστόρημα μάλιστα που έχει βραβευτεί αλλά και μεταφραστεί σε διάφορες άλλες γλώσσες, πλην της ελληνικής. Αν κάποιος μιλήσει για το εξώφυλλο της πρώτης περίπτωσης και για το πόσο απαράδεκτο και προσβλητικό θα μπορούσε να θεωρηθεί από κάθε άποψη - αισθητικά, ηθικά, αλλά και από την άποψη της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και του στοιχειώδους γούστου -, μπορεί και να κατηγορηθεί από κάποιους δήθεν «προχωρημένους» δημοσιογράφους ή και εκδότες της μόδας ως οπισθοδρομικός, συντηρητικός ή ό, τι άλλο. Αν όμως επιχειρήσει να υπερασπιστεί τη συγγραφέα του μυθιστορήματος, κάποιοι νέας κοπής ελληνοχριστιανοί μπορεί και να σπεύσουν να τον καταδικάσουν στο… πυρ το εξώτερον. Καθόλου άσχημα, αν σκεφτούμε ότι στα καζάνια της ελληνορθόδοξης κολάσεως θα έχει μια χαρά παρέα, ανθρώπους δηλαδή όπως ο Νίκος Καζαντζάκης, ο Ιωάννης Συκουτρής και άλλους… «αμαρτωλούς», καταδικασθέντες κατά καιρούς από την Εκκλησία της Ελλάδος και κάποιους πιστούς της.

13 Απρ 2008

H μαύρη τρύπα



Στις σύγχρονες δυτικές κοινωνίες που αναδεικνύουν «ηγέτες» όπως ο Μπους στις ΗΠΑ, ο Σαρκοζί στη Γαλλία και πιθανότατα ο Μπερλουσκόνι ξανά στην Ιταλία, οι πληθυσμοί χαρακτηρίζονται από κάποιες ανησυχητικές νοοτροπίες. Οι άνθρωποι διαρκώς περισσότερο εγκλωβίζονται στην ιδιωτική τους ζωή, βολεύονται διαρκώς βαθύτερα στους καναπέδες τους και αδιαφορούν με διαρκώς περισσότερο κυνικό, μηδενιστικό τρόπο για τα κοινά και την πολιτική. Η τελευταία αυτή λέξη έχει ταυτιστεί για μεγάλη μερίδα ανθρώπων με τη διαφθορά, τα δυσώδη σκάνδαλα και την ανυποληψία. Γι’ αυτό και προτιμούν να αφιερώνονται περισσότερο στα χόμπι τους και να παρασύρονται σ' ένα life-style άκρατου καταναλωτισμού - ο οποίος καταναλωτισμός έχει αναδειχθεί σε κυρίαρχη ιδεολογία, πολύ πιο διαδεδομένη από τον μαρξισμό ή τον φιλελευθερισμό -, ηδονοθηρίας, αντικοινωνικών συμπεριφορών και γενικότερης μόνωσης. Πέφτουν έτσι, αποξενωμένοι από τους συμπολίτες τους και αδιαφορώντας για το τι συμβαίνει έξω από τις πόρτες των διαμερισμάτων τους στις γειτονιές, τις πόλεις και τις ίδιες τους τις χώρες, σ' ένα κενό το οποίο οι ίδιοι άφησαν να δημιουργηθεί. Ένα κενό αξιών, θεσμών, προτύπων και ιδεολογιών. Ένα κενό, μια μαύρη τρύπα στα βάθη της οποίας το μόνο που μένει ως κατακάθι είναι η απάθεια και η αδράνεια ως επικρατούσα νοοτροπία και μάστιγα της εποχής μας. Στην επιφάνεια αυτού του κενού αναδύονται άνθρωποι που ξέρουν να επιβιώνουν σε τέτοιες εποχές παρακμής, εκμεταλλευόμενοι αυτήν ακριβώς την αδράνεια και την αδιαφορία των πληθυσμών. Άνθρωποι δηλαδή όπως οι προαναφερθέντες «ηγέτες» που αναδεικνύονται αρνητικά, μέσα από την αδιαφορία και τον απεγνωσμένο εγκλεισμό των ανθρώπων στα σαλόνια τους, εμπρός σε τηλεοράσεις που τους αποχαυνώνουν και τους χειραγωγούν. Τηλεοράσεις στις οποίες χαζεύουν τις προσβλητικές χειρονομίες του Μπερλουσκόνι σε συνόδους κορυφής, τις χυδαιότητες του Σαρκοζί σε δημόσιες εμφανίσεις του, τις χαζομάρες που εκστομίζει τα τελευταία οκτώ χρόνια ο Μπους και τις αερολογίες του δικού μας πρωθυπουργού σαν να πρόκειται για stand-up κωμικούς που ανώδυνα ξετυλίγουν το ταλέντο τους, σαν να παρακολουθούν τους Λαζόπουλους της διεθνούς πολιτικής, ξεχνώντας ότι πρόκειται για ανθρώπους που κρατάνε τις τύχες εκατοντάδων εκατομμυρίων ανθρώπων στα χέρια τους. Η απουσία ενδιαφέροντος για την πολιτική μεταφράζεται έτσι σε εθελοτυφλία εμπρός στις συνέπειες της απολιτικής στάσης μας. Απέναντι στο ότι μόνοι κερδισμένοι από την αποχώρηση του πλήθους από το δημόσιο βίο, από την ιδιωτικοποίηση των πολιτών, βγαίνουν άνθρωποι όπως ο Μπερλουσκόνι. Το χειρότερο με αυτό το κενό στο οποίο έχουν πέσει οι σύγχρονοι άνθρωποι είναι ότι δεν μπορούν να το συνειδητοποιήσουν. Δε μπορούν να κοιτάξουν παραέξω, παραπέρα, παραπάνω. Απλώς μπορούν να αφεθούν - κάτι το οποίο είναι και το πιο εύκολο - να βουλιάξουν ακόμη βαθύτερα. Η άλλη μάλιστα όψη αυτού του νομίσματος, αυτής της θλιβερής σύγχρονης κατάντιας που λέγεται ιδιωτικοποίηση των συνανθρώπων μας, είναι ο τρόμος και οι παράλογες φοβίες που γεννιούνται σε μεγάλες μερίδες του πληθυσμού, με την παραμικρή υποψία «αποκάλυψης» ή «παραβίασης» των «προσωπικών» τους «δεδομένων». Πρόκειται για την εκτεταμένη φοβία πολλών γύρω από τις κάμερες παρακολούθησης, τις καταγραφές τηλεφωνημάτων και προσωπικών στοιχείων από διάφορες επιχειρήσεις, υπηρεσίες και οργανισμούς σε τράπεζες δεδομένων τα οποία κάποιοι υποτιθέμενοι κακοί συσσωρεύουν και επεξεργάζονται προκειμένου, κάποια στιγμή, να επιχειρήσουν αιφνιδιαστικά να εκπορθήσουν το απόρθητο κάστρο του ιδιωτικοποιημένου, αντικοινωνικού ανθρώπου της εποχής μας. Έτσι, ο σύγχρονος άνθρωπος του καναπέ που βουλιάζει διαρκώς περισσότερο στα μαξιλάρια του παρακολουθώντας βλακείες στην τηλεόραση και παραγγέλνοντας νοστιμιές από ντελίβερι ξυπνάει και κοιμάται με τη φοβία μήπως κάποια στιγμή αυτός ο ηδονοθηρικός και ταυτόχρονα άκρως αντικοινωνικός και αντιπολιτικός τρόπος ζωής του απειληθεί από τους φανταστικούς αυτούς εχθρούς. Και όσες ικανότητες και δυνατότητες διαμαρτυρίας διαθέτει, επενδύονται σ' αυτόν τον φαύλο και θλιβερό στόχο. Θυσιάζονται σε αυτόν τον βωμό. Στο βωμό της προάσπισης και διαφύλαξης της ιδιωτικοποίησής του, της τηλεοπτικής αποβλάκωσής του, των χόμπι του, των απολαύσεών του, της αντικοινωνικής στάσης του και της κυνικής, αδιάντροπης αδιαφορίας του για τα κοινά. Πρόκειται για έναν βωμό, στην άλλη όψη του οποίου αναδεικνύονται «ηγέτες» όπως ο Μπερλουσκόνι, που υπόσχονται να υπερασπιστούν με νύχια και με δόντια την επιλογή αυτή των σιωπηλών πλειονοτήτων που τους ψηφίζουν να ιδιωτεύσουν. Εξασφαλίζοντας έτσι την ανάδειξη και την μακροημέρευσή τους στην εξουσία. Διότι μόνο μια κοινωνία όχι πολιτών αλλά ιδιωτών, δηλαδή idiots, θα αναδείκνυε σε «ηγέτες» ανθρώπους όπως ο Μπους, ο Σαρκοζί, ο πρωθυπουργός μας και πιθανότατα ξανά ο Μπερλουσκόνι.

8 Απρ 2008

Λουμπάγκο< λατιν. lumbago



Είναι η πρώτη φορά που γράφω ανάρτηση στα… όρθια. Κι αυτό γιατί μετά το λουμπάγκο που υπέστην την περασμένη Κυριακή, ο γιατρός μου απαγόρευσε αυστηρά το… καθισιό. Πως περνάω λοιπόν τις μέρες μου; Ξάπλα, περπάτημα, ξεφύλλισμα περιοδικών (λογοτεχνικών, της γυναίκας μου) και βιβλίων, κάποιες άτακτες πινελιές στο βιβλιαράκι που ξεκίνησα να γράφω τον περασμένο Νοέμβρη κι αρκετό ραδιόφωνο (3ο Πρόγραμμα). Τηλεόραση σταμάτησα να βλέπω από εβδομάδες και μόνο το βράδυ, αν τη βρω ανοιχτή σε καμιά ταινία μπορεί να μείνω λίγο να χαζέψω. Αύριο σκέφτομαι να κατέβω και για μια βόλτα στο κέντρο, καθότι άκουσα ότι τελευταία οι βραδιές στο κέντρο της Θεσσαλονίκης έγιναν πολύ όμορφες, γεμάτες άνοιξη, νεαρόκοσμο, φωνές, μυρωδιές, ό, τι πρέπει για αλλαγή διάθεσης. Διότι καλό το μέσα και η ξεκούραση, αλλά φέρνει και κάποια ραθυμία, πέφτουν σιγά-σιγά οι ρυθμοί και οι μπαταρίες και χρειάζεται μια κάποια αλλαγή παραστάσεων. Πέρασα στα γρήγορα κι από κάποια blogs κι απ’ ό, τι είδα η καθημερινότητα και η επικαιρότητα έμειναν όπως τις άφησα, χωρίς βαρυσήμαντα σκαμπανεβάσματα. Οπότε έμεινα να αναρωτιέμαι πως μου συνέβη εμένα αυτό, σπρώχνοντας μια βάρκα του πατέρα της γυναίκας μου το περασμένο Σάββατο στη Χαλκιδική. Μάλλον ήμουν ήδη… σκουριασμένος από την περασμένη εβδομάδα της γαστρεντερίτιδας και με το σπρώξιμο… έσπρωξα και κάποιους μύες στα όριά τους. Το πράγμα αυτό – το λουμπάγκο – μέχρι στιγμής το είχα συσχετίσει με ελληνικές ταινίες, με τρελοπενηντάρηδες τύπου Λάμπρου Κωνσταντάρα που πήγαιναν να κάνουν τσαχπινιές κι έμεναν στον τόπο. Απ' ό, τι φαίνεται όμως τυχαίνει και σε νεότερους, τσαχπίνηδες και μη, αρκεί να βρεθούν σκουριασμένοι... μάλλον πρέπει να ξαναρχίσω το γυμναστήριο.

2 Απρ 2008

«Μακεδονικό»; Όχι, ευχαριστώ



«Μακεδονικό»: πρόκειται για ζήτημα την ύπαρξη του οποίου ποτέ δεν κατανόησα. Και το οποίο θεωρώ ότι απασχόλησε και απασχολεί στη χώρα μας πολλούς ανθρώπους για πολλά χρόνια, σε βάρος άλλων, σημαντικότατων και καθόλου ανύπαρκτων ζητημάτων. Γιατί; Αν υποθέσουμε ότι με λένε Γεράσιμο κι ότι πρόκειται για ένα όνομα που έχει ηλικία αρκετών αιώνων, θα 'πρεπε επίσης να υποθέσουμε ότι μου ανήκει; Αν μάθαινα ότι και κάποιος από εσάς λέγεται Γεράσιμος, θα όφειλα να ξεσηκωθώ εναντίον του, διεκδικώντας την αποκλειστική χρήση του ονόματος; Απλό το ερώτημα. Και η απάντηση, στην περίπτωση της Ελλάδας, έχει αποκλειστικά να κάνει με το κατά πόσον όπως ένας άνθρωπος, έτσι και μια χώρα - και οι άνθρωποι που συγκροτούν το λαό της - αποδεικνύεται εξωστρεφής, καλοπροαίρετη και θετικά σκεπτόμενη ή αντίθετα, εσωστρεφής, κακοπροαίρετη και μονόχνοτη. Αν από την αρχή είχαμε αναπτύξει φιλικές σχέσεις με τη γείτονα, στην οποία ήδη ανθούν ελληνικές επιχειρήσεις, θα γειτονεύαμε σήμερα μ' ένα μικρό κράτος που όχι μόνο θα ονομαζόταν όπως και μια περιοχή της Ελλάδας, αλλά και θα συγγένευε μ' εμάς γεωγραφικά, οικονομικά και με άλλους τρόπους που θα μπορούσαμε να βρούμε για να αναπτυχθεί η φιλία μας. Ως η μεγαλύτερη και ισχυρότερη από τις δυο χώρες θα μπορούσαμε να βοηθήσουμε το νεοσύστατο γειτονικό κράτος να αναπτύξει την δημόσια εκπαίδευσή του, τις δημόσιες υπηρεσίες του, τις τηλεπικοινωνίες του, τις συγκοινωνίες και τις μεταφορές του, την επιχειρηματικότητα, τις τέχνες, τις επιστήμες και τον πολιτισμό, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, την ευρυζωνικότητα και τις νέες τεχνολογίες και άλλα πολλά. Βέβαια, κάποιοι θα έλεγαν, ας φροντίσουμε πρώτα να γίνουν λίγο της προκοπής αυτά τα προηγούμενα στην Ελλάδα και αργότερα ας βοηθήσουμε και τους γείτονες. Άλλη συζήτηση αυτή όμως. Αλλά ακόμα κι αυτή η άλλη συζήτηση - ιδίως αυτή μάλιστα αν την καλοκοιτάξω - πιο ουσιαστική και επίκαιρη μου μοιάζει από διάφορες συζητήσεις και αντεγκλήσεις που βλέπουμε, χρόνια τώρα, σε «ενημερωτικές» εκπομπές της τηλεόρασης, γύρω από το «ζήτημα» της ονομασίας.

Ένα διαφορετικό απόγευμα



Αφού σήμερα ένιωσα καλύτερα, βλέποντας ότι η χθεσινή γαστρεντερίτιδα με εγκαταλείπει, πήγα στον ΙΑΝΟ για το «φάκελο» που σας έλεγα με φωτογραφίες και άλλο υλικό από την παρουσίαση, τον περασμένο Δεκέμβρη, στο χώρο αυτό ενός βιβλίου μου για τον Κορνήλιο Καστοριάδη. Παρουσίαση όχι μόνο του βιβλίου αλλά συνοπτικά και του ίδιου του Καστοριάδη. Σκέφτηκα μάλιστα να τηρήσω και την υπόσχεση - ή απειλή - να ανεβάσω και μια φωτογραφία. Στην οποία φωτογραφία ο οικοδεσπότης σας βρίσκεται δεύτερος από αριστερά. Πρώτος από αριστερά ο Γιώργος Οικονόμου, δίπλα μου η Αλεξάνδρα Δεληγιώργη και δίπλα της η υπεύθυνη για τις εκδηλώσεις του βιβλιοπωλείου, η Αναστασία. Όπως έλεγα, η εκδήλωση έγινε στις είκοσι του περασμένου Δεκέμβρη, δηλαδή την ίδια μέρα που ο πρώην γενικός γραμματέας του ΥΠΠΟ… σάλταρε. Αν μη τι άλλο λοιπόν, ήταν παρήγορο ότι αρκετοί άνθρωποι ήρθαν εκείνο τ’ απόγευμα στην εκδήλωση - είχαμε και όρθιους! - , αντί να στηθούν εμπρός στις τηλεοράσεις, προκειμένου να παρακολουθήσουν την ίδια ώρα το πρώτο από πολλά επεισόδια μιας γκρίζας - ή ροζ ή κίτρινης - μιντιακής σαπουνόπερας. Μιας σαπουνόπερας, που βλακωδώς καθήλωσε στις τηλεοράσεις τους νεοέλληνες για αρκετούς μήνες. Και αντ’ αυτής, προτίμησαν να κουβεντιάσουν για ζητήματα που ουδεμία σχέση είχαν με τη… Ζαχοπουλιάδα. Προτιμώντας, για ένα απόγευμα, μια άλλου είδους κουβέντα από αυτές των τηλεπαραθύρων. Γυρνώντας τις πλάτες τους στις καθημερινά προβαλλόμενες αυτές τηλεμαχίες, με τους βρυχηθμούς, τους αλαλαγμούς και τους φτηνούς, διάτρητους παλικαρισμούς τους. Την εκδήλωση την είχα προτείνει στον ΙΑΝΟ με κύρια αφορμή τα δέκα χρόνια από το θάνατο του πολύ σημαντικού αυτού διανοητή. Αλλά και διότι, στα τέσσερα περίπου χρόνια που ζω στη Θεσσαλονίκη, διαπίστωσα μια σχετική έλλειψη, έως πλήρη ανυπαρξία θα έλεγα, τέτοιου είδους εκδηλώσεων. Εκδηλώσεων, δηλαδή, που να αφορούν στη σύγχρονη σκέψη αλλά και σε προβλήματα της εποχής μας.

Και δυο λόγια για το τιμώμενο πρόσωπο εκείνης της βραδιάς: Έλληνας, Ευρωπαίος και παγκόσμιος, ο Καστοριάδης καθίσταται διαρκώς σημαντικότερος και πιο επίκαιρος στη σύγχρονη αγορά ιδεών. Κορυφαίας σπουδαιότητας υπήρξαν τόσο ο βίος όσο και το ρηξικέλευθο έργο, αυτού του διάσημου «αυτοεξόριστου» Έλληνα. Ο Καστοριάδης ανέλαβε ιδιαίτερα σημαντική δράση, αρχικά περισσότερο πολιτική και στη συνέχεια βαθύτατα πνευματική πρώτα στην Ελλάδα (1922-1945) κι έπειτα, μέχρι το τέλος του βίου του, στη Γαλλία (1945-1997), πάντα σε ριζική αντίθεση με τις παραδοσιακές και καθιερωμένες αντιλήψεις περί ανθρώπου, πολιτικής και ιστορίας. Βαθύτατα ανθρωπιστής και ριζικά ανθρωποκεντρικός διανοητής, βασίστηκε ιστορικά στα άλματα του ανθρώπινου πνεύματος προς την αυτοσυνείδησή του ως δημιουργού, αρχικά στην Αρχαία Ελλάδα και αργότερα, από την Αναγέννηση και ύστερα στον δυτικό πολιτισμό, προκειμένου να στρέψει την προσοχή μας στον ίδιο τον άνθρωπο ως Δημιουργό. Η σκέψη του κινήθηκε με άνεση τόσο σε παραδοσιακές περιοχές της φιλοσοφίας όπως η οντολογία, όσο και στις πολιτικές επιστήμες, στην ψυχανάλυση και την κοινωνιολογία. Άνοιξε πλήθος καινούργιων και σημαντικότατων ερωτημάτων και δυνατοτήτων για τη σκέψη πάνω στο σύγχρονο άνθρωπο, την πολιτική και τη δημοκρατία, την ψυχή και την κοινωνία. Όμως, οι ερωτήσεις κι οι δυνατότητες που άνοιξε ο Καστοριάδης παραμένουν, προς το παρόν, ως επί το πλείστον ανεξερεύνητες και ανεκμετάλλευτες. Διότι, για να χρησιμοποιήσω μια διάσημη στην Ελλάδα φράση του, η άνοδος της ασημαντότητας φοβάμαι ότι επηρέασε και τη σύγχρονη σκέψη.

1 Απρ 2008

Εμπύρετος γαστρεντερίτιδα



Αυτές τις μέρες, έχοντας μετανιώσει για τη χαζοχαρούμενη τελευταία ανάρτηση περί των «τύπων» των blogs, πάλευα να βρω κάτι καλύτερο να πω. Από σήμερα το πρωί όμως, βιώνω τα συμπτώματα αυτού που η γιατρός διέγνωσε τηλεφωνικά ως «εμπύρετο γαστρεντερίτιδα». Πρόκειται για μια κατάσταση που μοιάζει να 'ναι της μόδας, μια και χρειάστηκε να κάνουμε μια μεγάλη, νυχτερινή βόλτα στη Θεσσαλονίκη προκειμένου να βρούμε με τη γυναίκα μου, στο τρίτο διανυκτερεύον φαρμακείο στο οποίο δοκιμάσαμε την τύχη μας, δυο φάρμακα που είχε συστήσει η γιατρός. Σας έχει τύχει μετά από δέκα (έχω κι αυτό το χαζό συνήθειο, να μ’ αρέσουν κάτι τέτοιες μίζερες μετρήσεις) επισκέψεις στην τουαλέτα και με τριάντα οκτώ πυρετό κατά την τελευταία θερμομέτρηση, να οδηγείτε νυχτιάτικα σε διάφορες γειτονιές, ψάχνοντας να βρείτε ποιο διανυκτερέυον φαρμακείο θα διέθετε τα πολυπόθητα φάρμακα; Αν σας έχει τύχει, σας λυπάμαι. Αν όχι, εύχομαι από βάθους καρδιάς να μη σας τύχει ποτέ. Συνέβη μάλιστα και το εξής κωμικοτραγικό, το οποίο αναφέρω παρενθετικά: σταματήσαμε κάποια στιγμή να ρωτήσουμε έναν πεζό για μια οδό. Αλλά μόλις του μιλήσαμε, είπε ότι «μιλούσε στο κινητό» και συνέχισε το δρόμο του. Παρά το ότι είχε γυρίσει τα κεφάλι του γι' αρκετή ώρα και μας κοιτούσε, καθώς περπατούσε. Πράγμα που με έκανε να αναρωτηθώ, πως καταντήσαμε έτσι οι άνθρωποι. Αλλά ας συνεχίσω. Ένα ευχάριστο που συνέβη αυτή την άθλια μέρα, ήταν ότι μου τηλεφώνησαν από τον ΙΑΝΟ για να μου πουν ότι ήταν έτοιμος ο «φάκελος» της εκδήλωσης κατά την οποία παρουσίασα το βιβλίο μου για τον Καστοριάδη, τον περασμένο Δεκέμβρη. Ειρήσθω εν παρόδω, αν αναρωτιόσασταν ΠΟΣΟ πιο αυτοαναφορική θα μπορούσε πλέον να γίνει αυτή η ανάρτηση, μάλλον μόλις σας λύθηκε η απορία. Αλλά επιτρέψτε μου να δικαιολογηθώ, λέγοντας ότι στην άθλια κατάσταση που βρίσκομαι αυτήν τη στιγμή, όσα διηγούμαι ήταν τα μόνα που μπόρεσα να βάλω τα δάχτυλά μου να πληκτρολογήσουν. Ας επιστρέψω όμως στην εκδήλωση. Ο «φάκελος» αυτός μάλλον περιέχει κάποιες φωτογραφίες και ένα dvd. Είπα dvd; Ας πω τότε επίσης, ότι η εκδήλωση είχε γίνει στις είκοσι του Δεκέμβρη. Σας θύμισε τίποτα αυτή η ημερομηνία; Εν πάση περιπτώσει, αν καταφέρω να… συρθώ μέχρι τον ΙΑΝΟ εντός της εβδομάδας, σκέφτηκα για την επόμενη ανάρτηση να ανεβάσω δυο-τρεις φωτογραφίες από την εκδήλωση. Αλλά μέχρι τότε… ξενύχτι. Διότι ξέχασα να σας πω, ότι μια ακόμη ενδιαφέρουσα αλλαγή που έφερε στην καθημερινότητά μου η εμπύρετος γαστρεντερίτιδα, ήταν η… αϋπνία. Και μη έχοντας πλέον τι άλλο να κάνω – ή μάλλον να μην κάνω - ή να σκεφτώ - μάλλον να μη σκεφτώ -, εξαντλημένος ψυχικά και σωματικά, αλλά με κάποιο εφεδρικό προφανώς ηθικό, που το νιώθω ακμαιότατο, ξεκίνησα να γράφω την παρούσα ανάρτηση. Ελπίζω να μην ήταν υπέρ του δέοντος βαρετή.