Σχοινοβατώντας

Απ’ τη μια, όπως την είδα προχτές σε τηλεοπτική της συνέντευξη, η Τίνα Μπιρμπίλη. Χαμηλών τόνων σε σχέση με τους φωνακλάδες, τους ‘αφήστε με να ολοκληρώσω’ χειρονομούντες συναδέλφους της εντός και εκτός κυβέρνησης. Ο λόγος της συγκροτημένος, ήπιος, επί της ουσίας, χωρίς πολιτικάντικες κορώνες, κομπασμούς, μεγαλοστομίες. Μιλά χωρίς να κραυγάζει, δέχεται τη διαφωνία χωρίς να υπεκφεύγει ή να κλαψουρίζει, κουβεντιάζει πάνω στα προβλήματα χωρίς να προσπαθεί να ‘πουλήσει’ εύκολες λύσεις ή διεξόδους. Θα μπορούσε να ήταν μια φίλη μου, η φίλη του οποιουδήποτε, που μιλάει για κάτι που γνωρίζει πολύ καλά, που το έχει σπουδάσει και την έχει απορροφήσει ερευνητικά και επαγγελματικά: το περιβάλλον. Η εμφάνισή της έχει κάτι το καθημερινό, το απροσποίητο, απαλλαγμένη από το όποιο στήσιμο, αποκαθαρμένη από το βερνίκι με το οποίο περνιούνται οι υπουργοί στην ορκομωσία τους. Ξεχνά κανείς ότι είναι μια υπουργός της κυβέρνησης και παρακολουθεί τα λεγόμενά της για να κατατοπιστεί στα ζητήματα της σύγχρονης ευρωπαϊκής περιβαλλοντικής πολιτικής, όχι να πειστεί για την αποτελεσματικότητά της (η κυρία Μπιρμπίλη δεν προσπαθεί να μας πείσει πόσο καλά θα τα κάνει το ΠΑΣΟΚ ή πόσο άσχημα τα παρέλαβε από την προηγούμενη κυβέρνηση), την ακούει για να ενημερωθεί για τις ανοιχτές προκλήσεις γύρω από τις ΑΠΕ, τη μόλυνση στον Ασωπό, τα πρόστιμα που πληρώνει η Ελλάδα για τις παράνομες χωματερές και άλλα περιβαλλοντικά ‘αμαρτήματα’. Στην κυρία Μπιρμπίλη βλέπουμε μια σύγχρονη, σκληρά εργαζόμενη γυναίκα που προσπαθεί με τις εξειδικευμένες γνώσεις της, τις πολλές ώρες αφοσίωσης στα περιβαλλοντικά μας ζητούμενα ως χώρας να λύσει δύσκολα σταυρόλεξα που περιλαμβάνουν βολεμένους, οπισθοδρομικούς συνδικαλιστές της ΔΕΗ και πάμπολλα οικονομικά, τοπικιστικά, μικροπολιτικά συμφέροντα. Έχει απέναντί της μια Λερναία Ύδρα που πολύ δύσκολα η μικροκαμωμένη κυρία Μπιρμπίλη θα καταφέρει να τιθασεύσει. Αλλά φαίνεται να προσπαθεί.

Απ’ την άλλη, ο Θεόδωρος Πάγκαλος. Στιβαρός εκπρόσωπος του ‘παλιού’ ΠΑΣΟΚ, γεμίζει με την παρουσία του και τα λεγόμενά του τηλεπαράθυρα και στήλες εφημερίδων, αποσβολώνει τα διεθνή μέσα ενημέρωσης. Ο λόγος του αλαζονικός, προκλητικός, κομπαστικός, στοχεύει να εντυπωσιάσει, να δείξει ότι ο αντιπρόεδρος, σαν άλλος Ηρακλής, τα βάζει με όλους και με όλα, πάντα στο όνομα του ταλαίπωρου ελληνικού λαού (σε μια χώρα στην οποία δεν έγινε ποτέ Γαλλική Επανάσταση, παραμένουμε ‘ο λαός’ στο στόμα του κάθε κυρίου Πάγκαλου και όχι πολίτες). Εν ονόματι λοιπόν της ανώνυμης, άμορφης μάζας που λέγεται ελληνικός λαός και χρησιμεύει ως απαραίτητο, θεμελιώδες συστατικό κάθε μικροπολιτικής ρητορικής, ο κύριος Πάγκαλος ξεσπαθώνει και με το ύφος του πολλά βαρύ τύπου που ‘δε μασάει’ αναλαμβάνει να βάλει στη θέση του, να κατακεραυνώσει ως άλλος Δίας οποιονδήποτε τολμήσει να θίξει την πολιτικάντικη αυτή οντότητα, τον αγαπημένο του λαό. Ο λόγος του προκαλεί το θαυμασμό κάποιων που θεωρούν ότι ο κύριος Πάγκαλος μιλάει ‘έξω από τα δόντια’, χωρίς να υπολογίζει το πολιτικό ή όποιο κόστος. Και ως εκ τούτου τον αναδεικνύουν σε λαϊκό ήρωα, τον εξυμνούν ως το εθνικό μας στόμα, που λέει χύμα όσα οι κοινοί θνητοί, απλά κομματάκια του παζλ που λέγεται ‘λαός’, δεν μπορούμε, δεν τολμούμε να εκστομίσουμε.

H Τίνα Μπιρμπίλη και ο Θεόδωρος Πάγκαλος αποτελούν νομίζω δυο άκρα μεταξύ των οποίων σχοινοβατεί η κυβέρνηση, ανήμπορη να απαλλαγεί από το παλιό, παγκαλικό ΠΑΣΟΚ αλλά και να αξιοποιήσει πλήρως τα ταλέντα και τη φρεσκάδα ανθρώπων όπως η υπουργός Περιβάλλοντος. Γι’ αυτό και δεν παρουσιάζει αποτελέσματα, έργο. Παραπαίουσα ανάμεσα στην ανάγκη να μην κοπεί ο ομφάλιος λώρος με τις απλωτές χειρονομίες και τις κορώνες του παρελθόντος και στη μετεξέλιξη του ΠΑΣΟΚ σε ένα σύγχρονο, ευρωπαϊκό κόμμα, η κυβέρνηση, ακινητοποιημένη, αφήνει να την προσπερνούν οι εξελίξεις, τα προβλήματα, οι προκλήσεις. Μένει εγκλωβισμένη στο μετέωρο βήμα προς τη διαμόρφωση ενός νέου ΠΑΣΟΚ που δεν θέλει ή δεν μπορεί να απαλλαγεί από τις παιδικές του ασθένειες, που του άφησαν κάποια μόνιμα κουσούρια: λαϊκισμό, φτηνούς ηρωισμούς, ‘σοσιαλιστικούς’ δονκιχωτισμούς επικοινωνιακού τύπου. Ας ελπίσουμε ότι στην παρούσα κυβέρνηση η ‘επικοινωνία’ δεν θα καταπιεί την πολιτική όπως συνέβη με την προηγούμενη, ότι ο ισορροπημένος, ανυστερόβουλος λόγος θα επικρατήσει των ψηφοθηρικών λεονταρισμών.