Βλέπω σε ένα μικρό βίντεο που κυκλοφορεί αυτές τις μέρες στο διαδίκτυο τα εξεγερμένα κορίτσια, φοιτήτριες, του ΤΕΙ Πατρών. Κλείδωσαν σε μια αίθουσα συνεδριάσεων τους καθηγητές τους και τον πρόεδρο του ιδρύματος και του επιτίθενται φραστικά, σε κακά, φτωχά ελληνικά, απ’ αυτά που δυστυχώς χαρακτηρίζουν πολλούς εικοσάρηδες. Φαντάζεται κανείς ακούγοντας τι θα γινόταν, αν επιχειρούσαν να πουν όσα ακούγονται στο βίντεο και γραπτώς, με πόσες ανορθογραφίες θα διανθίζονταν τα – δίκαια ή άδικα, δεν εξετάζεται αυτό – αιτήματά τους.
Και εδώ έρχεται ξεκάθαρη και απαστράπτουσα, η αντίθεση μεταξύ δυο αντίπαλων κόσμων: του κόσμου του εύκολου και γρήγορου στον οποίο γεννήθηκαν και απολαμβάνουν μέχρι το μεδούλι αυτά τα παιδιά, τον κόσμο της ήσσονος προσπάθειας που σε προστάζει, παρατάσσοντας έναν ολόκληρο στρατό από gadgets, να «αράξεις» και να τον αφήσεις να σου κάνει τη ζωή εύκολη, τεμπέλικη, ραχατλίδικη. Και του κόσμου της Παιδείας, που περιμένει να αφήσεις στην άκρη το «έξυπνο» υπερδραστήριο κινητό σου και να ακούσεις δια ζώσης και με μεγάλη ταπεινότητα και προσοχή τον καθηγητή σου, να κάνεις στην άκρη το λάπτοπ με τον αυτόματο διορθωτή κειμένου για να μάθεις να μιλάς και να γράφεις σωστά ελληνικά, να αφήσεις το iPod και να ανοίξεις έναν Καζαντζάκη, έναν Σεφέρη, έναν Παπαδιαμάντη. Ένας κόσμος, που σε καλεί να κάνεις την επανάστασή σου. Γιατί η μεγαλύτερη επανάσταση, στην εποχή του εύκολου και γρήγορου, είναι ακριβώς η Παιδεία.
Τα παιδιά αυτά, φοιτητές στα δημόσια πανεπιστήμια της χώρας, αντιπροσωπεύουν μια γενιά που μεγάλωσε στην αγκαλιά της τεχνολογίας. Ενηλικιώθηκαν με γρήγορο ίντερνετ, «έξυπνα» κινητά, δορυφορική τηλεόραση, υπερσύγχρονα αυτοκίνητα με GPS και Bluetooth, iPod, ταμπλέτες. Το μότο της τεχνολογίας, ο δούρειος ίππος της στην εκπόρθηση των ζωών μας, των ζωών τους; Μπορεί να συμπυκνωθεί σε δυο λεξούλες: εύκολα και γρήγορα. Όλα τα προϊόντα υψηλών τεχνολογικών προδιαγραφών αυτό τάζουν, σε αυτό στηρίζονται για να κατακτήσουν ακόμα και τον πιο «δύσκολο» καταναλωτή. Προσφέρουν τη μοναδική δυνατότητα να κάνεις όλο και πιο εύκολα, όλο και πιο γρήγορα, το οτιδήποτε: να στείλεις ένα μήνυμα από το κινητό, να σερφάρεις στο διαδίκτυο, να περάσεις σε χρόνο μηδέν ένα καινούργιο τραγούδι στο iPod, να γράψεις μια εργασία για το τάδε ή δείνα πανεπιστημιακό μάθημα με copy paste από τη Wikipedia ή κάποιο site. Εύκολα. Γρήγορα. Με το πάτημα ενός κουμπιού.
Στην αντίπερα όχθη, το μότο της Παιδείας σε οποιοδήποτε επίπεδο, από το δημοτικό σχολείο μέχρι τις πανεπιστημιακές σχολές, ήταν από αρχαιοτάτων χρόνων και παραμένει το ακριβώς ανάποδο: δύσκολα και αργά. Η μάθηση απαιτεί κόπο, η εκ-παίδευση σου ζητά να παιδευτείς, να ιδρώσεις, να κουραστείς, να σκύψεις πάνω από βιβλία, να πονοκεφαλιάσεις, να προβληματιστείς. Χωρίς βιασύνες. Μοναχικά. Άχαρα. Διδάσκεσαι ότι τίποτα, και πάνω απ’ όλα η γνώση, δεν κατακτιέται άκοπα, ανέξοδα, στο πόδι. Κάθε κατάκτηση στον χώρο της γνώσης προϋποθέτει μια μεγάλη αναμέτρηση με τον ίδιο σου τον εαυτό, με τα μέχρι τότε εσωτερικά σου σύνορα, με τους όποιους φόβους σου, την υπομονή και την επιμονή σου.
Και εδώ έρχεται ξεκάθαρη και απαστράπτουσα, η αντίθεση μεταξύ δυο αντίπαλων κόσμων: του κόσμου του εύκολου και γρήγορου στον οποίο γεννήθηκαν και απολαμβάνουν μέχρι το μεδούλι αυτά τα παιδιά, τον κόσμο της ήσσονος προσπάθειας που σε προστάζει, παρατάσσοντας έναν ολόκληρο στρατό από gadgets, να «αράξεις» και να τον αφήσεις να σου κάνει τη ζωή εύκολη, τεμπέλικη, ραχατλίδικη. Και του κόσμου της Παιδείας, που περιμένει να αφήσεις στην άκρη το «έξυπνο» υπερδραστήριο κινητό σου και να ακούσεις δια ζώσης και με μεγάλη ταπεινότητα και προσοχή τον καθηγητή σου, να κάνεις στην άκρη το λάπτοπ με τον αυτόματο διορθωτή κειμένου για να μάθεις να μιλάς και να γράφεις σωστά ελληνικά, να αφήσεις το iPod και να ανοίξεις έναν Καζαντζάκη, έναν Σεφέρη, έναν Παπαδιαμάντη. Ένας κόσμος, που σε καλεί να κάνεις την επανάστασή σου. Γιατί η μεγαλύτερη επανάσταση, στην εποχή του εύκολου και γρήγορου, είναι ακριβώς η Παιδεία.
γράφτηκε για τo φρι πρες Parallaxi και ανέβηκε εδώ
3 σχόλια:
Δε νομίζω ότι αυτός ο κόσμος είναι εύκολος. Νομίζω ότι είναι πολύ δύσκολος. Συχνά συγκρίνουν τη σημερινή εποχή με χρόνια πολέμων, θέλοντας να δείξουν την ευκολία της εποχής μας. Όμως στον πόλεμο ο εχθρός είναι μπροστά σου, ξεκάθαρος. Το ίδιο ξεκάθαρη είναι και η επιλογή σου: αποδέχεσαι ή παλεύεις. Στη σημερινή εποχή ο εχθρός είναι αόρατος και ακαθόριστος και οι επιλογές μάλλον ανύπαρκτες.
Πέραν τούτου, ανατρίχιασα με τις εικόνες από την Πάτρα, με τη χυδαιότητα του λόγου και της κίνησης των κοριτσιών. Ίσως να έχουν χίλια δίκια (δεν έχω παρακολουθήσει το θέμα). Ίσως ο καθηγητής με το σκυμένο κεφάλι να έχει χίλια άδικα. Δεν θα πάψω ποτέ όμως να πιστεύω ότι μπορούμε ό,τι κάνουμε, να το κάνουμε με αξιοπρέπεια -και η αξιοπρέπεια δεν είναι ταυτόσημη με την αδυναμία. Μπορείς να παλέψεις, να διεκδικήσεις, να αντισταθείς, να απαιτήσεις με αξιοπρέπεια. Αλλιώς ό,τι και να κερδίσεις δεν έχει νόημα.
κάτι ήξερε ο Ζίμμελ τελικά. Όταν τα προϊόντα πολιτισμού είναι τόσα πολλά, κανείς δεν τα αφομοιώνει... Κι ενώ υπάρχουν επιλογές για διάβασμα, για καλλιέργεια, για μόρφωση που τείνουν στο άπειρο, μένουν ανεκμετάλλευτες. Μόνο στο ιντερνετ, μπορεί κανείς να βρει όλους τους κλασσικούς της παγκόσμιας λόγοτεχνίας, όποια ταινία θέλει, ολόκληρες καλλιτεχνικές εκθέσεις κτλ. Το ερώτημα είναι γιατί δεν το κάνει... Οι προηγούμενες γενιές δεν είχαν τόσα πολλά ερεθίσματα και γι αυτό αφομοίωσαν τα λίγα στα οποία είχαν πρόσβαση. Νομίζω ότι αυτή είναι η ουσιαστική διαφορά!
Δημοσίευση σχολίου