O οικονομολόγος Φιοντόρ Ντοστογιέφκσι

Ο παλιός αγαπημένος Ουμπέρτο Έκο έλεγε ότι τον Αύγουστο δεν υπάρχουν ειδήσεις. Μήνας διακοπών, γαρ. Αυτόν τον συγκεκριμένο Αύγουστο, όμως, υπάρχουν. Ο καπιταλισμός φαίνεται να φτάνει, παγκοσμίως, σε κάποια άγνωστα μέχρι σήμερα σύνορα, που η κερδοσκοπία ως πρόταγμα, ως κεντρική επιδίωξη, τον έφερε. Τι βρίσκεται πέρα απ' αυτά τα σύνορα; Ακόμα το ψάχνουμε. Προς το παρόν φτάσαμε στην κυριαρχία των 'οίκων αξιολόγησης' σε βάρος ολόκληρων λαών, ακούμε για την Ιταλία, την Ισπανία, τις ΗΠΑ, που έχουν μπει στη ρουλέτα της χρεοκοπίας παίζοντας τα ρέστα τους. Αυτές τις μέρες, στις διεθνείς χρηματαγορές, κρίνεται η επικράτηση του ανθρώπου πάνω στο αυτονομημένο του δημιούργημα που λέγεται καπιταλισμός και στο οποίο έχει εγκλωβιστεί τους δυο τελευταίους αιώνες ή η πλήρης υποδούλωσή του σε αυτό. Προς το παρόν, φαίνεται να συμβαίνει το δεύτερο, καθώς παγκόσμιοι οργανισμοί, ηγέτες κρατών, οικονομολόγοι, φαίνονται ανήμποροι να σταθούν όρθιοι απέναντι στην ανθρώπινη απληστία. Όταν η παγκόσμια οικονομία έχει μετατραπεί σε μια τεράστια ρουλέτα, τίποτα άλλο δεν έχει σημασία έξω από το ποντάρισμα: πολλά βάζεις, πολλά κερδίζεις. Αν δεν έχεις να βάλεις κι είσαι και καταχρεωμένος από την πολλή χασούρα, πάρε μια υποβάθμιση της πιστοληπτικής σου ικανότητας να ’χεις να πορεύεσαι. Στην παρούσα ανθρωποφαγική φάση που έχει περάσει ο παγκόσμιος καπιταλισμός, γίνεται πιο επίκαιρος από ποτέ όχι ο Άνταμ Σμιθ, ούτε ο Καρλ Μαρξ. Oύτε κανένας μεγάλος διανοητής απ’ αυτούς που πιστεύουν ότι έχει έρθει προ πολλού το τέλος των ιδεολογιών αλλά και της ίδιας της ανθρώπινης ιστορίας, οπότε τι είχαμε, τι χάσαμε. Πιο επίκαιρος από ποτέ γίνεται ο αθάνατος Ντοστογιέφσκι, εθισμένος κι ο ίδιος στη ρουλέτα, με τον Παίκτη, προτεινόμενο βιβλίο για το φετινό καλοκαίρι.