Όμορφα λόγια

Ο θάνατος του Χαμί (έτσι έλεγαν το αγόρι που ανατινάχτηκε από ‘αδέσποτη’ τρομοκρατική βόμβα στα Κάτω Πατήσια) οδήγησε σε μια ανοιξιάτικη άνθιση την ήδη ακμάζουσα λογοτεχνία των ενοχών σε blogs, εφημερίδες, περιοδικά. Κάθε ώρα, κάθε μέρα που περνά ξεφυτρώνουν λογοτεχνήματα που με αριστοτεχνικό τρόπο μας φέρνουν αντιμέτωπους με τις ενοχές και τις ευθύνες μας, αποκαλύπτοντας σε όλο τους το μεγαλείο τις κάθε είδους ασχήμιες που μας περιβάλλουν. Όλες αυτές οι λέξεις, οι εύστοχα, στρατηγικά, ευρηματικά τοποθετημένες και συνδυασμένες για να ξεδιπλωθούν τα συγγραφικά ταλέντα του κάθε δοκιμιογράφου, επαγγελματία και μη, που θα καμαρώσει με την ολοκλήρωσή του το κομψοτέχνημά του, κάνουν καλά τη δουλειά τους. Ποια η δουλειά τους; Να λειτουργούν ως βαλβίδα ή αν θέλετε ως δίχτυ ασφαλείας, να μας βοηθούν να χωνέψουμε, να αποδεχτούμε πράγματα και γεγονότα όλο και πιο αχώνευτα, όλο και πιο απαράδεκτα. Οι Έλληνες είμαστε λαός με λογοτεχνική φλέβα, μια λογοτεχνική φλέβα που ξεπετάγεται ορμητικά όταν έρχεται η ώρα να κάνουμε κάτι. Έχουμε τα λάπτοπ μας και μπορούμε, όταν νιώσουμε την ανάγκη να εκτονωθούμε, να βάλουμε πέντε-δέκα λεξούλες στη σειρά χωρίς καν να σηκωθούμε από την καρέκλα. Έχουμε το ζεστό, φιλόξενο, οικείο καταφύγιο των λέξεων το οποίο προτιμούμε από την οιαδήποτε πράξη ή δράση που θα μας έβγαζε από τη βολή μας, που θα μας σήκωνε από τις καρέκλες μας. Άλλωστε, ο γραπτός λόγος ανέκαθεν αποτελούσε το καταφύγιο, τη διέξοδο ανθρώπων που ζούσαν σε καταπιεστικά καθεστώτα ή υπό συνθήκες περιορισμού (φυλακή, εξορία, κατ’ οίκον περιορισμό). Και όλοι όσοι καθημερινά παράγουν και καταναλώνουν παθητικά όμορφες λέξεις, όμορφα λόγια σε αυτές τις τεράστιες ποσότητες ζουν - ζούμε - υπό αυτές ακριβώς τις συνθήκες. Ζούμε σε κατ’ οίκον αυτοπεριορισμό.

Φτάνει πια!

Ένα 15χρονο αγόρι νεκρό από μια έκρηξη που το βρήκε απροετοίμαστο, ανυπεράσπιστο, ανυποψίαστο. (Αλλά και πώς θα μπορούσε ένας 15χρονος να προετοιμαστεί για να σκάσει μια βόμβα πάνω του;) Η 10χρονη αδελφή του ζωντανή μεν, αλλά με κίνδυνο να μείνει τυφλή, καθώς φέρει διαμπερή τραύματα και στα δυο της μάτια. Σε κατάσταση σοκ η μητέρα, που είδε μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα να διαμελίζεται μπροστά στα μάτια της το ένα της παιδί και να σακατεύεται το άλλο. Η γυναίκα αυτή ήρθε με τα παιδιά της από το πολύπαθο Αφγανιστάν αναζητώντας μια καλύτερη τύχη και τη βρήκε η ίδια ακριβώς τύχη ή ορθότερα ατυχία που νόμιζε ότι άφησε πίσω της. Άφησε μια χώρα βυθισμένη στο χάος, τις εμφύλιες συγκρούσεις, το μίσος και την αιματοχυσία για μια άλλη, που κάθε μέρα που περνά βυθίζεται διαρκώς περισσότερο σε αυτά. Όπως και στη 'φυσική' της πατρίδα, το Αφγανιστάν, έτσι και στη θετή της πατρίδα, την Ελλάδα, οι βόμβες δεν κοιτούν ηλικίες ή οτιδήποτε άλλο: δεν έχουν πρόσωπο τα θύματά τους. Χτυπάνε τυφλά, όπως τυφλή – εκτός από κοινωνικά απροσάρμοστη – είναι και η νέας κοπής τρομοκρατία που 'ανθεί' μέσα από τέτοια χτυπήματα στη σημερινή Ελλάδα. Μια τρομοκρατία που τα βάζει με αόρατους εχθρούς στο όνομα κάποιων επίσης αόρατων αδύναμων και καταφρονεμένων, που εν αγνοία τους αποτελούν την πηγή 'έμπνευσης' για κάποιους ψυχικά διαταραγμένους και την εκτόνωσή τους. Αν δεν υπάρξει, όπως πριν λίγα χρόνια στην Ισπανία, μια μαζική καταδίκη και διαμαρτυρία από κάθε πολίτη που ίσως νομίζει ότι δεν τον αφορά η υπόθεση 'τρομοκρατία' αλλά τη θρέφει με την αδιαφορία και την απραξία του, τα απάνθρωπα αυτά χτυπήματα θα συνεχιστούν. Ας μην επιτρέψουμε να συνεχιστεί αυτή η ηθική, πολιτιστική και κυρίως κοινωνική κατρακύλα. Ας πούμε ένα 'φτάνει πια' και ας κατέβουμε στους δρόμους να το φωνάξουμε. Αν το κάνουμε θα δείξουμε όχι μόνο την εναντίωσή μας στην έξαρση μιας εγκληματικά βλακώδους τρομοκρατίας αλλά κάτι σπουδαιότερο: ότι υπολογίζουμε τη ζωή ενός μετανάστη, του κάθε μετανάστη, όπως και αυτή ενός Έλληνα πολίτη, ότι δεν κάνουμε εκπτώσεις όταν μιλάμε για την ανθρώπινη ζωή και αξιοπρέπεια.

Ιωάννης, Veronica, Carlos, Tony: τέσσερις διηγήσεις, μια ιστορία

Από το site του BBC, με αφορμή την οικονομική κρίση, τέσσερις μαρτυρίες νέων ανθρώπων από την Ελλάδα, την Ισπανία, την Πορτογαλία και την Ιρλανδία, χώρες τις οποίες κάποιοι ‘εξυπνάκηδες’ Ευρωπαίοι βάφτισαν, βάσει των αρχικών τους, PIGS (Portugal, Ireland, Greece, Spain):

Πρώτος ο Ιωάννης Ματζαβράκος, μηχανικός δικτύων, 25 ετών από την Ελλάδα. ‘Η κατάσταση στην Ελλάδα είναι δυσοίωνη και φαίνεται κάθε μήνα να χειροτερεύει’, μας λέει. Βγάζει περίπου 13.500 ευρώ το χρόνο και φοβάται ότι στο μέλλον τα μέτρα λιτότητας στους δημόσιους υπαλλήλους θα επεκταθούν σε όλους τους τομείς επιχειρηματικότητας, συμπεριλαμβανομένων εταιρειών όπως αυτή στην οποία εργάζεται. Αν κάτι τέτοιο συμβεί, σκέφτεται να μεταναστεύσει σε κάποια άλλη χώρα, εντός ή εκτός ΕΕ. ‘Οι μισθοί στην Ελλάδα δεν φτάνουν αν θες να πληρώσεις όλα σου τα χρέη’, λέει. Έχει ένα φοιτητικό δάνειο που θα ‘τρώει’ το ένα τρίτο του εισοδήματός του για τα επόμενα πέντε χρόνια. ‘Οι μισθοί στην Ελλάδα είναι χαμηλοί αν θες επίσης να πάρεις δάνειο για αγορά αυτοκινήτου ή σπιτιού - πόσο δε για να σκεφτείς να κάνεις οικογένεια. Οι τιμές ανεβαίνουν, το ίδιο και οι φόροι, αλλά οι μισθοί μένουν ίδιοι και για πολλούς, ιδίως στον δημόσιο τομέα, απειλούνται με μείωση.’ Εξαιτίας των μέτρων λιτότητας που σχεδιάζονται για το 2011, το 2012 και ακόμα παραπέρα, προβλέπει μια φριχτή τριετία. Ήδη υπάρχει αρκετή απογοήτευση και οι άνθρωποι δυσκολεύονται να κάνουν σχέδια για το μέλλον. Μόνη λύση βλέπει τη φυγή από τη χώρα και μάλιστα το ταχύτερο δυνατό. Η Ελλάδα, λέει ο Ιωάννης, είναι ένα υπέροχο μέρος να επισκεφτεί κανείς, αλλά όχι για να ζει μόνιμα.

Παρόμοια πράγματα λένε και οι άλλοι τρεις. Η Veronica Walker Vadillo, 31 ετών, φοιτήτρια από την Ισπανία, λέει ότι η κατάσταση στην Ισπανία είναι άσχημη καιρό τώρα. ‘Δεν μπορούμε να αγοράσουμε σπίτια διότι είναι πολύ ακριβά και οι τράπεζες αρνούνται να δανείσουν χρήματα. Όταν δανείζουν, οι άνθρωποι βρίσκονται παντρεμένοι με τις τράπεζες για το μεγαλύτερο μέρος της ζωής τους.’ Η ίδια δε νομίζει ότι θα μπορέσει ποτέ να αγοράσει σπίτι. ‘Δεν μπορούμε καν να νοικιάσουμε, διότι οι ιδιοκτήτες είναι χρεωμένοι και δεν κατεβάζουν τις τιμές. Ο μέσος μηνιαίος μισθός είναι μεταξύ 800 και 1.000 ευρώ, αλλά τα ενοίκια ξεκινούν από τα 600 ευρώ στη Μαδρίτη. Επειδή μάλιστα δεν εμπιστεύονται τους ενοικιαστές, πολλοί ιδιοκτήτες ζητάνε έξι μηνών νοίκια προκαταβολή, το οποίο δεν επιτρέπεται από το νόμο αλλά το κάνουν παρ’ όλα αυτά.’ H Veronica λέει ακόμη ότι μια έρευνα τον περασμένο Νοέμβριο έδειξε ότι 56% των νέων της Ισπανίας δεν είχαν φιλοδοξίες για το μέλλον. Και η ίδια, όταν ολοκληρώσει το διδακτορικό της στην αρχαιολογία σε δυο χρόνια, σκέφτεται να φύγει από την Ισπανία και να βρει δουλειά αλλού, πιθανότατα στις ΗΠΑ ή τη Βρετανία.

Ακολουθεί, από τη γειτονική Πορτογαλία, η μαρτυρία του Carlos Filipe Miranda Collaco, ενός 45χρονου άνεργου πολιτικού μηχανικού. Μας λέει ότι ήλπιζε, σε αυτή την ηλικία, να έχει ένα σπίτι και μια τακτοποιημένη ζωή. Αλλά βρίσκεται άνεργος να ζει με τους γονείς του. Έχει εργαστεί ως πολιτικός μηχανικός σε πολλές χώρες, αλλά το Δεκέμβριο του 2007 ξαφνικά απολύθηκε από τη δουλειά του. Τον ‘πόνεσε’ η απόλυση αλλά ήταν αισιόδοξος τότε, πιστεύοντας ότι γρήγορα θα ξαναέβρισκε δουλειά. Κάτι τέτοιο όμως δε συνέβη. Καθώς στην Πορτογαλία το επίδομα ανεργίας σταματά στα δυο χρόνια, πλέον αρχίζει να ‘τρώει’ από τις οικονομίες του. Η Πορτογαλία, μας λέει, είχε και έχει σημαντικά δομικά προβλήματα και θα χρειαστεί μια πραγματικά δυνατή κυβέρνηση και μια αίσθηση κοινού σκοπού για να αλλάξουν τα πράγματα.

Άλλος ένας 25χρονος, ο Tony Winters, μηχανικός υπολογιστών από την Ιρλανδία, λέει ότι στη χώρα του υπάρχει άγριος ανταγωνισμός για δουλειές, ιδιαίτερα στο χώρο των εταιρειών ηλεκτρονικών υπολογιστών που εργάζεται. Πριν λίγα χρόνια μπορεί να ήταν 20 άνθρωποι υποψήφιοι για μια δουλειά, ενώ σήμερα είναι στην κυριολεξία εκατοντάδες. Έχει ένα πτυχίο από το University College του Δουβλίνου και ένα μεταπτυχιακό από το ίδιο πανεπιστήμιο. Το 2008 που αποφοίτησε μπορούσες, λέει, να βρεις τη δουλειά της αρεσκείας σου. Ξεκίνησε να εργάζεται σε μια μικρή εταιρεία αλλά σιγά-σιγά άρχισαν φήμες, καθυστερήσεις στις πληρωμές και το 2009 απολύθηκε. Σκέφτηκε να μεταναστεύσει στην Αυστραλία, αλλά δεν είναι όπως πριν 30 χρόνια που οι άνθρωποι έφευγαν για την Αμερική. Δεν υπάρχουν ούτε εκεί εγγυημένες δουλειές. Ζει με 194 ευρώ την εβδομάδα σε επιδόματα και ξεπληρώνει ακόμα ένα φοιτητικό δάνειο, που κοστίζει περίπου 250 ευρώ το μήνα.

Στις μαρτυρίες αυτές βλέπουμε κοινά προβλήματα, κοινούς προβληματισμούς, κοινές ανησυχίες. Οι χώρες αυτές ζουν διαφορετικά από τις υπόλοιπες της ΕΕ για πολλούς και διάφορους - αλλά όχι τόσο διαφορετικούς μεταξύ τους - λόγους. Και οι τέσσερις είχαν μια ταραγμένη, πολυκύμαντη πολιτικοκοινωνική ιστορία τον περασμένο αιώνα, με τις τρεις πρώτες να υποφέρουν από μακροχρόνιες δικτατορίες και την Ιρλανδία να εξακολουθεί να αντιμετωπίζει τη γνωστή προβληματική, εκρηκτική κατάσταση στο βόρειο τμήμα της. Οι λαοί τους φαίνονται επίσης να μοιράζονται ένα ταμπεραμέντο διαφορετικό από αυτό των ‘ψυχρών’ Εγγλέζων, των πειθαρχημένων Γερμανών, των Γάλλων και άλλων ‘παλιών’ της ΕΕ. Διακρίνονται από έναν πιο αναρχικό, ασυμμάζευτο, απρόβλεπτο και ενίοτε εκρηκτικό χαρακτήρα και τρόπο ζωής σε σχέση με τους Ευρωπαίους εταίρους τους, που πολλές φορές δίνει λαβή για χαρακτηρισμούς, με τελευταίο το μάλλον κακόγουστο PIGS. Και αυτό που φαίνεται να έχει μπει στη μέση και να χωρίζει τους λαούς αυτούς από τους οικονομικά πιο νοικοκυρεμένους είναι το χρήμα. Ή, αν το θέλετε πιο αφηρημένα, η οικονομία. Επιβεβαιώνοντας ότι η ΕΕ πάνω απ’ όλα και κάτω απ’ όλα παραμένει μια όχι Ευρωπαϊκή αλλά Οικονομική Ένωση, με σκοπό την οικονομική ανάπτυξη των κρατών-μελών της προς μια πολύ συγκεκριμένη, ‘ευρωπαϊκή’ κατεύθυνση. Εξ ου και οι κλυδωνισμοί που προκλήθηκαν στο εσωτερικό της από ανισότητες και ανισορροπίες μεταξύ των οικονομικά πιο εύρωστων κρατών και ‘φτωχών συγγενών’ όπως η Ελλάδα. Ανισότητες και ανισορροπίες που οξύνθηκαν από την παγκόσμια οικονομική κρίση, δίνοντας την ευκαιρία σε φαντάσματα - στερεοτυπικές νοοτροπίες και συμπεριφορές - του παρελθόντος να ξανακάνουν την εμφάνισή τους. Πλέον, το όραμα μιας ευρύτερης και βαθύτερης, πολιτισμικής αφομοίωσης των κρατών-μελών σε μια ενιαία οντότητα α λα ΗΠΑ, φαίνεται ουτοπικό. Και αν δεν ξεπεραστεί το παγόβουνο που λέγεται οικονομία, η ΕΕ θα μπορούσε να αποδειχτεί ένας Τιτανικός που έπεσε θύμα των ίδιων των υπέρμετρων φιλοδοξιών του.

Το βίντεο

Πώς τεκμηριώνεται άραγε, πώς πιστοποιείται η βουτιά μιας ολόκληρης κοινωνίας στο βάραθρο της ασημαντότητας; Μιας ασημαντότητας της οποίας βλέπουμε κάθε μέρα την άνοδο με σάρκα και οστά (με πολύ περισσότερη σάρκα, για την ακρίβεια, παρά οτιδήποτε άλλο); Τεκμηριώνεται όταν νοικοκυρές στις λαϊκές, εργαζόμενοι στα γραφεία τους, φίλοι πάνω από φλιτζάνια καφέ, μαθητές ή φοιτητές στις παρέες τους, bloggers στα blogs τους, δημοσιογράφοι, ασχολούνται μαζικά, ομόφωνα, ομοιόμορφα, με το πορνοβίντεο μιας στάρλετ. Και όχι μόνο ασχολούνται αλλά το κουβεντιάζουν αδιαμαρτύρητα, αμέριμνα, ατάραχα, όπως μιλάνε για τον καιρό, για το τι έφαγαν το μεσημέρι, για το τι βαθμούς πήραν τα παιδιά τους στο σχολείο, πλήρως παραδομένοι στην κανονικοποίηση της χυδαιότητας, στην καταξίωση της φτήνιας. Παρακινημένοι από τις αγαπημένες τους τιποτολογικές εκπομπές της τηλεόρασης που ως συνήθως έδωσαν τον τόνο, ανέλαβαν από στόμα σε στόμα να συνεχίσουν την πορνοκουβέντα που πιστή στο καθήκον της αποχαύνωσης άνοιξε η πολυαγαπημένη τους τηλεόραση. Δέχτηκαν να αφήσουν το απόλυτο τίποτα να κυριαρχήσει στην προσωπική τους ζωή, να μονοπωλήσει τα λεγόμενά τους, να σαρώσει στο πέρασμά του κάθε έγνοια ή προβληματισμό. Βρισκόμαστε πλέον στα πρόθυρα όχι μόνο οικονομικής χρεοκοπίας, αλλά και πολιτιστικής πτώχευσης. Την ίδια στιγμή που το Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης ψυχορραγεί, που ο πολιτισμός μας περνάει μια κρίση που σαν έτοιμος από καιρό περίμενε, που στην Αθήνα βόμβες μίσους δίνουν το στίγμα μιας πόλης αποπροσανατολισμένης, κατακερματισμένης, μπερδεμένης, όλη η Ελλάδα συζητά το βίντεο. Ένα βίντεο που κατά κάποιον περίεργο, ενδιαφέροντα, κωμικοτραγικό τρόπο ενσαρκώνει την ίδια. Διότι στο βίντεο βλέπει μια ‘φτηνή’ στάρλετ να γίνεται ακόμη φτηνότερη. Όπως ακριβώς και η ίδια η χώρα, που επέλεξε να μην έχει πυθμένα το βάραθρο της ασημαντότητας στο οποίο έχει βουτήξει εδώ και χρόνια, υπονομεύει ασταμάτητα τον ίδιο τον εαυτό της.

Νέστορες, πρωταγωνιστές και άλλα παραμύθια

Ξεφυλλίζοντας χθες TA NEA του Σαββάτου έπεσα πάνω στους Άλλους Πρωταγωνιστές του Σταύρου Θεοδωράκη. Ο καλός δημοσιογράφος επισκέφτηκε τον Μανώλη Γλέζο με αφορμή τον περίφημο ψεκασμό του και μίλησε μαζί του. Η πρώτη ένσταση ή αν θέλετε απορία, πριν περάσω στη συνέντευξη: νόμιζα ότι οι Άλλοι Πρωταγωνιστές ήταν μια διαφορετικού από τα συνηθισμένα, εναλλακτικού ύφους και ήθους δημοσιογραφική απόπειρα να αναδειχθούν άνθρωποι που δεν βρίσκονται στην επικαιρότητα, να δοθεί βήμα σε αφανείς ήρωες της καθημερινότητας. Λάθος μου. Απ’ ό, τι φαίνεται, ο κύριος Θεοδωράκης, επιλέγοντας έναν άνθρωπο που απολαμβάνει μεγάλης δημοσιότητας τα τελευταία 60 τουλάχιστον χρόνια, προτιμά όχι τους ‘άλλους’ αλλά τους ίδιους και τους ίδιους πρωταγωνιστές για τις συνεντεύξεις του (μήπως άραγε να ονόμαζε έτσι και τη στήλη του προς αποφυγή παρερμηνειών: ‘Οι Ίδιοι και οι Ίδιοι Πρωταγωνιστές’;). Αλλά ας πάμε παρακάτω. Ας δούμε τις απόψεις του ανθρώπου-συμβόλου, του Μανώλη Γλέζου, που σερβίρεται από τον κύριο Θεοδωράκη όχι μόνο ως αγωνιστής που αναμφίβολα υπήρξε και μάλιστα πρώτης τάξεως, αλλά και ως Αριστερός Διανοούμενος, ως ‘αποστασιοποιημένος από τα εφήμερα Νέστορας’ με ‘στοίβες από βιβλία’, ‘πίσω του, δίπλα του, παντού’. Η συνέντευξη ξεκινά με το δημοσιογράφο να ρωτά τη γνώμη του Nέστορα για την ελληνική αστυνομία. Και αυτός απαντά: ‘Ας μου επιτραπεί να εκφράσω τη δική μου φιλοσοφία. Υπάρχει ένας ορμαθός λέξεων με μορφολογική αλληλουχία. Πόλις, πολίτης, πολιτική, πολιτισμός. Όταν μία πόλις συγκροτείται από πολίτες που ασκούν οι ίδιοι πολιτικοί (εδώ μάλλον έχουμε τυπογραφικό λάθος, ‘πολιτική’ θα είπε), το αποτέλεσμα είναι ο πολιτισμός. Τα πήρε αυτά η Δύση και είπε να προσφέρει κάτι και αυτή σε αυτόν τον ορμαθό των λέξεων. Και πρόσθεσε την police. Δηλαδή το όργανο καταστολής των διαδηλώσεων των πολιτών. Τίποτα άλλο δεν μας προσέφεραν οι δυτικοί. Μόνο police.’ Μάλιστα. Σύμφωνα με τον σαββατιάτικο Νέστορα των Άλλων Πρωταγωνιστών δεν υπήρξε Αναγέννηση, ούτε βεβαίως Διαφωτισμός. Δεν γεννήθηκαν ποτέ οι μεγάλοι διανοητές, επιστήμονες, μουσουργοί, λογοτέχνες του δυτικού πολιτισμού. Μόνο police. Το μόνο πράγμα το οποίο οφείλουμε στον δυτικό πολιτισμό είναι η αστυνομία για να καταστέλλει τις διαδηλώσεις των πολιτών. Τολμώ να πω ότι αυτή η άποψη του Νέστορα μου φαίνεται ολίγον τι ισοπεδωτική, αφοριστική, ανιστόρητη. Ιδίως για έναν άνθρωπο περιτριγυρισμένο από ‘στοίβες από βιβλία’, τα οποία βλέπουμε και στη φωτογραφία. Αλλά τι ξέρω εγώ από αριστερή διανόηση. Οπότε, πάμε παρακάτω. Η κουβέντα φτάνει στην άμεση δημοκρατία, με τον Νέστορα του Σαββάτου να απαντά στο ερώτημα αν η Ελλάδα μπορεί να κυβερνηθεί αμεσοδημοκρατικά λέγοντας: ‘Πώς κυβερνιόταν η Ελλάδα την περίοδο που δημιούργησε τον αρχαίο πολιτισμό; Ποιος ήταν πρωθυπουργός στην Επανάσταση του '21; Πρόσεξε, για αιώνες οι ακυβέρνητες πολιτείες, δηλαδή των Ελλήνων οι κοινότητες, πλάθανε την εθνική συνείδηση, γιατί όχι και τώρα.’ Εδώ βλέπουμε ότι η ιστορική αλλά και πολιτισμική απόσταση από την Αρχαία Ελλάδα μέχρι την Eπανάσταση του 1821 αποδείχτηκε… ένα τσιγάρο δρόμος. Αφήνωντας εντελώς απ’ έξω ρωμαϊκές αυτοκρατορίες, μεσαίωνες, βυζαντινές αυτοκρατορίες και άλλα όχι πολύ ενδιαφέροντα από αμεσοδημοκρατικής απόψεως πραγματάκια, ο σημερινός μας πρωταγωνιστής καταλήγει στο συμπέρασμα ότι για αιώνες (ποιους, πότε και που;) ‘των Ελλήνων οι κοινότητες, πλάθανε την εθνική συνείδηση’, άρα ‘γιατί όχι και τώρα’. Ομολογώ ότι έχω υπόψη μου καμιά εικοσαριά αιώνες που δεν τους ταιριάζει αυτή η περιγραφή, αλλά κάτι παραπάνω θα ξέρει ο κατά τα άλλα συμπαθέστατος Νέστορας της συνέντευξης. Γι’ αυτό ίσως και απαντά στην τελευταία ερώτηση, τι θα ήθελε να γραφτεί κάποια στιγμή κάτω από το όνομά του, ως εξής: ‘Τίποτα δεν θέλω. Έχω αφήσει παραγγελιά, δεν θέλω μνημεία. Δηλαδή, περιμένεις να δεις έναν ανδριάντα για να θυμηθείς τον Αριστοτέλη, τον Πλάτωνα, τον Σωκράτη, τους προσωκρατικούς φιλοσόφους; Περιμένεις να δεις κανένα άγαλμά τους; Έχεις τα έργα τους.’ Μετά λοιπόν τον Αριστοτέλη, τον Πλάτωνα, τον Σωκράτη, τους προσωκρατικούς και τα έργα τους, έχουμε - με την πιθανή μεσολάβηση των οπλαρχηγών του '21, που είδαμε παραπάνω - τον Μανώλη Γλέζο.

Θα μπορούσα να πω πολλά, αλλά θα περιοριστώ να πω ότι αν αυτή είναι η εναλλακτική, new age δημοσιογραφία του κυρίου Θεοδωράκη ευχαριστώ αλλά δεν θα πάρω. Και αν αυτή είναι η αριστερή διανόηση της Ελλάδας του 2010, επίσης δεν θα πάρω.

Καταργείται η βίζα ε; Χμμ

Καταργείται η βίζα για όσους Έλληνες θα ταξιδεύουν στο εξής στις ΗΠΑ. Αυτό δήλωσε ο πρόεδρος Ομπάμα στη συνάντηση με τον Έλληνα πρωθυπουργό χθες στην Ουάσιγκτον. Αυτή είναι μια ευχάριστη είδηση, εκ πρώτης όψεως. Και λέω εκ πρώτης όψεως διότι στα πλαίσια της παθολογικής καχυποψίας και αρνητικότητας που μας χαρακτηρίζει ως λαό, κάθε ευχάριστη εξέλιξη οφείλει να κρύβει σκοτεινά και υποχθόνια σχέδια, ύπουλα κόλπα των αμέτρητων ανά την υφήλιο υπονομευτών και εχθρών της τόσο σημαντικής (νομίζουμε) χώρας που λέγεται Ελλάδα. Έτσι και η, εκ πρώτης όψεως πάντα, φιλική κίνηση του προέδρου Ομπάμα να καταργήσει ένα γραφειοκρατικό εμπόδιο που μέχρι σήμερα ταλαιπωρούσε όσους Έλληνες ήθελαν να ταξιδέψουν στις ΗΠΑ, οφείλει να φιλτραριστεί και να ερμηνευτεί αναλόγως. Γι’ αυτό και ο Αλέξης Τσίπρας, ως πρώτο βιολί της αντιαμερικανικής ‘Αριστεράς’ μας, συγχαίρει ειρωνικά στη Βουλή την κυβέρνηση που ‘κέρδισε την ψήφο εμπιστοσύνης’ των ΗΠΑ, κλείνοντάς μας το μάτι. Ορίστε, μας λέει, άλλη μια κυβέρνηση που ‘πουλήθηκε’ στους Αμερικανούς, οι οποίοι εννοείται άλλη δουλειά δεν είχαν από το να προσπαθούν να επηρεάσουν τα ελληνικά πράγματα ‘εξαγοράζοντας’ την πολύτιμη διεθνώς εύνοιά μας με καθρεφτάκια ή άλλα ευτελή δωράκια όπως η κατάργηση της βίζας. Διότι, ας μην ξεχνιόμαστε, η Ελλάδα, όσο κι αν δεν της φαίνεται, αποτελεί στη φαντασία πολλών όπως ο κύριος Τσίπρας μήλον της έριδος μεταξύ των υπερδυνάμεων της υφηλίου ως ομφαλός της γης ή δεν ξέρω τι άλλο, οι οποίες υπερδυνάμεις μαλλιοτραβιούνται για το ποια θα υπερισχύσει σε έναν ατελείωτο αγώνα επιρροής. Με άλλα λόγια, αδυνατώντας να αναγνωρίσουμε αγαθά κίνητρα σε οιονδήποτε και ιδίως σε έναν Αμερικανό πρόεδρο ακόμη και μαύρο, οφείλουμε, σύμφωνα με τον κύριο Τσίπρα και όχι μόνο – ένας φίλος σχολίασε σε σχετική μας κουβέντα χθες: ‘ε βέβαια, αφού μας έχουν πλέον όλους φακελωμένους, τι χρειάζεται η βίζα’ (!) – να δούμε και αυτή την φιλική χειρονομία ως μια ακόμη κουκουλωμένη πλεκτάνη που αποτελεί απλώς ζήτημα χρόνου το να αποκαλυφθεί σε όλο της το μεγαλείο. Και εδώ ακριβώς έγκειται νομίζω η πηγή της κακοδαιμονίας μας ως λαού. Όταν ακόμα και τα όποια λιγοστά ευχάριστα μας συμβαίνουν τα διαστρεβλώνουμε προκειμένου να ταιριάξουν στο παζλ κακομοιριάς που κομματάκι-κομματάκι καθημερινά καμαρώνουμε να μεγαλώνει, έχουμε πρόβλημα. Πρόβλημα ψυχοσύνθεσης, νοοτροπίας, ιδεοληψίας. (Βεβαίως, από την πλευρά του, ο Μπαράκ Ομπάμα ιδέα δεν έχει για όλα αυτά. Γι’ αυτό ας προσέξει. Διότι μετά τη Γερμανία, μπορεί με όλες αυτές τις κουτοπονηριές του να έρθει η σειρά των ΗΠΑ. Και τότε, τρέμε κύριε Ομπάμα. Όλη η κατάρα του λαού της Αφροδίτης της Μήλου θα πέσει επάνω σου.)

Lost in symbolism

Πριν λίγες μέρες η γερασμένη ‘Αριστερά’ μας ψεκάστηκε ενώ προσπαθούσε να δείξει ότι τίποτα, τίποτα δεν τη σταματά και στον περιβάλλοντα χώρο της Βουλής θα μπει με τον τσαμπουκά. Ή αν θέλετε ονοματεπώνυμα ο Μανώλης Γλέζος, ένας άνθρωπος που έχει γράψει τη δική του ιστορία σε μια παράταξη με ένδοξο παρελθόν, εντελώς άδοξο παρόν και αδιευκρίνιστο μέλλον, ψεκάστηκε από κάποιον αστυνομικό. Και άρχισαν οι γνωστοί κλαυθμοί και οδυρμοί, για την αποτρόπαια αυτή βιαιότητα εναντίον ενός ανθρώπου-συμβόλου. Ή μάλλον ενός ΑΚΟΜΗ ανθρώπου-συμβόλου. Διότι σε αυτή τη χώρα ήρθαν και μας πλάκωσαν οι συμβολισμοί. Μας πλάκωσε, μας κατάπιε ολοκληρωτικά ο συμβολισμός του πανεπιστημιακού ασύλου, μας συγκλονίζει ο συμβολισμός του Μανώλη Γλέζου ως υπέργηρης ενσάρκωσης των ‘αριστερών’ μας φρονημάτων, μας έθιξε η συμβολική του αρχαιοελληνικού μεγαλείου Αφροδίτη της Μήλου με το σηκωμένο δάχτυλο σε γερμανικό περιοδικό. Παρότι πριν το περιοδικό προλάβαμε, οι θιγόμενοι σήμερα από το δάχτυλο, να την κάνουμε αλυσίδα σούπερ μάρκετ με σύμβολο το κεφάλι του αγάλματος. Εμείς, οι ίδιοι οι ‘απόγονοι’ και ιστορικά νόμιμοι κληρονόμοι της. Και δε βρέθηκε κάποιος, ακόμα και στην ‘εναλλακτικά’ σκεπτόμενη διαδικτυακή κοινότητα ιδεών, να πει: αρκετά πια με τους συμβολισμούς. Φτάνει πια με το συμβολικό άσυλο που έχει μετατραπεί σε άσυλο ανίατων ψευτοεπαναστατικών συνδρόμων και των καταστρεπτικών τους συμπτωμάτων. Αρκετά πια με τους ανθρώπους-σύμβολα μιας Αριστεράς που έχει χάσει την επαφή με τη σύγχρονη πραγματικότητα, μιας ‘Αριστεράς’ χωρίς φρέσκιες ιδέες, προτάσεις, οραματική σκέψη, μιας ‘Αριστεράς’ που μηρυκάζει τα χιλιοειπωμένα συνθήματα περασμένων δεκαετιών παραμένοντας προσκολλημένη στο ένδοξο παρελθόν της. Αρκετά πια και με το συμβολισμό του αρχαιοελληνικού πνεύματος, που όσο κι αν μας κακοφαίνεται ανήκει σε όλη την ανθρωπότητα και όχι σε μια χούφτα ξιπασμένους, κακομαθημένους ‘κληρονόμους’ που τους έλαχε να πατούν με τα SUV τους και τις πλαστικές τους σαγιονάρες στα ίδια χώματα με τους Αρχαίους Έλληνες. Μόνο αν κάποια στιγμή καταφέρουμε να βγούμε από τον λαβύρινθο των συμβολισμών, μόνο αν κατορθώσουμε να αφήσουμε πίσω μας την κληρονομική ασθένεια που λέγεται μεγαλοϊδεατισμός - είτε του ‘αριστερού’ είτε του αρχαιοελληνικού-προγονικού είδους -, θα δούμε καλύτερες μέρες. Αλλά αυτό κανείς και τίποτα δεν μπορεί να το εγγυηθεί.

Τρία χρόνια αναμνήσεων

Κλείνει τρία χρόνια το blog αυτές τις μέρες. Με αυτή την αφορμή γύρισα πίσω στις πρώτες αναρτήσεις του Μαρτίου του 2007 και θυμήθηκα κάπως την εποχή εκείνη, που παρότι πέρασαν μόνο τρία χρόνια, φαντάζει κάπως μακρινή. Στάθηκα νοσταλγικά σε αυτή την φωτογραφική ανάρτηση, βασισμένη στις περιηγήσεις μου στη Βόρειο Ελλάδα και τις ομορφιές της. Η ζωή μου στη Θεσσαλονίκη όπου, παρότι Αθηναίος, επέλεξα να μετοικήσω, ήταν γεμάτη από τέτοιες εξορμήσεις, που έδιναν χρώμα στις μέρες μου, αφήνοντας μια γεύση πρωτόγνωρη κάθε φορά. Σήμερα, εν έτει 2010 και στη δίνη μιας οικονομικής κρίσης η οποία δεν ξέρουμε που και πώς θα μας βγάλει, με βρίσκω στην Αθήνα. Οι ρυθμοί της πόλης εξοντωτικοί, δεν αφήνουν χρόνο και διάθεση όχι μόνο για εκδρομές αλλά ούτε καν για να ανοίξω ένα βιβλίο που θα με ταξίδευε με τον τρόπο του, να πάω μια βόλτα, να βγω για λίγο από τη ροή της επαναλαμβανόμενης ρουτίνας. Η καταιγιστική αθηναϊκή καθημερινότητα δεν αφήνει περιθώρια για πολλά πλην του ημερήσιου βιοποριστικού μαραθώνιου, που σε καταπίνει σχεδόν ολοκληρωτικά. Θα ήθελα να μπορούσα να γυρίσω στο ανέμελο 2007, αλλά οι επιβεβλημένες πλέον συνθήκες και ανάγκες δεν θα με άφηναν. Γι' αυτό μένω να κοιτάζω τα φωτογραφικά ντοκουμέντα μιας άλλης ζωής. Και να ονειρεύομαι την επόμενη φυγή από την ανθρωποφάγο Αθήνα.