H χώρα των καπνιστών

Κάθε μέρα που κυκλοφορώ στους αθηναϊκούς δρόμους, που περιμένω τα μέσα μαζικής μεταφοράς στις στάσεις τους, που χαζεύω τους περαστικούς, βλέπω ότι οι συντριπτικά περισσότεροι έχουν ένα κοινό συνήθειο: το κάπνισμα. Στα πεζοδρόμια νεαροί ή νέες κοπέλες, στους δρόμους οδηγοί βαν, φορτηγών ή ταξί, άνθρωποι κάθε ηλικίας έχουν κρεμασμένο στο χέρι τους ένα τσιγάρο. Προέκταση, έκφραση της προσωπικότητάς τους, το τσιγάρο αυτό καίει όσο διαρκεί η ανάγκη για χάσιμο χρόνου και ύστερα πετιέται σε πεζοδρόμια, δρόμους, όπου λάχει. Οι περισσότεροι απ’ αυτούς φαίνονται να καπνίζουν χωρίς κάποιον ιδιαίτερο λόγο, από ανία, από ανάγκη να γεμίσουν κάποια κενά στο παζλ της ζωής τους. Το κάπνισμα πάντα μου φαινόταν συνήθεια που υποδηλώνει παραίτηση, ηττοπάθεια, εγκατάλειψη, απόγνωση, τεμπελιά, έλλειψη όρεξης για ζωή, αντικοινωνικότητα, διάθεση για απομόνωση, όλα αυτά δηλαδή που χαρακτηρίζουν πολλούς νεοέλληνες. Και μάλιστα ήδη από τα σχολικά τους χρόνια. Θυμάμαι, στα δικά μου σχολικά χρόνια, κάποιους συμμαθητές που κάπνιζαν κρυφά στα διαλείμματα και μπαίνοντας ύστερα στην τάξη βρωμούσαν ολόκληροι. Και αυτό, το κρυφό σχολικό κάπνισμα του διαλείμματος, αντιπροσώπευε γι’ αυτούς μια κάποια κοινωνική καταξίωση, αποτελούσε μια διαβατήρια τελετή που τους εισήγαγε μετά βαΐων και κλάδων στον κόσμο των ‘μεγάλων’ όπως οι ίδιοι τον ήξεραν ή τον φαντάζονταν. Έναν κόσμο ‘μεγάλων’ που όταν έρχονταν τα δύσκολα κλείνονταν στον εαυτό τους ανάβοντας ένα τσιγάρο, προτιμούσαν τη νωχελική απραξία του καπνιστή, τη μοναξιά του καπνού και του τσιγάρου από τη δράση ή ενδεχομένως την αντίδραση σε όσα τους στενοχωρούσαν. Και, σαν να μην πέρασε μια μέρα από τότε, που οι καπνιστές συμμαθητές μου έπαιρναν βρωμοκοπώντας τις θέσεις τους στα τελευταία θρανία μετά το διάλειμμα, βλέπω συνομήλικούς τους του σήμερα να επαναλαμβάνουν τις ίδιες πρακτικές, να συμμετέχουν στις ίδιες διαβατήριες τελετές για να κόψουν εισιτήριο για έναν κόσμο, μια κοινωνία ενηλίκων που ξέρουν ότι τους περιμένει παραιτημένη και η ίδια, καπνίζοντας, στους κόλπους της.