26 Μαρ 2011

Η ρετσινιά

Στους χαώδεις αυτούς καιρούς που ζει η Ελλάδα, καιρούς μιας τυφλής ‘αποδόμησης’, έπεσα, πριν λίγες μέρες, πάνω σε μια παλιά, δοκιμασμένη πρακτική της δημοσιογραφίας και όχι μόνο: κατηγορώ κάποιον για κάτι, αυτός βγαίνει να υπερασπιστεί τον εαυτό του, τον υπερασπίζεται, αλλά μετά από όλα αυτά όλο και κάποια ρετσινιά θα έχει μείνει. Αυτό ακριβώς ήταν η ‘κριτική’ από τον Γιώργο Σιακαντάρη της ‘Καθημερινής’ του Κορνήλιου Καστοριάδη (ο οποίος δεν μπορεί καν να βγει να υπερασπιστεί τον εαυτό του, μια και μας άφησε από το 1997). Η κριτική εδώ. Μια κριτική, σύμφωνα με την οποία, λόγω της ‘τραγικής της πλευράς’ η καστοριαδική σκέψη έχει μετατραπεί σε ‘ιδεολογία διάφορων ακραίων δήθεν ριζοσπαστικών, αλλά στην ουσία ολοκληρωτικών αντιλήψεων’. Η επιστολή διαμαρτυρίας μου στην εφημερίδα (την οποία έστειλα εννοείται επώνυμα μπας και της ρίξουν καμιά ματιά) παρακάτω. Τα συμπεράσματα όλα δικά σας:

          Κύριε Διευθυντά,
Η βιβλιοκρισία από τον κο Γιώργο Σιακαντάρη στο φύλλο της 6/3 του Ακυβέρνητη Κοινωνία, τόμου με συνεντεύξεις του Κορνήλιου Καστοριάδη, αντιπροσωπεύει την μέχρι στιγμής εξωφρενικότερη – και θα έλεγα εξωπραγματικότερη – αποτίμηση της καστοριαδικής σκέψης την οποία τουλάχιστον ο ίδιος έχω δει. Με τερατώδη λογικά άλματα και παντελώς ατεκμηρίωτα συμπεράσματα, ο κος Σιακαντάρης φαίνεται να ανακαλύπτει την ‘τραγική πλευρά της κοφτερής καστοριαδικής σκέψης’. Περιχαρής από την ανακάλυψή του αυτή, ο κος Σιακαντάρης δε σταματά εκεί αλλά σπεύδει να συμπεράνει ότι έχει μετατραπεί, η σκέψη αυτή, σε ‘ιδεολογία διάφορων ακραίων δήθεν ριζοσπαστικών, αλλά στην ουσία ολοκληρωτικών αντιλήψεων’. Τώρα ποιες είναι αυτές, που, πότε και πώς αναδύθηκαν, πώς αποτέλεσε πηγή έμπνευσής τους ο καστοριαδικός στοχασμός, παραμένει από εντελώς αδιευκρίνιστο έως σκανδαλωδώς θολό. Παραμένει κάτι που μόνο ο ίδιος ο κος Σιακαντάρης φαίνεται να γνωρίζει, σε παγκόσμια δημοσιογραφική αποκλειστικότητα. Και με αυτή την ‘αποκλειστικότητα’ ως κυρίως ‘όπλο’, επιλέγει να ασκήσει την ‘κριτική’ του στον μεγάλο διανοητή. Το δικό μου συμπέρασμα; Τέτοιου είδους ‘κριτικές’, με τέτοιου είδους ‘οπλοστάσια’, από μια έγκυρη μάλιστα εφημερίδα όπως η ‘Καθημερινή’, μόνο απογοητεύουν. Ιδίως όταν αφορούν διανοητές-φάρους στη σημερινή αποστεγνωμένη από ρηξικέλευθη διανόηση εποχή, όπως ήταν ο Κορνήλιος Καστοριάδης.

4 σχόλια:

Epanechnikov είπε...

Αγαπητέ Γεράσιμε

Δεν θα σταθώ ούτε στη μάλλον πρόχειρη του αρθρογράφου της καθημερινής αλλά ούτε και στη δική σου επιστολή. Θα σημειώσω ωστόσο πως στην ανάρτηση σου εδώ κάνεις πιθανότατα κάποιο λάθος. Η κριτική στο έργο του δημιουργού δεν σταματά στη παύση της φυσικής του ύπαρξης. Επιπλέον αρκετά συχνά η μετα-οριοθέτηση του σημαινόμενου από το δημιουργό δεν έχει καν νόημα! Πολλές φορές σκοπός της γλώσσας είναι η μεταβίβαση ευκαιριών έκφρασης και όχι καλά καθορισμένων επικοινωνιακών constructs. Η μετα-οριοθέτηση σε αυτή τη περίπτωση οδηγεί στη ποιοτική και πληροφοριακή υποβάθμιση του έργου. Για αυτό και είναι πολλές φορές σκόπιμο θεωρούμε πως το έργο αποτελεί μια ανεξάρτητη οντότητα. Ένα αυτόφωτο φορέα πολύπλευρων ιδεών

gerasimos είπε...

Υπάρχουν κριτικές και 'κριτικές' αγαπητέ. Οποιοσδήποτε γνωρίζει έστω και ελάχιστα τη σκέψη του Καστοριάδη δεν θα δεχόταν καν ως 'κριτική' όσα λέει ο Σιακαντάρης.

Epanechnikov είπε...

Μα Γεράσιμε δεν ασχολήθηκα καν στη κριτική του Σιακαντάρη. Αναφέρομαι στη φράση σου

"ο οποίος δεν μπορεί καν να βγει να υπερασπιστεί τον εαυτό του..."

gerasimos είπε...

Αυτό ήταν το λιγότερο.