Ανυπακοή: μια λέξη με πολλά πρόσωπα. Αυτή τη στιγμή, εδώ στη Θεσσαλονίκη, στο ΑΠΘ, φοιτητές δεν αφήνουν ούτε εργαζόμενους, συμβασιούχους, να μπουν στο πανεπιστήμιο – στο πανεπιστήμιό τους, όπως φαίνεται να το θεωρούν. Και το ίδιο συμβαίνει σε πάρα πολλές άλλες σχολές ανά την Ελλάδα. Τα πανεπιστήμια έχουν περάσει στα χέρια κάποιων φοιτητών που πιστεύουν ότι, κηρύσσοντας την απόλυτη κυριαρχία τους επάνω σε αυτά, εκφράζουν την ανυπακοή τους, τη διαφωνία τους με τις επιταγές της όποιας εξουσίας. Όλα αυτά μου θύμισαν ένα καλοκαίρι του 1999 που είχα βρεθεί στο Παρίσι, για ένα συνέδριο. Έκανα τότε ένα διδακτορικό σε ένα αγγλικό πανεπιστήμιο και με έξοδα του πανεπιστημίου είχα πετάξει για τη γαλλική πρωτεύουσα για το συνέδριο αυτό, παρά τα σκουριασμένα γαλλικά μου. Στις ελεύθερες, εκτός συνεδρίου ώρες μου, τριγυρνούσα στην μαγεύτρα πόλη, χορταίνοντας τα μάτια μου. Η αλήθεια, όταν βρεθείς στο Παρίσι, σε πιάνει μια τέτοια απληστία: γίνεσαι ολόκληρος ένα ζευγάρι μάτια, που αχόρταγα και αδιακρίτως ρουφάνε κάθε τι τριγύρω. Κάποια στιγμή, λοιπόν, αλητεύοντας, βρέθηκα έξω από μια σχολή, αν δεν κάνω λάθος καλών τεχνών, στο κέντρο της πόλης. Ήταν ένα παλιό διώροφο ή τριώροφο κτίσμα, πεντακάθαρο και φροντισμένο, με έναν κηπάκο εμπρός. Η καγκελόπορτα ήταν διάπλατα ανοιχτή και στ’ αυτιά μου έφτασαν μουσικές. Χωρίς να το πολυσκεφτώ (αν το πολυσκεφτόμουν δεν θα τολμούσα, τι δουλειά είχα άλλωστε) πέρασα την καγκελόπορτα και βρέθηκα στον κηπάκο. Από τα μπαλκόνια κρέμονταν φοιτητές που έραιναν με ροδοπέταλα – πού τα είχαν βρει τόσα πολλά; – τον κήπο και όσους ήταν εκεί, που σήκωναν τα χέρια να τα πιάσουν. Το θέαμα, η ‘βροχή’ από ροδοπέταλα – που ίσως τελικά να ’ταν και πολύχρωμα, λεπτά χαρτάκια, που σκόπευαν να περάσουν για πέταλα λουλουδιών –, με μια εξαιρετική μουσική υπόκρουση που είχαν προβλέψει να τα συνοδεύει, σε άφηνε με το στόμα ανοιχτό. Συνεπαρμένος από αυτό το αναπάντεχο χάπενινγκ που τόσο με είχε γοητεύσει, πήρα περισσότερο θάρρος και μπήκα μέσα, ανεβαίνοντας έναν-έναν τους ορόφους. Άλλωστε, πόρτες και παράθυρα ήταν ολάνοιχτα, σαν να σου έγνεφαν να μπεις, να πάρεις μέρος. Μέσα, νέα αγόρια και κορίτσια στόλιζαν με καλόγουστες δημιουργίες – χαρτοκατασκευές πάσης φύσεως και τεχνοτροπίας – τους χώρους, γελώντας και παίζοντας. Προφανώς τα παιδιά αυτά δεν ήταν Έλληνες φοιτητές. Προφανέστερα, αυτή ήταν μια εντελώς άλλου τύπου 'κατάληψη' από τις ελληνικές. Γιατί υπάρχουν χίλιοι δυο τρόποι να δείξεις, αν θες, ανυπακοή, να ξεχωρίσεις, να διαφέρεις. Ανάλογα, βέβαια, τον πολιτισμό σου.
6 σχόλια:
Χα, σε μεγάλο πανεπιστήμιο του Λονδίνου, από τα μεγαλύτερα του κόσμου, οι φοιτητές γράφουν τα συνθήματα στους εξωτερικούς τοίχους με κιμωλία ... για να μπορεί να τα ξεπλύνει η βροχή!
Φαντάζομαι για τον πρόσφατο τριπλασιασμό των διδάκτρων. Εδώ μπορεί για λίγο να σταθεί κανείς και να φανταστεί τι θα... γινόταν στα ελληνικά πανεπιστήμια αν υπήρχαν δίδακτρα. Και αν κάποια στιγμή τριπλασιάζονταν.
Έχει και ενδιαφέρον το ότι, εδώ και χρόνια, χιλιάδες Έλληνες πτυχιούχοι πηγαίνουν κάθε χρόνο - πληρώνοντας βέβαια δίδακτρα - για μεταπτυχιακά στην Αγγλία αλλά εξακολουθούν(;) να πιστεύουν ότι στην Ελλάδα η τριτοβάθμια εκπαίδευση οφείλει μέχρι... τελικής πτώσεως να παραμείνει 'δημόσια και δωρεάν'.
Νομίζω πάντως ότι το - πραγματικά εξαιρετικό - παράδειγμά σου έχει πρωτίστως να κάνει με τον σεβασμό του δημόσιου χώρου (ιδίως του πανεπιστημιακού), πράγμα άγνωστο στην Ελλάδα, αλλά όχι αλλού. Αλλά και με τον σεβασμό του ίδιου του κράτους, δηλαδή, αν το προεκτείνουμε, με τον αυτοσεβασμό των πολιτών.
Πραγματικα κι εμενα με σταναχωρει ο μη σεβασμος της δημοσιας περιουσιας. Λες κι αυτη δεν ειναι δικη μας περιουσια πληρωμενη απο το υστερημα των παπουδων και των γονιων μας. Αυτο που γινεται στην Ελλαδα δε γινεται σε κανενα αλλο μερος του κοσμου. Και μαλιστα απο μειοψηφιες. Αυτα δεν ειναι διαμαρτυριες. Ουτε αποχες δεν ειναι, ειναι. Μερικα παιδια εχουν τεραστια κενα στις κοινωνικοπολιτικες τους συμπεριφορες.
Δυστυχώς στην Ελλάδα ο δημόσιος χώρος είναι ένας χώρος πραγματικά πολλαπλών χρήσεων: μπορεί να γίνει τασάκι, κάδος απορριμμάτων, μέσο άσκησης πίεσης για να διεκδικήσουμε τα 'κεκτημένα μας' αποκλείοντας από αυτόν τους άλλους, σάκος του μποξ για να εκτονωθούμε σπάζοντας ή καίγοντας...
Διηγώντας τα να κλαίς, αγαπητέ Γεράσιμε. Μας πιάνει μια κατάθλιψη όταν βλέπουμε πώς αντιμετωπίζουν τη δημόσια περιουσία οι εκτός Ελλάδος φοιτητές... Βλέπεις, η φράση "Το Πανεπιστήμιο [ή όποιο άλλο δημόσιο κτίριο] ανήκει στο λαό" έχει τελείως διαφορετικό νόημα εκεί.
Η δικιά μου εμπειρία είναι ακριβώς η αντίθετη. Σπούδασα στο Βέλγιο όπου τα πανεπιστήμια είναι πανεπιστήμια και την πρώτη φορά που μπήκα σε Ελληνικό, την ΑΣΣΟΕ, φρίκαρα από το θέαμα παντού κομματικοί πάγκοι με μόνο σκοπό την αναπαραγωγή των κομμάτων, κομματόσκυλων μάλλον...
Δημοσίευση σχολίου