H νεύρωση της γενιάς μου

Αυτές τις ημέρες λίγο μετά την εκδήλωση στη Θεσσαλονίκη τις πέρασα στην Αθήνα απ' όπου και μόλις επέστρεψα. Ήρθα σε επαφή με αρκετούς ανθρώπους, παλιούς και νεότερους φίλους, γνωστούς και συγγενείς. Όλων των ειδών τις παρέες. Διαπίστωσα λοιπόν ότι στην Αθήνα (στη Θεσσαλονίκη είναι ούτως ή άλλως πιο χαλαροί οι άνθρωποι και οι ρυθμοί) περνάω καλύτερα με την παρέα μεγαλύτερων σε ηλικία ανθρώπων. Κι αυτό διότι ιδίως όταν αυτοί οι άνθρωποι είναι επιτυχημένοι στο χώρο τους είναι και ισορροπημένοι, δεν αισθάνονται ότι έχουν τίποτα να μου αποδείξουν και χαρακτηρίζονται εμφανέστατα από μια εσωτερική ηρεμία που μόνο η καταξίωση σε κάτι που πραγματικά αγάπησαν και έκαναν πρόταγμα ζωής μπορεί να χαρίσει. Μ' αυτούς τους ανθρώπους μπορούμε να ανταλλάσσουμε ιστορίες από τα ταξίδια μας, να συζητάμε για την επικαιρότητα, να μιλάμε για τους εαυτούς μας χωρίς ίχνος ανταγωνιστικότητας. Αντιθέτως σε αρκετούς συνομήλικούς μου, δηλαδή 30άρηδες και 40ρηδες, διαπίστωσα την ύπαρξη ενός εσωτερικού άγχους και μιας ανεξήγητα κεκτημένης ταχύτητας στον τρόπο που επικοινωνούν, που τους δεν επιτρέπει να απολαύσουν ούτε καν μια χαλαρή χριστουγεννιάτικη παρέα. Πρόκειται για ανθρώπους οι οποίοι με το παραμικρό ερέθισμα αισθάνονται φοβάμαι ανταγωνιστικά και σκαλίζουν τη μνήμη τους, επιστρατεύουν όλη την επινοητικότητά τους για να βρουν κάτι - είτε πρόκειται για ένα ταξίδι, μια δραστηριότητα, ο,τιδήποτε - να προτάξουν σε αντιπαράθεση με όποιον βρίσκεται απέναντί τους. Αισθάνομαι δηλαδή ότι βρίσκομαι παρέα με μαγαζάτορες που φοβούνται μήπως το δικό μου 'εμπόρευμα' επισκιάσει τις δικές τους βιτρίνες που τόσο πιστά ακολουθούν τις μόδες που επιβάλλει το σύγχρονο life-style . Και διακατέχονται γενικότερα από μια νεύρωση να αποδείξουν ότι ζούνε μεγάλες στιγμές στον κατά τα άλλα διαβρωμένο και αλωμένο από την καθημερινότητα βίο τους, ότι πραγματικά ξέρουν να καλοπερνούν. Φαίνονται μάλιστα να έχουν αναγάγει τη μαζική κατανάλωση και την καλοπέραση σε απόλυτη αξία. Και να έχουν αποδεχτεί το χρήμα ως αναμφισβήτητο μέτρο της ανθρώπινης αξίας, στο βαθμό που επιτρέπει σ' έναν άνθρωπο να καλοπερνά περισσότερο από άλλους. Σε σύγκριση λοιπόν με αυτούς τους συνομήλικους προτιμώ την παρέα μεγαλύτερων ανθρώπων που και πιο ισορροπημένοι μου φαίνονται εδώ και αρκετά χρόνια και περισσότερο ενδιαφέροντες.

Εντυπώσεις από τη χθεσινή εκδήλωση

Παρά το κρύο η προσέλευση του κόσμου ήταν μεγαλύτερη απ' όση περίμενα. Σε βαθμό που επιστρατεύθηκαν όσα επιπλέον καθίσματα υπήρχαν και όταν τελείωσαν έμειναν και μερικοί άνθρωποι όρθιοι. (Αυτά απ' ό, τι μου λέει η γυναίκα μου που παρακολουθούσε περισσότερο την προσέλευση του κόσμου.) Παρά το γεγονός ότι δεν έτυχε μεγάλης προβολής από τον τύπο ή άλλα μαζικά μέσα η χτεσινή παρουσίαση ίσως λόγω και των απεργιών, είχα την τύχη αρκετές μέρες πριν να την προβάλλει με link ο πολύ αξιόλογος enteka στο blog του, κάτι που με συγκίνησε ιδιαίτερα. Μετά το τέλος των ομιλιών υπήρξαν και ερωτήσεις από τους ανθρώπους που παρευρίσκονταν οι οποίοι, στο σύνολό τους, μου φάνηκαν άνθρωποι που είχαν έρθει για να ακούσουν, να δουν, να ανοίξουν ίσως ερωτήματα στους εαυτούς τους που δεν υπήρχαν πριν. Άνθρωποι δηλαδή που ενδιαφέρονταν και που προτίμησαν να έρθουν σε μια τέτοια εκδήλωση από το να στηθούν πχ μπροστά στην τηλεόραση για τα δελτία ειδήσεων των 8. Ήταν νομίζω και το είδος της εκδήλωσης τέτοιο, που δε θα πήγαινε κάποιος απλά και μόνο για να τον δουν ή να πει ότι πήγε ή δεν πήγε ως πόζα. Πουλήθηκαν και αρκετά βιβλία, μερικά τα υπέγραψα, και ήρθα σε επαφή με ανθρώπους που μέχρι εκείνη τη στιγμή απλά τους φανταζόμουν ως "αναγνώστες" αλλά δεν τους είχα δει. Και αυτή νομίζω είναι η σημαντικότερη ίσως ανάμνηση - αυτών των ανθρώπων - που θα μου μείνει.

Εύχομαι καλές γιορτές σε όλους, με ανθρώπους που σας αγαπούν και ίσως δεν τους βλέπετε όλο τον υπόλοιπο χρόνο και ζεστές κουβέντες. Να τα περνάτε όμορφα.:-)

ΥΓ: Ακόμα δυστυχώς δεν διαθέτω φωτογραφίες, αλλιώς θα αναρτούσα μια τουλάχιστον.

Παρουσίαση βιβλίου

Με αφορμή τη συμπλήρωση 10 χρόνων από το θάνατο του Κορνήλιου Καστοριάδη παρουσιάζω αύριο Πέμπτη 20 Δεκεμβρίου το βιβλίο μου Κορνήλιος Καστοριάδης στον ειδικά διαμορφωμένο χώρο του βιβλιοπωλείου IANOS στη Θεσσαλονίκη (Αριστοτέλους 7) στις 8.00 μ.μ. Ομιλητές: Αλεξάνδρα Δεληγιώργη, Καθηγήτρια Φιλοσοφίας ΑΠΘ και Γιώργος Οικονόμου, Δρ. Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Κρήτης. Πρότεινα αυτή την παρουσίαση πριν λίγους μήνες στον ΙΑΝΟ με την παραπάνω αφορμή όχι τόσο προς προβολή δική μου ή του βιβλίου αλλά του ίδιου του Καστοριάδη και ως προσφορά στον κόσμο που ενδιαφέρεται. Εδώ και τέσσερα περίπου χρόνια που ζω στη Θεσσαλονίκη διαπίστωσα την έλλειψη έως πλήρη ανυπαρξία σ' αυτή την πόλη πολιτιστικών και μορφωτικών εκδηλώσεων, κυρίως μάλιστα στο χώρο της σύγχρονης σκέψης. Θεώρησα λοιπόν καθήκον μου την οργάνωση μιας τέτοιας εκδήλωσης.

Easy leaving

Ακούω καθημερινά για διαζύγια και χωρισμούς. Αλλά βλέπω και ζευγάρια που δείχνουν να έχουν χάσει την όποια φλόγα τους ένωσε. Ζευγάρια που όταν έχουν και παιδιά τα χρησιμοποιούν ως διαχωριστικό τείχος προστασίας του ενός από τον άλλο. Πρόκειται νομίζω για τη μάστιγα των γάμων και των σχέσεων της εποχής μας: τον εύκολο χωρισμό. Με τα πρώτα δύσκολα οι άνθρωποι χωρίζουν, παίρνουν διαζύγιο, αν έχουν και παιδιά διεκδικούν την επιμέλειά τους. Εύκολα όλα αυτά, από την άποψη ότι το πιο δύσκολο είναι να προσπαθήσεις, να κοπιάσεις, να δεις τη σχέση σου, το γάμο σου πιο μακροχρόνια, να επενδύσεις τις δυνάμεις σου στο να χτίσεις νέες γέφυρες επικοινωνίας με το σύντροφό σου. Νομίζω ότι πολλοί σήμερα πολύ εύκολα τα παρατάνε και το βάζουν κάτω με τις παραμικρές δυσκολίες, αποφασίζοντας ότι ξεχείλισε το ποτήρι τους. Και ξεχνάνε ότι πάνε εβδομάδες, μήνες ή και χρόνια από την τελευταία φορά που έκατσαν να κουβεντιάσουν ένα κοινό πρόβλημα με τον συνοδοιπόρο τους, που μπόρεσαν να κάνουν οι ίδιοι το πρώτο θετικό βήμα, να του προσφέρουν ένα δώρο, να πάνε μαζί ένα ταξιδάκι. Και ο βαθύτερος λόγος πιστεύω που έτσι εύκολα χωρίζει πολύς κόσμος είναι ότι δεν έκατσαν ποτέ κάτω να μάθουν καλά τον ίδιο τους τον εαυτό πριν προχωρήσουν παρακάτω: πριν ξεκινήσουν μια σχέση ή παντρευτούν. Και όταν δεν ξέρεις ή δεν ήξερες ποτέ πραγματικά ποιος είσαι, δεν είναι δυνατό να ξέρεις και τι θέλεις, πόσο δε πώς να διεκδικήσεις και να συνδεθείς με έναν άνθρωπο. Τις περισσότερες φορές από ανασφάλεια ξεκινάνε μια σχέση και λόγω μεγαλύτερης ανασφάλειας την τερματίζουν, χωρίς να έχουν γίνει σοφότεροι μέσα από αυτή.

Ίσως θα έπρεπε, όπως παλιά με τα σκυλάκια έτσι και με τους συντρόφους ή συζύγους, να βγει ένα σλόγκαν σε αυτοκόλλητα: "A husband or a boyfriend, a girlfriend or wife is for life, not just for Christmas".

Επιστροφή στην ουτοπία;

ΕΠΙΣΤΡΕΦΕΙ η θρησκεία στην Ευρώπη; Η συζήτηση γύρω από το κεντρικό αυτό ερώτημα είναι αρκετά ζωηρή σε μια στιγμή που έχει παράλληλα αναπτυχθεί έντονος προβληματισμός για την αθεΐα με την έκδοση σειράς βιβλίων που έχουν γίνει best-sellers (ορισμένα και στην Ελλάδα), άρθρων, διαλέξεων, συνεδρίων. Έτσι στον ευρωπαϊκό χώρο φαίνεται να διαμορφώνονται δύο αντιφατικές τάσεις: η μία, που οδηγεί σε βαθύτερη θρησκευτικότητα και η δεύτερη, σε διευρυνόμενη αμφισβήτηση, όχι μόνο της θρησκείας αλλά και του Θεού, της ύπαρξης του Θεού. Η αμφισβήτηση αυτή εκφράζεται από ιδιαίτερα σοβαρούς επιστήμονες, όπως π.χ. ο καθηγητής του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης R. Dawkins, κ.ά. Η θέση ότι η θρησκεία (ή θρησκευτικότητα) επιστρέφει στην Ευρώπη εκφράζεται από πολλές πλευρές, επιστημονικές, πολιτικές, κ.λπ. Το επιχείρημα είναι ότι η Ευρώπη ακολουθεί το παράδειγμα των Ην. Πολιτειών, όπου κυριαρχούν διάφορα θρησκευτικά δόγματα στο κοινωνικό, πολιτικό σύστημα και την εκλογική διαδικασία και που επιχειρούν να επεκτείνουν την επιρροή τους ακόμα και στον χώρο της εκπαίδευσης και επιστήμης με την αμφισβήτηση της «θεωρίας της εξέλιξης» (απόψεις για την «ευφυή δημιουργία»- intelligent creation, κ.λπ.). Έτσι εκτιμάται από ορισμένους ότι η περίοδος της «κοσμικότητας» (secularism) στην Ευρώπη φθάνει στο τέλος της. Αν και η θέση αυτή δεν φαίνεται να υποστηρίζεται από τα διαθέσιμα στατιστικά στοιχεία, υπάρχουν ωστόσο δύο παράμετροι που φαίνεται να ευνοούν κάτι τέτοιο. Πρώτον, η εντεινόμενη δραστηριότητα του Ισλάμ ως θρησκευτικής (και ενίοτε πολιτικής) δύναμης στον περίγυρο αλλά και στο εσωτερικό της Ευρώπης. Το φαινόμενο αυτό ενεργοποιεί άλλα θρησκευτικά μορφώματα και κυρίως του χριστιανισμού στον ευρωπαϊκό χώρο. Δεύτερον, το τέλος των μεγάλων ουτοπικών ιδεολογιών, τέλος που έχει δημιουργήσει ένα κενό στην Ευρώπη (και όχι μόνο) που για ορισμένα κοινωνικά στρώματα μπορεί ή τείνει να καλυφθεί από την επιστροφή στην ουτοπία της θρησκείας. Αυτές οι τάσεις δεν είναι βεβαίως εντελώς άσχετες με την ενίσχυση των ακροδεξιών εθνικιστικών κομμάτων στην Ευρώπη και την αμφισβήτηση των δύο κεντρικών παραμέτρων του ευρωπαϊκού πολιτιστικού μορφώματος: του ορθολογισμού και της κοσμικότητας...

Του Π.Κ. Ιωακειμίδη (καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών και μέλος του Δ.Σ. του ΕΛΙΑΜΕΠ), από ΤΑ ΝΕΑ.

Βρήκα εξαιρετικά επίκαιρο τα παραπάνω άρθρο ως αφορμή προβληματισμού πάνω στον πολιτικό και κοινωνικό ρόλο της θρησκείας και των θρησκευτικών αντιλήψεων στη σύγχρονη πολυπολιτισμική Ευρώπη. Έχει νομίζω ιδιαίτερο ενδιαφέρον το ότι όλα αυτά συμβαίνουν στη Γηραιά Ήπειρο του Καρτεσιανού ρασιοναλισμού, του Διαφωτισμού και φυσικά της εκκοσμίκευσης, στην ήπειρο όπου οι λέξεις ελευθερία, δημοκρατία και ανεκτικότητα απόκτησαν πρωτοφανές στην ιστορία της ανθρωπότητας βάθος: στην Ευρώπη του "θανάτου του Θεού" που πρώτος ίσως κατέγραψε ο Νίτσε ήδη από το 19ο αιώνα και της σταδιακής εγκατάλειψης της θρησκευτικής αυθεντίας που αντικαταστάθηκε από την αυθεντία της επιστήμης και της τεχνολογίας. Μήπως αυτή η διαφαινόμενη επιστροφή στη θρησκεία σηματοδοτεί και μια γενικότερη οπισθοδρόμηση του σύγχρονου ανθρώπου όχι μόνο στην Ευρώπη αλλά ήδη εδώ και αρκετό καιρό στις ΗΠΑ; Αν οι δυτικές κοινωνίες αρχίζουν να επιστρέφουν στη θρησκεία ενώ τα ήδη θεοκρατικά καθεστώτα των χωρών του Ισλάμ καθίστανται ακόμα πιο φονταμενταλιστικά στην αυξανόμενη αντιπαράθεσή τους με τη Δύση, νομίζω ότι έχουμε πρόβλημα.

Ένα πρωινό στο ΙΚΑ

Ήμουν σήμερα το πρωί στο ΙΚΑ της περιοχής μου για να ρωτήσω κάποια πράγματα για την προαιρετική ασφάλιση νέου ασφαλισμένου και τον ειδικό λογαριασμό αυτασφάλισης. Πήγα λοιπόν στο γκισέ να βρω την υπεύθυνη με την οποία είχαμε μιλήσει προηγουμένως στο τηλέφωνο, για να είμαι σίγουρος ότι σήμερα θα την έβρισκα (αυτές τις μέρες, βλέπετε, πολλοί δημόσιοι υπάλληλοι παίρνουν άδειες). Αφού περίμενα κανένα δεκαπεντάλεπτο κατέφθασε, κάθησε στην καρέκλα της και το γύρισε πολύ γρήγορα στον ενικό, ίσως για να καλμάρει τον εαυτό της για το χρόνο που της έτρωγα ρωτώντας για πράγματα που είχα δει στο site του ΙΚΑ στο ίντερνετ (του οποίου την ύπαρξη δεν πολυγνώριζε). Κοίταξε τα χαρτιά μου και άρχισε να απαντά με δυσφορία στις ερωτήσεις που τολμούσα να ξεστομίζω. Κατέληξε στο ότι το ένα είδος ασφάλισης δε με συνέφερε και για το άλλο μου έλειπε μια βεβαίωση.

Όλα αυτά ενώ μια γυναίκα η οποία είχε έρθει μετά από μένα (προσοχή: δεν υπήρχε άλλος στην ουρά, εγώ κι αυτή ήμασταν, δεν την έσπρωχνε δηλαδή κανείς από πίσω), δεν ξέρω με ποιο αιλουροειδή τρόπο κατάφερε, ακουμπώντας με το χέρι στο περβάζι του γκισέ, να πλασαριστεί ανάμεσα σε μένα και την υπάλληλο πίσω από το γυαλί, χώνοντας ανάμεσά μας το κεφάλι της και μένοντας έτσι σκυμμένη όση ώρα στεκόμουν εκεί, υποθέτω για να μη χάνει λέξη από όσα τρομερά ενδιαφέροντα λέγαμε με την υπάλληλο. (Επίσης υποθέτω ότι η έννοια 'αδιακρισία' της ήταν, εκείνη τη στιγμή τουλάχιστον, άγνωστη.) Αθάνατη σκηνή σε δημόσια υπηρεσία, σκέφτηκα φεύγοντας: ο αδιάφορος υπάλληλος, που σε κοιτάει με την άκρη του ενός ματιού κι αυτό χαριστικά, μιλώντας στον ενικό γιατί δε μπορεί, μικρή χώρα είμαστε κι όλο κάπου θα έχουμε γνωριστεί, και η παρεούλα να μεγαλώνει με την από πίσω που χώνει την κεφάλα της (αχ, δεν άντεξα!) ανάμεσά μας για να την παίξουμε κι αυτή. Στο τέλος μάλιστα γελάσαμε κι οι τρεις καλόκαρδα (οι δυο τους γέλασαν αλλά μη χαλάω την παρέα, δεν είναι σωστό) όταν στην ερώτησή μου μήπως χάνω πολύτιμες ημέρες ασφάλισης αν δεν κάνω τη σχετική αίτηση σήμερα, με ρώτησε η υπάλληλος πόσων χρόνων είμαι. Όταν απάντησα 37 έβαλαν κι οι δυο τα γέλια (η ίδια και η αδιάκριτη από πίσω που ένιωθα πλεόν το κεφάλι της μπροστά στο αριστερό μου χέρι και παρατηρούσα την κόμμωσή της), που τόσο νέος σκέφτομαι για χαμένες ημέρες και ανησυχώ.

Έφυγα ήσυχος και ευχαριστημένος που ζω σε μια μικρή και αγαπημένη χώρα στην οποία είμαστε όλοι μια κεφάτη παρεούλα.

Greece: The true experience

Ναι, σωστά μαντέψατε: πρόκειται για το νέο τουριστικό σύνθημα της Ελλάδας. Σύνθημα που ήδη υποδέχεται όσους επισκέπτονται τα sites του ΕΟΤ διαφημίζοντας την Ελλάδα. Τη χώρα όπου μπορούν να ζήσουν ΑΛΗΘΙΝΕΣ εμπειρίες. Όχι γιαλαντζί πράγματα δηλαδή αλλά ανεργία, ακρίβεια και πολλές άλλες true experiences. Αυτό που χτυπάει όμως στο μάτι όχι απαραίτητα του τουρίστα αλλά όποιου ανθρώπου θέλει να δηλώνει πολίτης της χώρας όπου γεννήθηκε η αίσθηση της συμμετρίας, των αναλογιών στη γλυπτική και η αληθινά μεγάλη τέχνη, είναι η κακογουστιά.

Το καινούργιο σλόγκαν του ΕΟΤ θα μπορούσε να λέει: για μια αληθινή εμπειρία κακογουστιάς ελάτε στην Ελλάδα, επισκεφθείτε τις ελληνικές πόλεις. Αυτή την κακογουστιά τη βλέπουμε να προοδεύει διαρκώς. Μιλάμε για κατασκευαστική κακογουστιά, την οποία κάποιοι αποδίδουν στο ότι οι πολυκατοικίες στην Ελλάδα χτίζονται όχι από αρχιτέκτονες αλλά από μηχανικούς (αυτό μάλλον αρχιτέκτονας το είπε). Άλλοι πάλι την αποδίδουν στην απλή έλλειψη καλού γούστου όταν κάποιος αποφασίζει ότι το πιο ταιριαστό χρώμα για την καινούργια μεζονέτα του είναι το λαχανί ή το ροδακινί (ή ακόμα και το ροζ, όπως στο απίστευτο κτίριο του εικαστικού - ή φρικιαστικού - Σταύρου Μιχαλαριά στην εθνική οδό Αθηνών-Λαμίας). Και, τέλος, κάποιοι άλλοι αυτή την επικράτηση της κακογουστιάς την αποδίδουν σε νεοπλουτισμούς και άλλα συναφή. Πρωτεύουσά της η Αθήνα που κάποτε, πριν λιγότερο από δυο χιλιάδες χρόνια (περίπου το 120 μ.Χ.), ήταν κάπως έτσι, με όμορφα ποτάμια που τη δρόσιζαν και τώρα πια μπαζωμένα την εκδικούνται πνίγοντάς τη με κάθε νεροποντή:



Πριν από εκατό περίπου χρόνια...



... μπορούσε ακόμη κανείς να κάνει έναν περίπατο στην Πύλη του Αδριανού ή στη λεωφόρο Συγγρού...



... ενώ σήμερα;

Για τα παιδιά

Τα παιδιά σου δεν είναι παιδιά σου.
Είναι οι γιοι και οι κόρες της λαχτάρας της Ζωής για τη Ζωή.
Δημιουργούνται διαμέσου εσένα αλλά όχι από σένα
Κι αν και βρίσκονται μαζί σου, δε σου ανήκουν.

Μπορείς να τους δώσεις την αγάπη σου, αλλά όχι τις σκέψεις σου,
Αφού ιδέες έχουν δικές τους.
Μπορείς να δώσεις μια στέγη στο σώμα τους αλλά όχι στις ψυχές τους,
Αφού οι ψυχές τους κατοικούν στο σπίτι του αύριο,
που εσύ δεν πρόκειται να επισκεφτείς ούτε στα όνειρά σου.
Μπορείς να προσπαθήσεις να τους μοιάσεις,
αλλά μη γυρέψεις να τα κάνεις σαν εσένα.

Αφού η ζωή δεν πάει προς τα πίσω ούτε ακολουθεί στο δρόμο του το χτες.

Είσαι το τόξο από το οποίο τα παιδιά σου
ωσάν ζωντανά βέλη ξεκινάνε για να πάνε μπροστά.
Ο τοξότης βλέπει το ίχνος της τροχιάς προς το άπειρο
και σε τεντώνει με τη δύναμή του
για να μπορούν τα βέλη του να πάνε γρήγορα και μακριά.
Ας σε χαροποιεί το τέντωμα στο χέρι του τοξότη
Αφού ακόμα κι αν αγαπά το βέλος που πετά,
έτσι αγαπά και το τόξο που μένει ασάλευτο.

Xαλίλ Γκιμπράν *

Για τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Παιδιού και τους γονείς όλου του κόσμου.

*To ποίημα το βρήκα μεταφρασμένο στο blog Auriga από την desprh κι έκανα κάποιες μικρές αλλαγές βασισμένος σε μια αγγλική εκδοχή.

Σαββατοκύριακο στα Γρεβενά

Με τη γυναίκα μου είπαμε να πάμε το σαββατοκύριακο στα Γρεβενά που είναι τόσο κοντά πια (από τη Θεσσαλονίκη), μιάμιση ώρα δρόμος. Και δεν το μετανιώσαμε, περάσαμε πολύ όμορφα. Hρεμήσαμε, εισπνεύσαμε καθαρό βουνίσιο αέρα και το κυριότερο: χόρτασαν τα ματάκια μας χιόνια! Ακολουθούν μερικές φωτογραφίες για του λόγου το αληθές.



Σάββατο μεσημεράκι. Tα πρώτα χιόνια σκαρφαλώνοντας το βουνό προς το Χιονοδρομικό Κέντρο Βασιλίτσας.



Σε κάθε στροφή τα χιόνια πύκνωναν.



Κυριακή πρωί. Ανεβαίνοντας ξανά με καθαρότερο καιρό...



... αλλά και περισσότερο χιόνι.



Χιονισμένα δέντρα στις άκριες του δρόμου.



Σε πρώτο πλάνο ρόμπολα, τα αιωνόβια πεύκα.



Όπου κι αν κοιτάζαμε δέντρα...



... στολισμένα με χιόνι.



Στο χιονοδρομικό κέντρο.



Η Σμίξη.

H δική μου δεκαετία

.......................................Στη μνήμη του πατέρα μου

Υπάρχει νομίζω στη ζωή κάθε ανθρώπου μια δεκαετία που τον καθορίζει, χαράζει μέσα του ανεξίτηλες γραμμές - κάποιες όμορφες ρυτίδες θα έλεγα - που ακολουθεί στην υπόλοιπη ζωή του. Για μένα αυτή ήταν αναμφίβολα η δεκαετία του '80. Μπήκα σ' αυτήν στα 10 μου και βγήκα όταν ήμουν 20 χρόνων. Υπήρχαν περίοδοι και γεγονότα που τα θυμάμαι ακόμα και μοιάζουν να έρχονται από ένα μακρινό σύμπαν αθωότητας, αφέλειας αλλά και αυθεντικότητας.

Θυμάμαι για παράδειγμα τον Οκτώβρη του '81, που όπως πολύς κόσμος τότε κατεβήκαμε με την οικογένειά μου στην Ομόνοια να πανηγυρίσουμε τη νίκη του ΠΑΣΟΚ. Μας αγόραζαν σ' εμάς τα παιδιά οι γονείς κάτι φωσφορίζοντα πράσινα μπιχλιμπιδάκια - κολιέ, βραχιολάκια - για να συνάδουν υποθέτω (χωρίς να ρίχνω κανένα φταίξιμο στους ταλαίπωρους γονείς) με τον πράσινο, λαμπερό ήλιο του ΠΑΣΟΚ που μόλις ανέτειλε στη χώρα. Το ότι αισθάνομαι από τότε σαν ιθαγενής που οι πρασινοφρουροί κονκισταδόροι πήγαν να τον "τουμπάρουν" με ευτελή ψευτομπιχλιμπίδια, ίσως να 'ναι κι ένας λόγος που δεν ψήφισα ποτέ ΠΑΣΟΚ αργότερα ως ενήλικας (προς αποφυγήν παρεξηγήσεων σπεύδω να διευκρινίσω: ΟΥΤΕ Νέα Δημοκρατία, για άλλους λόγους). Την ίδια χρονιά θυμάμαι το μεγάλο σεισμό, την ώρα που με τη μεγαλύτερη αδελφή μου βλέπαμε στην τηλεόραση το 'Φως του Αυγερινού' (δημοφιλές σίριαλ της εποχής για τους νεότερους) που το συνόδευσε η Βουή του Εγκέλαδου.

Το καλοκαίρι του '81 είχα παρακολουθήσει και στην τηλεόραση, στο εξοχικό φίλων των γονιών μου, το γάμο του Καρόλου και της Νταϊάνας. (Ποιος να φανταζόταν πως θα κατέληγε...) Αργότερα, στο γυμνάσιο, δε θυμάμαι χρονιά - βλέπω τώρα στο Google 1984 - θυμάμαι ένα πρωί στην προσευχή που ένας συμμαθητής μου φώναξε: 'δολοφόνησαν τη Γκάντι!' (πάλι για τους νεότερους: Ίντιρα Γκάντι, τότε πρωθυπουργός της Ινδίας). Πιτσιρικάδες ήμασταν βέβαια αλλά κάτι τέτοια μας άγγιζαν, χωρίς να ξέρουμε ακριβώς που και πως.

Περιττό να πω ότι από την αρχή της δεκαετίας και ήδη από τα τέλη της προηγούμενης μέχρι που έγινα 14 ή 15 ήμουν όλη μέρα στους δρόμους. Δυστυχώς όποτε επισκέπτομαι τη γειτονιά στο παρόν βλέπω ότι οι ίδιοι δρόμοι τώρα έχουν γεμίσει με τόσα αυτοκίνητα, που τα παιδιά αυτής της γενιάς φοβάμαι ότι μόνο τους παρκαδόρους μπορούν να παίξουν. Εν πάση περιπτώσει, πίσω στις αρχές της δεκαετίας του '80, είχα φτιάξει και μια εφημεριδούλα στην οποία είχα βάλει να γράφουν οι φίλοι μου της γειτονιάς και την οποία έδινα στον πατέρα μου να βγάλει φωτοτυπίες και στη συνέχεια μοίραζα ο ίδιος στα διαμερίσματα της πολυκατοικίας μας και της διπλανής. Τη λέγανε 'Τα νέα μας' νομίζω και περιείχε κυρίως τις γκρίνιες μας για χώρους της γειτονιάς που δε μας άφηναν οι μεγάλοι να παίξουμε αλλά και σταυρόλεξα, αθλητικά όπως κάθε εφημερίδα. Κάναμε βέβαια και άλλα, συνήθως με δική μου πρωτοβουλία, μια που είχα μαζέψει στη γειτονιά 4- 5 άλλα παιδιά κανα-δυο χρόνια μικρότερα και την είχα δει αρχηγός: ομάδες θεάτρου, εξερευνήσεις στο άλσος (της Νέας Σμύρνης), το καλοκαίρι πουλούσαμε τα παλιά τεύχη του Μίκυ Μάους ή του 'Αγόρι' πάνω σε χαρτόκουτα στη γειτονιά, και άλλα διάφορα. Mε τη δεύτερη νίκη του ΠΑΣΟΚ το '85 θυμάμαι ότι είχα "φάει" τους γονείς μου να ξαναπάμε στην Ομόνοια να πανηγυρίσουμε, αλλά αυτή τη φορά ο πατέρας μου δεν ήθελε. Πήγαμε τελικά (άμα θέλω εγώ κάτι τον πρήζω τον άλλο), αλλά με πολύ πιο βαριά πόδια απ' ό,τι την πρώτη φορά.



Σπεύδω τρέχοντας και σκάζοντας μια μπάλα του μπάσκετ να φτάσω στο '87, τη χρονιά του 'The final countdown': της αντίστροφης μέτρησης μέχρι την κατάκτηση από την εθνική ομάδα μπάσκετ, του πρωταθλήματος Ευρώπης. Για μας, δεκαεφτάχρονους τότε, ήταν το καλοκαίρι που είχαμε ήδη αρχίσει να παίζουμε μπάσκετ αλλά από εκείνο το σημείο κι ύστερα με άλλο αέρα πια, αυτό του πρωταθλητή. Ξανά στην Ομόνοια οικογενειακώς, να πανηγυρίσουμε τη νίκη της εθνικής μας ομάδας (δε χρειάζεται πλέον νομίζω να σας πω ποιος έπρηξε τους υπόλοιπους για να πάμε). Ήταν όμως η τελευταία φορά που θα πήγαινα στην Ομόνοια να πανηγυρίσω για κάτι. Και κάπου εκεί τελείωσε η δεκαετία του '80 για μένα, η γλυκιά της όψη τουλάχιστον. Το '88 ήμουν πια στην Τρίτη Λυκείου και ένιωθα ήδη την κρυάδα της ενηλικίωσης και το '89 παραήταν βρώμικο (για τους ακόμα νεότερους: ε, μα όλα θα σας τα λέω; Κοιτάξτε στο Google το "βρώμικο" '89) για να θυμάμαι τίποτα καθαρά. Ακόμα και την πτώση του Τείχους του Βερολίνου μόνο αμυδρά τη θυμάμαι, ίσως βέβαια επειδή τότε αυτό που κυρίως με απασχολούσε ήταν τα μικροθεματάκια που είχα με την τότε (πρώτη) κοπέλα μου, μπροστά στα οποία μικρογεγονότα όπως η κατάρρευση του κομμουνισμού δεν έπιαναν μια.

EMO ή Trendy;

Συγκρούσεις ομάδων νεαρών «ΕΜΟ» και «Trendy»:
Τον «πόλεμο» που υπάρχει μεταξύ δύο διαφορετικών κοινωνικών πρότυπων στο χώρο της νεολαίας και κυρίως των εφήβων, και συγκεκριμένα μεταξύ των «ΕΜΟ» και των «Trendy», αποκάλυψε η σύλληψη τριών νεαρών - δύο ανήλικων 15 και 16 χρόνων και ενός 23χρονου - χθες το απόγευμα στο Κορωπί και στο Ελληνικό, οι οποίοι κατηγορούνται για απόπειρα ληστείας κατά συναυτουργία και απρόκλητη σωματική βλάβη.
Όπως έγινε γνωστό από την αστυνομία, οι τρεις συλληφθέντες, που ανήκουν στο χώρο των Trendy, μαζί με δεκαπέντε ακόμα νεαρούς συντρόφους τους, οι οποίοι διαφεύγουν τη σύλληψη, προχθές λίγο μετά τα μεσάνυκτα επιτέθηκαν σε δύο ανήλικους μαθητές στην πλατεία Εσπερίδων στη Γλυφάδα και τους ζήτησαν τα χρήματά τους και τα κινητά τους τηλέφωνα. Επειδή οι ανήλικοι αρνήθηκαν, οι δράστες τους χτύπησαν άγρια με γροθιές και κλοτσιές. Οι ανήλικοι κατόρθωσαν να διαφύγουν χωρίς οι επιτιθέμενοι να καταφέρουν να τους ληστέψουν και ο ένας μεταφέρθηκε τραυματισμένος στο νοσοκομείο για τις πρώτες βοήθειες.
Οι συλληφθέντες αναγνωρίστηκαν από τους παθόντες και σήμερα το πρωί οδηγήθηκαν στον εισαγγελέα. Στους αστυνομικούς δήλωσαν ότι αιτία της επίθεσης είναι ο ανταγωνισμός που υπάρχει μεταξύ των δύο διαφορετικών κοινωνικών ομάδων και ότι επιτέθηκαν στους δύο ανήλικους, γιατί νόμισαν ότι ήταν «ΕΜΟ».

Αυτά διάβασα στην Καθημερινή κι αναρωτήθηκα ο έρμος και άσχετος τριανταφεύγας τι σόι πράμα να' ναι τούτοι οι Έμο και οι Τρέντι κι έσπευσα στο Google μπας και βγάλω άκρη. Ψάχνοντας, εμφανίζεται πρώτο ένα άρθρο της Φρικιπαίδειας (ναι, υπάρχει και τέτοια, τι νομίζατε) σύμφωνα με το οποίο χαρακτηριστικά γνωρίσματα των ΕΜΟ είναι η φράντζα, η ευαισθησία, τα στενά τζιν και το eyeliner, μεταξύ άλλων. Σε άλλο site μαθαίνω ότι το ΕΜΟ (από τη λέξη emotional) ξεκίνησε τη δεκαετία του '80 στην Ουάσιγκτον ως παρακλάδι του σκληρού πανκ. Σταδιακά, ο όρος διευρύνθηκε και "μαλάκωσε" θα έλεγα, φτάνοντας να ταυτιστεί, στην Ελλάδα, με την εφηβική στυλιστική επανάσταση: μαύρα ρούχα, βλέμματα που ατενίζουν το κενό, αυτοκαταστροφικές τάσεις. Ωραία, μάθαμε και το ΕΜΟ σκέφτομαι. Μένει τώρα το trendy. Όμως, το μόνο που βρήκα και που ήδη γνώριζα ήταν η ελληνική μετάφραση στο λεξικό: "καθιερώνων μόδα, της τελευταίας μόδας, υπερμοντέρνος".

Βιάζομαι να βγάλω συμπέρασμα: EMO εναντίον Trendy = φρικιά εναντίων κυριλέδων/φλώρων ή ίσως χεβιμεταλάδες εναντίον καρεκλάδων. Αν είναι έτσι, φαίνεται ότι τελικά κάποια πράγματα, όπως οι φυλές της νεολαίας, δεν άλλαξαν και τόσο από τη δεκαετία του '80 μέχρι σήμερα, σκέφτομαι καθησυχασμένος. Μετά όμως βλέπω σε άλλο site ότι υπάρχουν και οι λεγόμενοι trendy ΕΜΟ, δηλαδή οι "προχωρημένοι" που φέρνουν τη μόδα που ακολουθούν οι υπόλοιποι EMO. Εδώ πλέον μπερδεύτηκα. Εσείς βγάλατε άκρη;

Χίλαρι ή Ομπάμα;

Ποιος θα το φανταζόταν ποτέ ότι ένας μαύρος και μια γυναίκα θα ήταν οι δυο επικρατέστεροι υποψήφιοι των Δημοκρατικών στις ΗΠΑ για την προεδρία; Και όμως: Χίλαρι Κλίντον εναντίον Μπαράκ Ομπάμα κυρίες και κύριοι. Όποιος από τους δυο κι αν πάρει ο χρίσμα, θα έχει εξασφαλισμένη, ούτως ή άλλως, την πρωτιά: θα είναι η πρώτη γυναίκα ή ο πρώτος μαύρος υποψήφιος πρόεδρος των ΗΠΑ.

Και οι δυο ακολουθούν μετριοπαθείς ιδεολογικά καμπάνιες, προκειμένου να ελκύσουν τους ψηφοφόρους της μεσαίας τάξης, τους μετριοπαθείς και τους ιδεολογικά αναποφάσιστους. Αποφεύγουν και τα αιχμηρά ζητήματα, όπως οι οικονομικές ανισότητες. Η μεγαλύτερη ίσως διαφορά μεταξύ τους είναι στο προφίλ που βγάζουν προς τα έξω: η κριτική ικανότητα του νεότερου και χαρισματικού Ομπάμα σε αντίθεση με την εμπειρία της "παλιάς καραβάνας" Χίλαρι. Η πρώην πρώτη κυρία, που φέρει το διχαστικό για πολλούς ψηφοφόρους επίθετο Κλίντον, καλλιέργησε από την αρχή κεντρώο προφίλ με έμφαση σε ζητήματα ισότητας των δυο φίλων και τα δικαιώματα των γυναικών, την υγεία και την καταπολέμηση της ανεργίας. Ο χαρισματικός Ομπάμα απ' την άλλη, τον οποίο το περιοδικό Time αποκάλεσε "America's hottest political phenomenon", με μητέρα από το Κάνσας και πατέρα από την Κένυα, αγαπημένος των μέσων ενημέρωσης, είναι απόφοιτος του Πανεπιστημίου Κολούμπια και της Νομικής Σχολής του Χάρβαρντ. Έγινε ευρύτερα γνωστός μετά από ομιλία του το 2004 στο Εθνικό Συνέδριο του Δημοκρατικού Κόμματος. Ήταν από τους πρώτους επικριτές του πολέμου στο Ιράκ, αλλά η γενικότερη στάση του απέναντι στα σημαντικότερα ζητήματα της αμερικανικής επικαιρότητας είναι συμβιβαστική και όχι συγκρουσιακή.

Παρακαλώ, συνεχίστε, αντέχω

Σήμερα το πρωί πέρασα μια βασανιστικά βαρετή και χαμένη ώρα σε μια συνέντευξη στην οποία με κάλεσαν μετά από ανταπόκρισή μου σε αγγελία ζήτησης εργασίας. Βρέθηκα μπροστά σε έναν πενηνταφεύγα, ιδιοκτήτη προφανώς της εμπορικής εταιρίας που αναζητούσε διευθυντές καταστημάτων της Θεσσαλονίκης. Ο άνθρωπος ήταν χαρακτηριστικός τύπος πενηντάρη επιχειρηματία που αισθάνεται κάπως επειδή μπορεί να μην έχει σπουδάσει κάτι και οφείλει να αποδείξει ότι έχει αποφοιτήσει από το πανεπιστήμιο της ζωής. Το οποίο βέβαια είναι αυτό στο οποίο κανείς δίνει τις "μάχες" του, ιδίως στον ιδιωτικό τομέα, εκτός βέβαια αν αποφασίσει να ζήσει την υπόλοιπη ζωή του ως "πρόβατο" στο δημόσιο (οι λέξεις σε εισαγωγικά δικές του). Όταν είδε και τις σπουδές κοινωνιολογίας στο βιογραφικό μου σημείωμα - το έχω παρατηρήσει και σε άλλες περιπτώσεις, λειτουργούν ως διεγερτικό, αφροδισιακό θα έλεγα - του άνοιξε η όρεξη ακόμα περισσότερο για να μου δώσει να αντιληφθώ, με νέα ορμή, ότι κι αυτός έχει σπουδάσει κοινωνιολογία στο ως άνω πανεπιστήμιο και με πρακτική εξάσκηση μάλιστα. Έκανε λοιπόν μια μεγάλη "ειγαγωγή" στην κουβέντα μας, διάρκειας περισσότερο από μισής ώρας, αναπτύσσοντάς μου τις θεωρίες του περί επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα, περί τεμπέληδων πτυχιούχων που τρώνε από τα έτοιμα των γονέων τους, περί έλλειψης αληθινών ανδρών σήμερα απ' ό,τι του είπαν και οι κοπέλες στο γραφείο, περί δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, περί άχρηστων ΑΕΙ τα οποία δεν ετοιμάζουν τους νέους για την αγορά εργασίας και άλλων πολλών. Κι εγώ σκεφτόμουν ότι ωραία όλα αυτά και εύστοχα, αλλά άμα ήθελα κουβεντούλα πήγαινα και με κανένα φίλο για καφέ. Η αγόρευσή του συνδύαζε κομπορρημοσύνη, φoυμαρολογία, κομπλεξισμό και πάνω απ' όλα βλακεία. Κάθε φορά που τολμούσα να τον διακόψω λέγοντας "ξέρετε, εγώ..." έσπευδε να διευκρινίσει ότι μιλάει γενικά και με έκανε ειλικρινά να αισθανθώ τύψεις που διέκοπτα τόσο ασυλλόγιστα τον οίστρο του.

Πρόκειται βεβαίως για άλλη μια περίπτωση ανθρώπου (έχω δει αρκετές μέχρι τώρα) που, εκμεταλλευόμενος τη θέση ισχύος του ως υποψήφιου εργοδότη και βρίσκοντας αναγκαστικά πρόθυμο κοινό (εμένα!), ξεσκάει για λίγο - ή και για πολύ, δυστυχώς - από την καθημερινή του ρουτίνα, επιδεικνύοντας τη ρητορική του δεινότητα και το πόσο large άνθρωπος είναι. Στο τελευταίο πεντάλεπτο μου δόθηκε η ευκαιρία να θέσω δυο-τρια ασήμαντα προφανώς για τον ίδιο ζητηματάκια όπως τα καθήκοντα της θέσης, το ωράριο και οι αποδοχές της. Έλαβα αόριστες αλλά και ταυτόχρονα πολλά υποσχόμενες απαντήσεις με την περαιτέρω υπόσχεση, κλείνοντας, να επικοινωνήσει μαζί μου μέσα σε λίγες μέρες για να ξαναπεράσω, ένα απόγευμα που θα έχει περισσότερο χρόνο (ΠΟΣΟ περισσότερο αναρωτιέμαι, τρέμω και μόνο που το σκέφτομαι!), για να τα πούμε λεπτομερέστερα.

Πείτε μου, υπάρχει πιο ωραίος και δυναμωτικός τρόπος να αρχίσει το σαββατοκύριακο;

Banana freedom

Στις 9 Νοεμβρίου 1989 κατέρρευσε το Τείχος του Βερολίνου. Ενθουσιώδεις Ανατολικογερμανοί πανηγύριζαν για μέρες την ένωσή τους με τους Δυτικούς συμπατριώτες τους και κυρίως την απελευθέρωσή τους από ένα καθεστώς βάναυσο, απάνθρωπο και καταπιεστικό. Επιτέλους, ύστερα από χρόνια αναμονής οι άνθρωποι αυτοί θα μπορούσαν να πραγματοποιήσουν τα πιο ακριβά τους όνειρα. Τι να ήταν άραγε που στερήθηκαν περισσότερο; Τι ονειρεύονταν να γευτούν το οποίο είχαν στερηθεί ανελέητα στα πέτρινα χρόνια του κομμουνισμού;

Όπως εύκολα μπορεί να αντιληφθεί κανείς παρακολουθώντας τηλεοπτικά ρεπορτάζ από εκείνο τον κοσμοϊστορικό Νοέμβρη, ευτυχείς Ανατολικογερμανοί κουβαλούσαν πλέον τα όνειρά τους, που τα είχαν βρει σε αφθονία στο Δυτικό Βερολίνο, με τις αρμαθιές. Αυτό που φάνηκε ότι τους είχε λείψει περισσότερο - και που έκανε αργότερα τους Δυτικούς συμπατριώτες τους να τους αποκαλέσουν υποτιμητικά 'Bananen' - δεν ήταν άλλο από τις μπανάνες. (Που δεν εισάγονταν στην Ανατολική Γερμανία.)

Αλλά, αν με ρωτήσετε, νομίζω ότι αυτό που τους έλειπε τελικά τόσα χρόνια δεν ήταν οι μπανάνες: ήταν το όραμα. Για τους ανθρώπους αυτούς, στην πρώην Ανατολική Γερμανία αλλά και άλλες πρώην κομμουνιστικές χώρες, η εμπορευματοποίηση του ερωτισμού, η λατρεία των υλικών αγαθών, ο πολιτικός μηδενισμός, η παθητικότητα και η ιδιωτικοποίηση (δηλαδή αυτό που έγινε μόδα ως cocooning, ο εγκλεισμός των ανθρώπων στα σπίτια τους μπροστά στις τηλεοράσεις) πήραν, με αστραπιαία ταχύτητα, τη θέση του φόβου και της ανελευθερίας που επικρατούσαν πριν. Η ελευθερία τους φοβάμαι ότι έγινε η καινούργια φυλακή τους, όπως ήταν ήδη για μας τους υπόλοιπους. Όσες μπανάνες κι αν φάμε, όσα προφιτερόλ, πανακότες και σοκολάτες κι αν καταβροχθίσουμε, δε γινόμαστε πιο ελεύθεροι. Μάλλον λιγότερο.

Πάρτε το αλλιώς παιδιά

Με προβλημάτιζε από παλιά και διαρκώς περισσότερο με τον καιρό το πόσο δύσκολο στάθηκε, σε συνέδρια ή κοινωνικές εκδηλώσεις, να επικοινωνήσω με τους λεγόμενους πνευματικούς ανθρώπους. Προσοχή: όταν λέω πνευματικούς ανθρώπους δεν εννοώ μέντιουμ - αυτοί άλλωστε ειδικεύονται στην επικοινωνία παντός είδους. Εννοώ τους κοινώς λεγόμενους διανοούμενους, πανεπιστημιακούς και συγγραφείς, με αρκετούς από τους οποίους δε στάθηκα άξιος μέχρι τώρα να σταυρώσω 2-3 ανθρώπινες κουβέντες. Όχι με όλους βέβαια και όχι σε όλες τις περιπτώσεις αλλά με τους περισσότερους απ' όσους έχω μέχρι τώρα συναναστραφεί. Διαπίστωσα ότι οι άνθρωποι αυτοί πάσχουν από κοινωνική ανωριμότητα - είναι, θα έλεγα, κοινωνικά ανάγωγοι - και έχουν το αυτοαναφορικό φέρσιμο ενός μικρού παιδιού. Δεν έχουν μάθει δηλαδή ακόμα την αλφαβήτα της ανθρώπινης επικοινωνίας. Συνήθως δεν ενδιαφέρονται για το συνομιλητή τους και τα λεγόμενά του, αδυνατούν - και αυτό δεν κρύβεται - να τον δουν ως ισότιμο και ισάξιο συνάνθρωπό τους. Έφτασα έτσι στο συμπέρασμα ότι πολλοί απ' αυτούς τους ανθρώπους θεωρούν τόσο σπουδαία την προσωπική τους συνεισφορά στο πνευματικό θησαυροφυλάκιο της ανθρωπότητας που θεωρούν αυτονόητο - μάλλον ουδέποτε τους απασχόλησε - το να μην πολυσκοτίζονται για τους άλλους, "απλούς" ανθρώπους. Μια και αρκετοί φίλοι με εντάσσουν στην πρώτη και την τρίτη κατηγορία που προανέφερα - διανοούμενους και συγγραφείς - παρακαλώ θερμά για γρήγορη και αιφνιδιαστική ευθανασία αν ποτέ καταλήξω έτσι!

Ζούμε τις μικρές μας ιστορίες

Μόλις είδα, με μεγάλη καθυστέρηση από την πρώτη προβολή της, την ταινία Οι ζωές των άλλων. (Όσοι δεν την έχουν δει ακόμα ας σταματήσουν εδώ το διάβασμα!) Μου άρεσε το ότι μέσα στην απόλυτη μιζέρια, καταπίεση, αποταυτοποίηση και απανθρωπιά - ακόμα δηλαδή και στα χειρότερα κατσάβραχα - μπορεί να ανθίσει το μεγαλείο του ανθρώπου, το τελευταίο που θα περίμενε κανείς να συμβεί. Θυμίζω ότι στην ταινία πρόκειται για έναν υπάλληλο της Στάζι, της ανατολικογερμανικής μυστικής αστυνομίας, που μέσα στη μιάμιση ώρα που διαρκεί η ταινία μεταμορφώνεται από μηχανή παρακολούθησης σε Άνθρωπο. Και πρόκειται για μεταμόρφωση συγκλονιστική. Νομίζω ότι αφήνει τον θεατή υπερήφανο που ανήκει στο ανθρώπινο γένος που τελικά, παρά τα όσα λέγονται, έχει και τις καλές στιγμές του.

Ξέρετε, έχω κι εγώ όπως ο καθένας περάσει ανάλογες εμπειρίες. Παραδείγματος χάριν στο στρατό, σε στιγμές εντελώς ανυποψίαστες, που τις έβλεπα ξαφνικά να σπάζουν στη μέση σαν ξερά κλαδιά από μια ριπή ανθρωπιάς και μάλιστα από ανθρώπους που μέχρι εκείνη τη στιγμή δε θα περίμενα ότι πίσω απο το σκληρό τους πρόσωπο έκρυβαν κι ένα βαθιά ανθρώπινο. Αναρωτιέμαι αν αισθανθόμαστε μεγαλύτερο εσωτερικό πλούτο και ικανοποίηση απ' όταν ευεργετούμε κάποιον που ελάχιστα πια το περίμενε. Ευκαιρίες να ζήσουμε τέτοιες πλούσιες στιγμές μας δίνονται καθημερινά αλλά τις προσπερνάμε τρέχοντας πίσω από ένα ταξί ή το επόμενο ραντεβού. Η ζωή παραείναι τελικά μικρή για στιγμές ανθρώπινου πλούτου - που ζούμε ελάχιστες - και πολύ μεγάλη για όλα τ' άλλα. Πρόκειται για λίγες μεγάλες στιγμές στις πολλές μικρές μας ιστορίες που δεν πολυδιαφέρουν άλλωστε από τη μικρή ιστορία του πρωταγωνιστή της ταινίας.

Μικρό λεξικό για μικρές αγγελίες

Τα τελευταία χρόνια βρίσκομαι συνήθως χωρίς δουλειά, ημιαπασχολούμενος ή σε μια δουλειά που δε μου αρέσει. Έτσι, κοιτάζω συχνά τις μικρές αγγελίες ζήτησης εργασίας σε internet και εφημερίδες. Με τον καιρό, μέσα από τηλεφωνήματα και συνεντεύξεις, ανακάλυψα ότι σε αρκετές περιπτώσεις άλλα λένε και άλλα ζητάνε. Επομένως καλό είναι να διαθέτει κανείς πρόχειρο ένα μικρό λεξικό. Όσα βλέπει στις μικρές αγγελίες πολλές φορές δεν είναι αυτό που νόμιζε. Παρακάτω σας δίνω μερικά πρόχειρα παραδείγματα, αριστερά όπως τα βρίσκετε στις μικρές αγγελίες και δεξιά όπως θα μπορούσαν να είναι:

υπεύθυνος παραγωγής: εργάτης

χρηματοοικονομικός σύμβουλος ή
στέλεχος χρηματοοικονομικών υπηρεσιών: ασφαλιστής

υπεύθυνος εισπράξεων ή
υπάλληλος τμήματος εισπράξεων: δοσατζής

εκπαιδευτικός σύμβουλος: πλασιέ βιβλίων (αλλιώς γιατί ζητάτε βρε παιδιά και δίπλωμα οδήγησης;)

σύμβουλος πωλήσεων ή
στέλεχος πωλήσεων: πωλητής, αλλά δεν το λένε πια έτσι γιατί ακούγεται τρέ μπανάλ

υπάλληλος γραφείου με άνεση στην τηλεφωνική επικοινωνία ή
υπάλληλος εξυπηρέτησης πελατών ή
υπεύθυνος προωθητικών ενεργειών ή
υπάλληλος τηλεφωνικής προώθησης χρηματοοικονομικών προϊόντων ή
υπεύθυνος ενημέρωσης πελατών: τηλεφωνικός πλασιέ

στέλεχος επιχειρηματικής ανάπτυξης ή
υπάλληλος διοικητικής υποστήριξης: παιδί για όλες τις δουλειές

48ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης: εδώ παρκάρετε άφοβα

Κατέβηκα νωρίς το μεσημεράκι για μια βόλτα στο λιμάνι, στους χώρους του Φεστιβάλ. Προς μεγάλη μου απογοήτευση βρήκα τα πλακόστρωτα έξω από τα κτίρια των προβολών, του Mουσείου Kινηματογράφου αλλά και του Kitchen bar, κατειλημμένα από πολλά σταθμευμένα αλλά και διερχόμενα αυτοκίνητα και μηχανάκια. Και σα να μην έφτανε αυτό, υπήρχαν σε αρκετά σημεία και διατρητικά μηχανήματα που βρήκαν τις μέρες και το χώρο να ανοίξουν το πλακόστρωτο για έργα. Μιλάω δηλαδή για κυριαρχία αυτοκινήτων, μπουλντοζών και κομπρεσέρ σε βάρος των πεζών κινηματογραφόφιλων. Και αναρωτήθηκα: δεν σκέφτηκε κανείς υπεύθυνος, έστω για τις λίγες μέρες που διαρκεί το Φεστιβάλ, να προστατεύσει τους λιγοστούς χώρους και τους πολλούς πεζούς εντός του λιμανιού από τα μηχανάκια και τα αυτοκίνητα; Βέβαια, όταν λέω υπεύθυνος μιλάω για είδος ανθρώπου το οποίο τελεί υπό εξαφάνιση στην Ελλάδα και συνεπώς υπό προστασία, τόση μάλιστα προστασία που κανείς ποτέ δε μπορεί να βρει ΕΝΑΝ υπεύθυνο για ο, τιδήποτε.

Μια νέα γενιά

Αυτό το διάστημα - φέτος δηλαδή - διδάσκω κοινωνιολογία στους φοιτητές ενός κολεγίου. Τα μαθήματα γίνονται στα αγγλικά και αυτά τα παιδιά, 18 και 19 χρόνων, όσο να' ναι δυσκολεύονται να εκφραστούν στην ξένη γλώσα, αλλά όποτε δίνεται η ευκαιρία μου τα λένε χύμα και τσουβαλάτα στη μητρική. Αυτό που βρίσκω ανεκτίμητο στην επαφή μου με τ' αγόρια και τα κορίτσια αυτά που έχουν τα μισά μου χρόνια και με φωνάζουν "κύριε", είναι η βιοθεωρία τους. Η πρώτη εντύπωση που έχω είναι ότι τα παιδιά αυτά δε μασάνε. Δε γουστάρουν υποκρισίες, πολλές-πολλές ευγένεις και υπεκφυγές. Και έχουν απίστευτα δυνατές κεραίες, τίποτα δεν περνά τις συμπληγάδες τους αν δεν είναι αυθεντικό. Όταν, αντίθετα, τους μιλά κανείς ανυστερόβουλα και απροκάλυπτα, είναι όλο αυτιά. Με μια λέξη, και παρά τα όσα πίστευα μέχρι πρόσφατα, αυτά τα παιδιά είναι αυθεντικά. Ζούνε βέβαια ακόμα το σοκ της διαπίστωσης ότι ποτέ δεν πρόκειται να προσαρμοστεί η κοινωνία σε αυτούς και ότι δυστυχώς πρέπει αυτοί - και μάλιστα ο καθένας τους ξεχωριστά - να προσαρμοστούν στην κοινωνία. Έχουν και μεγάλη οργή έναντι των πολιτικών και της πολιτικής όπως την ξέρουμε γενικότερα. Θα ήθελαν να έχουν τη δυνατότητα να κάνουν τα πράγματα που κάνουν όπως ακριβώς θέλουν. Προτιμούν δηλαδή να αλλάξει ο κόσμος κατά πως τον θέλουν παρά να αλλάξουν οι ίδιοι στο παραμικρό. Πιστεύουν μάλιστα ακράδαντα και ειλικρινά ότι αυτό είναι δυνατό και μάλιστα όχι και τόσο δύσκολο, αρκεί να μην τους πολυφωνάζουν οι μεγάλοι, να μην τους πρήζουν με συμβουλές και να μην τους γεμίζουν υποχρεώσεις. Το θαυμάζω αυτό, για όσο αντέξουν βέβαια. Γιατί κάποια στιγμή όλοι μας συνειδητοποιήσαμε ότι αν δε νοθεύαμε τη νεανική προσωπικότητά μας και τα πιστεύω της, δεν θα επιβιώναμε. Αυτά τα παιδιά ακόμη δεν το έχουν καταλάβει αυτό και πραγματικά το χαίρομαι κι εγώ μαζί τους, απολαμβάνω τη σοφή τους άγνοια.

Παγκόσμια Ημέρα Χαιρετισμού

Σήμερα είναι η Παγκόσμια Ημέρα Χαιρετισμού. Απ' ό,τι έμαθα μπαίνοντας εδώ, πρόκειται για γιορτή που φιλοδοξεί να αποκτήσει παγκόσμιο χαρακτήρα και να συντελέσει στη συμφιλίωση των ανθρώπων. Για να συμμετάσχει κάποιος στον εορτασμό θα πρέπει να απευθύνει χαιρετισμό σε τουλάχιστον 10 άγνωστους συνανθρώπους του. Η 21η Νοεμβρίου καθιερώθηκε ως Παγκόσμια Ημέρα Χαιρετισμού το 1973, με αφορμή την ισραηλινοαραβική διαμάχη. Σήμερα γιορτάζεται σε 180 χώρες.

Άντε λοιπόν, τι κάθεστε; Βγείτε να χαιρετίσετε! Υπ' όψιν: το blog ουδεμία ευθύνη φέρει αν όσοι άγνωστοι χαιρετίσετε αντιδράσουν με τρόπο που δείχνει ότι δεν γνωρίζουν τη γιορτή!

Βέβαια απ' την άλλη θα μου πείτε ότι εδώ στην Ελλάδα κάθε μέρα τη γιορτάζουμε την Παγκόσμια Ημέρα Χαιρετισμού. Εγώ για παράδειγμα πολύ συχνά, και ιδίως όταν οδηγώ, ανταλλάσσω χαιρετισμούς με αγνώστους, αλλά με τα δάχτυλα λίγο περισσότερο απλωμένα απ' ό,τι στον συνήθη χαιρετισμό...

Ημερολόγιο διακοπών μέρος ΙΙΙ: Νότια Γαλλία

Με μεγάλη καθυστέρηση ανεβάζω το τρίτο και τελευταίο μέρος - χρωστούμενο από τον Αύγουστο - του ημερολογίου των καλοκαιρινών μου διακοπών. Σκέφτηκα ότι θα ήταν, αν μη τι άλλο, μια ευχάριστη καλοκαιρινή ανάσα μέσα στο βροχερό Νοέμβρη. Λοιπόν, μέναμε στη Vence, μια μικρή πόλη στη Γαλλική Ριβιέρα, πολύ κοντά στη Νίκαια, γνωστή για τους καλλιτέχνες, ποιητές και ζωγράφους που πέρασαν από αυτή. Η Vence αποδείχτηκε εκτός από καλλιτεχνούπολη και η ακριβότερη σε σχέση με τη διαμονή μας τόσο στην Ιταλία όσο και στην Ισπανία. Εν πάση περιπτώσει, το γύρω ορεινό τοπίο ήταν καταπράσινο και πανέμορφο, γεμάτο με πολύ γραφικά μεσαιωνικά χωριουδάκια που θα δείτε και στις φωτογραφίες. Μετά τη γερανοκρατούμενη Καταλονία - θυμίζω ότι στην Καταλονία συναντήσαμε μεγάλη οικοδομική δραστηριότητα και πολλούς οικοδομικούς γερανούς, που δεν επέτρεπαν να βγάλει κανείς μια αξιοπρεπή φωτογραφία - επιτέλους στην καταπράσινη και γραφικότατη Vence ηρέμησαν και ευχαριστήθηκαν ομορφιές τα ματάκια μας. Μου έκανε επίσης μεγάλη εντύπωση η καθαριότητα στους δρόμους, στα πεζοδρόμια, παντού, σε βαθμό που άρχισα κάποια στιγμή να ψάχνω να εντοπίσω ΕΝΑ σκουπιδάκι έτσι για να πω ότι να, και οι Γάλλοι τα ίδια με μας. Αλλά του κάκου. Υπήρχαν βέβαια και αρνητικά, όπως τα απίστευτα μποτιλιαρίσματα στους αυτοκινητόδρομους, με ακινητοποιημένα αυτοκίνητα από τον ένα σταθμό διοδίων στον άλλο. Θετική εντύπωση μου έκανε επίσης η ευγένεια όλων, ακόμα και των ανθρώπων στα διόδια που σε κάθε συναλλαγή μας έλεγαν "μερσί, ορεβουάρ" με πλατύ και ζεστό χαμόγελο. Δεν ήταν η πρώτη μου φορά στη Γαλλία αλλά μερικά πράγματα τα χαίρεται κανείς και τα βλέπει σαν να είναι η πρώτη φορά, ιδίως όταν γυρίζει με το αυτοκίνητό του. Επιστρέφοντας στην Ελλάδα θέλησα να δω πώς τα πάμε εμείς εδώ από ευγένεια στα διόδια. Άρχισα λοιπόν να ευχαριστώ τους υπαλλήλους στα κουβούκλια αλλά, εκτός από ελάχιστες εξαιρέσεις, εισέπραττα με το "ευχαριστώ" μου μια αδιάφορη φάτσα ως απάντηση. Τέλος πάντων, κάθε λαός με τα καλά και τα στραβά του. Γιαα να περάσουμε στις φωτογραφίες περικαλώ:


H θέα από το παράθυρο του δωματίου όπου μέναμε.


Περπατώντας στα γραφικά - και πεντακάθαρα - χωριουδάκια που σας έλεγα.


Να κι ένα όμορφο σιντριβάνι. Το μόνο που με χάλασε ήταν τα εστιατόρια που έκλειναν γύρω στις τρεις και ξανάνοιγαν οκτώ ή οκτώμισι, με αποτέλεσμα όποιος δεν είχε φροντίσει να φάει - έχοντας πρώτα βρει τραπέζι - μέχρι την ώρα που έκλειναν, να μένει το μεσημέρι νηστικός! Με κάτι τέτοια με έπιανε ομολογώ μια κάποια νοσταλγία και ονειρευόμουν ο έρημος, πειναλέος βαλκάνιος σουβλάκια και άλλα τέτοια φολκλόρ.


Κοιτάξτε τώρα τι έφτιαξαν οι κερατάδες οι Γάλλοι ακόμη και πάνω στον οδικό κόμβο. Έχουν μεράκι οι άνθρωποι, δε μπορείτε να πείτε! By the way, γεμάτη η Γαλλία (αλλά και η Ισπανία και η Ιταλία) από τέτοιους κόμβους αντί για σηματοδότες. Προσοχή: προτεραιότητα έχει αυτός που κινείται εντός του κόμβου! ;-)


Στα ψηλά της Villefranche-sur-Mer.


Ψάχνοντας για μια παραλία στο Saint-Jean-Cap-Ferrat όπου σύχναζε και ο Ελύτης ...


...καταλήξαμε τελικά εδώ. Καλή η θάλασσα, καλύτερη απ' ό,τι περίμενα, και χωρίς πολύ κόσμο.


Αυτό που μου έκανε αρνητική εντύπωση, όπως θυμάμαι και στην Ισπανία, ήταν ότι είχαν τις γραμμές του τρένου για πολλά χιλιόμετρα δίπλα στη θάλασσα, με αποτέλεσμα - πιστεύω - να καταστρέφεται η ακτογραμμή.


Στο Μονακό. Με έκπληξη διαπίστωσα ότι ένας καφές που ήπιαμε στο Μονακό - σε ένα καφέ που αναρωτιόμουν: "τώρα θα μπω ή θα μου φωνάξουν που πας κακομοίρηηηη" - οι τιμές ήταν δε θα πω καλύτερες - μην τρελαθούμε κιόλας - αλλά αναπάντεχα ίδιες με της Θεσσαλονίκης και μάλλον καλύτερες από της πανάκριβης πλέον Αθήνας.


Και μια ακόμη άποψη του Μονακό. Όπως φαίνεται και στην προηγούμενη φωτογραφία, ωραίο το Μονακό αλλά πολύ πολυκατοικία βρε παιδί μου! Αν όλες αυτές οι πολυκατοικίες ήταν αντιπαροχές του Ρενιέ, no wonder που τώρα τα παιδάκια του ζούνε ζωή και όρνιθα.


Α, και όποιος υπήκοος δεν κάθεται καλά, τρώει και μια μπάλα στην κεφάλα άμα λάχει!


Για περάστεεε, για περάστεεε, πολλά βάζετε πολλά κερδίζετε!


Εδώ μια παραλία την οποία προτιμούν για τις διακοπές τους πολλά μέλη του Γαλλικού Κομμουνιστικού Κόμματος.


Περπατώντας στη Νίκαια.


Εδώ η είσοδος του ξενοδοχείου που μέναμε στις Κάννες. Κομματάκι ακριβούτσικο αλλά δε βαριέσαι, μια ζωή την έχουμε.


Κι εδώ το ξενοδοχείο. Α, να διευκρινίσω ότι όταν είπα πριν "μέναμε" εννοούσα σε κάτι παγκάκια απ' όξω για να ξαποστάσουμε από τον ποδαρόδρομο στην τεράστια ομολογουμένως παραλία.


Άσπρα καράααβια τα όνειρά μας, άσπρα καράααβια τα όνειρα, άσπρα καράααβια τα όνειρά μας.