Στις 9 Νοεμβρίου 1989 κατέρρευσε το Τείχος του Βερολίνου. Ενθουσιώδεις Ανατολικογερμανοί πανηγύριζαν για μέρες την ένωσή τους με τους Δυτικούς συμπατριώτες τους και κυρίως την απελευθέρωσή τους από ένα καθεστώς βάναυσο, απάνθρωπο και καταπιεστικό. Επιτέλους, ύστερα από χρόνια αναμονής οι άνθρωποι αυτοί θα μπορούσαν να πραγματοποιήσουν τα πιο ακριβά τους όνειρα. Τι να ήταν άραγε που στερήθηκαν περισσότερο; Τι ονειρεύονταν να γευτούν το οποίο είχαν στερηθεί ανελέητα στα πέτρινα χρόνια του κομμουνισμού;
Όπως εύκολα μπορεί να αντιληφθεί κανείς παρακολουθώντας τηλεοπτικά ρεπορτάζ από εκείνο τον κοσμοϊστορικό Νοέμβρη, ευτυχείς Ανατολικογερμανοί κουβαλούσαν πλέον τα όνειρά τους, που τα είχαν βρει σε αφθονία στο Δυτικό Βερολίνο, με τις αρμαθιές. Αυτό που φάνηκε ότι τους είχε λείψει περισσότερο - και που έκανε αργότερα τους Δυτικούς συμπατριώτες τους να τους αποκαλέσουν υποτιμητικά 'Bananen' - δεν ήταν άλλο από τις μπανάνες. (Που δεν εισάγονταν στην Ανατολική Γερμανία.)
Αλλά, αν με ρωτήσετε, νομίζω ότι αυτό που τους έλειπε τελικά τόσα χρόνια δεν ήταν οι μπανάνες: ήταν το όραμα. Για τους ανθρώπους αυτούς, στην πρώην Ανατολική Γερμανία αλλά και άλλες πρώην κομμουνιστικές χώρες, η εμπορευματοποίηση του ερωτισμού, η λατρεία των υλικών αγαθών, ο πολιτικός μηδενισμός, η παθητικότητα και η ιδιωτικοποίηση (δηλαδή αυτό που έγινε μόδα ως cocooning, ο εγκλεισμός των ανθρώπων στα σπίτια τους μπροστά στις τηλεοράσεις) πήραν, με αστραπιαία ταχύτητα, τη θέση του φόβου και της ανελευθερίας που επικρατούσαν πριν. Η ελευθερία τους φοβάμαι ότι έγινε η καινούργια φυλακή τους, όπως ήταν ήδη για μας τους υπόλοιπους. Όσες μπανάνες κι αν φάμε, όσα προφιτερόλ, πανακότες και σοκολάτες κι αν καταβροχθίσουμε, δε γινόμαστε πιο ελεύθεροι. Μάλλον λιγότερο.
9 σχόλια:
απ'οτι κατάλαβα..επιρέαστηκες αρκετά απο την ταινία..τελικά!! :) Καλή σου μέρα κ απο εδώ!
roadartist διάβαζα χθες ένα βιβλίο (ένα μυθιστόρημα του Άρη Φακίνου) που σε κάποιο σημείο μιλούσε γι' αυτή την ιστορία με τις μπανάνες και διαβάζοντας θυμήθηκα και παλιότερα που ένας πολύ γνωστός κοινωνιολόγος και φιλόσοφος, ο Habermas, είχε μιλήσει για την ίδια ιστορία και για τη banana freedom, αν θυμάμαι και καλά. Αυτά τα συνδύασα και με κάποιες δικές μου σκέψεις περί έλλειψης οράματος για κάτι διαφορετικό και από τον 'υπαρκτό σοσιαλισμό' και από τον καπιταλισμό σ' αυτούς τους ανθρώπους, σκέψεις που είχα διατυπώσει και σ' ένα βιβλίο μου για το οποίο έχω ξαναμιλήσει. Αυτές οι τρεις πηγές συνδυάστηκαν σαν ποταμάκια που στην ένωσή τους σχηματίστηκε το ποστ.
Οstalgie, το λένε οι Γερμανοί... (λογοπαίγνιο: Nostalgie και "Ost" (ανατολή)).
Eπ' αυτού, μιας και είμαστε σε κινηματογραφική διάθεση, μου άρεσε το Goodbye Lenin.
Και το σύμβολο του οράματος ... η ΜΠΑΝΑΝΑ!
athanasia ναι... το βρήκα πολύ ευρηματικό και πολιτικά αιχμηρό αλλά με ιδιαίτερο τρόπο το Goodbye Lenin.
ασκαρ έτσι ακριβώς, ούτε καν σύμβολο φοβάμαι αλλά το όραμα αυτοπροσώπως.
Γεράσιμε μου,
ένας Ανατολικογερμανός, που όταν έπεσε το τείχος ήταν 12 χρονών, μου είπε ότι με αυτό που ενθουσιάστηκε στην αρχή ήταν η...κόκα κόλα και το χοτντογκ! Οι γονείς του, λέει, καμιά φορά νοσταλγούν το προηγούμενο καθεστώς. Ίσως γιατί κάποιος άλλος φρόντιζε γι αυτούς να έχουν τα στοιχειώδη. Καμιά φορά σκέφτομαι μήπως το πρόβλημα τους ήταν ότι τους αντιμετώπιζαν σαν ανήλικα παιδιά;;
meropi αφορμή μου έδωσε η ιστορία με τις μπανάνες και την κόκα-κόλα που λες τώρα εσύ για να εκφράσω έναν προβληματισμό ως προς την έλλειψη οραμάτων σε αυτούς τους ανθρώπους που, βγαίνοντας από τον "υπαρκτό σοσιαλισμό" βιάστηκαν να αγκαλιάσουν τον καπιταλισμό, ενώ θα μπορούσαν να είχαν ονειρευτεί κάτι άλλο.
και μένα το όραμα μου λείπει
αλλά όταν δεν το βρω , μια χαρά είναι και οι μπανάνες!
Δημοσίευση σχολίου