Πολύπλευρες απώλειες

Σε κάθε πόλεμο υπάρχουν παράπλευρες απώλειες. Σε έναν άτυπο εμφύλιο πόλεμο, όπως αυτός που ζει η Ελλάδα αυτές τις δύσκολες μέρες, υπάρχουν πολύπλευρες απώλειες: απώλειες από την κάθε πλευρά. Σήμερα ήταν ένας οικοδόμος του ΠΑΜΕ, από την πλευρά δηλαδή του εργατικού ‘λαϊκού κινήματος’, που πέθανε από ανακοπή στο Σύνταγμα. Την προπερασμένη άνοιξη ήταν τρεις σε μια τράπεζα στη Σταδίου. Κάηκαν ζωντανοί. Αυτοί ήταν από την πλευρά των εργαζομένων που έτυχε να εργάζονται σε λάθος μέρος τη λάθος στιγμή: ήταν δηλαδή από την πλευρά των ‘άσχετων’. Ενδιάμεσα συνάντησαν το θάνατο και διάφοροι αστυνομικοί, που τους έλαχαν τα ‘αμαρτωλά’ Εξάρχεια για τις βάρδιες τους. Αυτοί ήταν από την πλευρά των ‘μπάτσων’, των μισητών ‘μαντρόσκυλων’ του ‘συστήματος’. Πριν περίπου τρία χρόνια πυροβολήθηκε και πέθανε ο Αλέξης Γρηγορόπουλος, ένας δεκαπεντάχρονος. Αυτός ήταν από την πλευρά των, ας πούμε, ‘αμφισβητιών’ νεαρών, που στο ένα τους, το βίαιο άκρο, μπορεί κάποιοι να πετάξουν μια βόμβα μολότοφ και στο άλλο, το πιο συνηθισμένο, να οργανώσουν καταλήψεις σε κάποιο σχολείο. Το τραγικό, με όλες αυτές τις πολύπλευρες απώλειες, ήταν ότι δεν ήταν πολύπλευρες. Διότι δεν υπήρχαν, ούτε υπάρχουν, πλευρές. Ήταν σκέτες απώλειες, ‘σκέτοι’ θάνατοι. Θάνατοι ανθρώπων όπως εσύ, όπως εγώ. Διότι σε αυτά τα δύσκολα χρόνια μιζέριας, εξαθλίωσης που ζούμε, όλοι στο ίδιο καζάνι βράζουμε. Όλοι στην ίδια πλευρά είμαστε: του χαμένου. Αλλά όταν βράζεις στο ίδιο καζάνι με τόσο πολύ κόσμο, όταν βλέπεις τριγύρω τόσο συνωστισμό, δεν το θες. Δεν σου αρέσει. Θες να βράζεις σε ένα δικό σου, ολόδικό σου καζάνι: στο ατομικό σου καζάνι. Και να βλέπεις τον κάθε άλλον να βράζει στο δικό του. Και αν εκεί, στο καζάνι του, τον βρει κάποια στιγμή ο θάνατος, ήταν επειδή διάλεξε λάθος ‘πλευρά’. Ή τον διάλεξε η λάθος ‘πλευρά’.