Η πρώτη ομιλία του Μπαράκ Ομπάμα ως Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών

Ιδού η χθεσινή ομιλία του Μπαράκ Ομπάμα μετά την ορκωμοσία του, η πρώτη του δηλαδή ως Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών σε μια γρήγορη - αλλά όχι πρόχειρη, ελπίζω - μετάφραση. Τα συμπεράσματα όλα δικά σας:

Αγαπητοί συμπολίτες μου: στέκω σήμερα εδώ ταπεινός λόγω του έργου που έχουμε μπροστά μας, ευγνώμων για την εμπιστοσύνη που μου δείξατε, έχοντας επίγνωση των θυσιών των προγόνων μας. Ευχαριστώ τον Πρόεδρο Μπους για τις υπηρεσίες του στο έθνος μας, όπως και για τη γενναιοδωρία και την προθυμία συνεργασίας που επέδειξε καθ’ όλη τη διάρκεια αυτής της μετάβασης.

Σαράντα τέσσερις Αμερικανοί έχουν τώρα δώσει τον προεδρικό όρκο. Οι λέξεις του όρκου έχουν ειπωθεί εν μέσω μεγάλων κυμάτων ευημερίας αλλά και ήρεμων νερών ειρήνης. Ωστόσο, κατά καιρούς ο όρκος δίνεται καθώς μαζεύονται σύννεφα στον ουρανό και καταμεσής μαινόμενων καταιγίδων. Σε αυτές τις στιγμές, η Αμερική συνέχισε όχι απλώς χάρη στη επιδεξιότητα ή την οξυδέρκεια υψηλόβαθμων αξιωματούχων, αλλά διότι Εμείς ο Λαός παραμείναμε πιστοί στα ιδανικά των προγόνων μας και στη Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας.

Και έτσι έγινε. Έτσι πρέπει να γίνει και με τη σημερινή γενιά Αμερικανών.

Το ότι βρισκόμαστε καταμεσής μιας κρίσης το αντιλαμβάνονται πλέον όλοι. Το έθνος μας βρίσκεται σε πόλεμο, εναντίον ενός εκτεταμένου δικτύου βίας και μίσους. Η οικονομία μας έχει αποδυναμωθεί πολύ, συνεπεία της απληστίας και της ανευθυνότητας κάποιων αλλά και της συλλογικής μας αποτυχίας να κάνουμε δύσκολες επιλογές και να προετοιμάσουμε το έθνος για μια νέα εποχή. Σπίτια και δουλειές χάθηκαν, επιχειρήσεις έκλεισαν. Η υγειονομική μας περίθαλψη είναι πολύ ακριβή. Τα σχολεία μας απογοητεύουν πολλούς. Και κάθε μέρα αποδεικνύεται διαρκώς περισσότερο ότι οι τρόποι που χρησιμοποιούμε την ενέργεια ενισχύουν τους αντιπάλους μας και απειλούν τον πλανήτη μας.

Αυτοί είναι οι δείκτες της κρίσης, με δεδομένα και στατιστικές. Λιγότερο μετρήσιμη αλλά όχι και λιγότερο βαθιά είναι μια εξασθένιση της εμπιστοσύνης στον τόπο μας – ένας επίμονος φόβος ότι η παρακμή της Αμερικής είναι αναπόφευκτη, και ότι η επόμενη γενιά πρέπει να χαμηλώσει τις προσδοκίες της.

Σήμερα σας λέω ότι οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε είναι υπαρκτές. Είναι σοβαρές και πολλές. Δεν αντιμετωπίζονται ούτε εύκολα ούτε γρήγορα. Αλλά να ξέρεις ένα πράγμα, Αμερική: θα τις αντιμετωπίσουμε.

Συγκεντρωθήκαμε σήμερα διότι επιλέξαμε την ελπίδα αντί του φόβου, την ένωση σε έναν σκοπό αντί της σύγκρουσης και της διχόνοιας.

Κηρύσσουμε σήμερα ένα τέλος στα μικροπαράπονα και στις ψεύτικες υποσχέσεις, στις αντεγκλήσεις και στα ξεφτισμένα δόγματα που για τόσο πολύ καιρό στραγγάλισαν την πολιτική μας.

Παραμένουμε ένα νέο έθνος, αλλά όπως λέει η Αγία Γραφή, ήρθε η ώρα να αφήσουμε κατά μέρος τα παιδιαρίσματα. Ήρθε η ώρα να επαναβεβαιώσουμε το ανθεκτικό μας πνεύμα, να επιλέξουμε την καλύτερή μας ιστορία, να μεταλαμπαδεύσουμε αυτό τα βαρύτιμο δώρο, αυτή την ευγενή ιδέα που περνά από γενιά σε γενιά: τη θεόσταλτη υπόσχεση ότι όλοι είναι ίσοι, ελεύθεροι και ότι όλοι δικαιούνται μια ευκαιρία να αναζητήσουν την ευτυχία.

Επαναβεβαιώνοντας τη μεγαλοσύνη του έθνους μας, αντιλαμβανόμαστε ότι η μεγαλοσύνη ποτέ δεν είναι δεδομένη. Πρέπει να κερδισθεί. Στο ταξίδι μας ποτέ δεν ακολουθήσαμε παρακαμπτήριους ή συμβιβασμούς. Δεν ήταν για λιπόψυχους, γι’ αυτούς που προτιμούν την αργία από την εργασία ή αποζητούν μόνο τις απολαύσεις του πλούτου και της δόξας. Αντιθέτως, ήταν αυτοί που ρίσκαραν, που έδρασαν, που έφτιαξαν πράγματα – κάποιοι διάσημοι αλλά πιο συχνά άνδρες και γυναίκες τους μόχθους των οποίων δεν γνωρίζουμε – που μας βοήθησαν να διασχίσουμε το μακρύ, τραχύ μονοπάτι προς την ευημερία και την ελευθερία.

Για χάρη μας, φορτώθηκαν τα λιγοστά τους υπάρχοντα και διέσχισαν ωκεανούς αναζητώντας μια νέα ζωή.

Για χάρη μας, μόχθησαν υπό άθλιες συνθήκες και αποίκησαν τη Δύση, άντεξαν τα χτυπήματα του μαστίγιου και όργωσαν τη σκληρή γη.

Για χάρη μας, πολέμησαν και πέθαναν, σε τόπους όπως το Concord και το Gettysburg, η Νορμανδία και το Khe Sanh. Ξανά και ξανά αυτοί οι άνδρες κι αυτές οι γυναίκες πάλεψαν και θυσιάστηκαν και εργάστηκαν μέχρι που πληγώθηκαν τα χέρια τους ώστε εμείς να ζήσουμε μια καλύτερη ζωή. Είδαν την Αμερική μεγαλύτερη από το άθροισμα των ατομικών μας φιλοδοξιών, σπουδαιότερη απ’ όλες τις διαφορές στην καταγωγή, στον πλούτο ή στην «φατρία».

Αυτό το ταξίδι συνεχίζουμε σήμερα. Παραμένουμε το πιο εύπορο και ισχυρό έθνος στη Γη. Οι εργαζόμενοί μας παραμένουν εξίσου παραγωγικοί με όταν ξεκίνησε αυτή η κρίση. Ο νους μας παραμένει εξίσου επινοητικός, τα αγαθά και οι υπηρεσίες μας εξίσου απαραίτητα με την περασμένη εβδομάδα, τον περασμένο μήνα ή τον περασμένο χρόνο. Οι ικανότητές μας παραμένουν αμείωτες. Όμως ο καιρός που επαναπαυόμασταν, που προστατεύαμε μικροσυμφέροντα και αναβάλλαμε τις δυσάρεστες αποφάσεις έχει οπωσδήποτε παρέλθει. Ξεκινώντας σήμερα, πρέπει να ανασκουμπωθούμε, να ξεσκουριάσουμε και να ξαναπιάσουμε δουλειά για να ανοικοδομήσουμε την Αμερική.

Διότι όπου και να κοιτάξουμε χρειάζεται δουλειά. Η κατάσταση της οικονομίας απαιτεί τολμηρή και αστραπιαία δράση, και θα δράσουμε, όχι μόνο για να δημιουργήσουμε νέες θέσεις εργασίας αλλά και για να βάλουμε νέα θεμέλια για ανάπτυξη. Θα φτιάξουμε τους δρόμους και τις γέφυρες, τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας και τις ψηφιακές γραμμές που τρέφουν το εμπόριό μας και μας φέρνουν κοντά. Θα δώσουμε στις επιστήμες τη θέση που τους αξίζει, και θα χρησιμοποιήσουμε τα θαύματα της τεχνολογίας για να βελτιώσουμε την ποιότητα της υγειονομικής περίθαλψης και να μειώσουμε το κόστος της. Θα δαμάσουμε τον ήλιο και τους ανέμους και τη γη για να τροφοδοτήσουμε με καύσιμα τα αυτοκίνητά μας και να λειτουργήσουμε τα εργοστάσιά μας. Και θα αλλάξουμε ριζικά τα σχολεία και τα κολέγια και τα πανεπιστήμιά μας για να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις μιας νέας εποχής. Όλα αυτά μπορούμε να τα κάνουμε. Και θα τα κάνουμε.

Υπάρχουν βεβαίως και κάποιοι που διατυπώνουν αμφιβολίες ως προς το μέγεθος των φιλοδοξιών μας, που λένε ότι το σύστημά μας δεν μπορεί να αντέξει πολλά μεγαλόπνοα σχέδια. Έχουν βραχεία μνήμη. Διότι ξέχασαν τι έχει ήδη καταφέρει αυτή η χώρα, τι μπορούν να πετύχουν οι ελεύθεροι άνθρωποι όταν η φαντασία ενώνεται σε έναν κοινό σκοπό και η ανάγκη με το θάρρος.

Αυτό που οι κυνικοί αδυνατούν να αντιληφθούν είναι ότι το έδαφος μετακινήθηκε κάτω απ’ τα πόδια τους, ότι οι ξεπερασμένες πολιτικές αντιπαραθέσεις στις οποίες αναλωθήκαμε για τόσο καιρό ανήκουν στο παρελθόν. Το ερώτημα που θέτουμε σήμερα δεν είναι αν η κυβέρνησή μας είναι πολύ μικρή ή πολύ μεγάλη, αλλά αν λειτουργεί, αν βοηθά τις οικογένειες να βρουν δουλειές με επαρκείς αποδοχές, με περίθαλψη που μπορούν να πληρώσουν, με αξιοπρεπή συνταξιοδότηση. Όπου η απάντηση είναι «ναι», σκοπεύουμε να προχωρήσουμε. Όπου η απάντηση είναι «όχι», τα προγράμματα θα τερματιστούν. Και όσοι μεταξύ μας διαχειριζόμαστε δημόσιο χρήμα θα είμαστε υπεύθυνοι να το ξοδέψουμε σοφά, να αλλάξουμε τις κακές συνήθειες και να κάνουμε τις δουλειές μας στο φως της μέρας. Διότι μόνο έτσι θα αποκαταστήσουμε τη ζωτική εμπιστοσύνη μεταξύ ενός λαού και της κυβέρνησής του.

Ούτε τίθεται το ερώτημα αν η αγορά αποτελεί δύναμη του καλού ή του κακού. Η δύναμή της να γεννά πλούτο και να διευρύνει την ελευθερία είναι απαράμιλλη, αλλά αυτή η κρίση μας υπενθύμισε ότι χωρίς ένα άγρυπνο μάτι, η αγορά μπορεί να ξεφύγει από τον έλεγχό μας και ότι ένα έθνος δεν μπορεί να ευημερεί για πολύ όταν ευνοεί μόνο τους εύπορους. Η επιτυχία της οικονομίας μας εξαρτιόταν πάντα όχι απλώς από το ύψος του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος μας, αλλά από την ευρύτητα της ευημερίας μας, από την ικανότητά μας να δώσουμε ευκαιρίες σε όλους όσους τις ήθελαν όχι από ευσπλαχνία αλλά διότι αυτή είναι η βεβαιότερη οδός προς το κοινό καλό.

Όσον αφορά στην κοινή μας άμυνα, απορρίπτουμε ως εσφαλμένη την επιλογή μεταξύ της ασφάλειάς μας από τη μια και των ιδανικών μας από την άλλη. Οι Ιδρυτές Πατέρες του έθνους μας, αντιμετωπίζοντας κινδύνους που ούτε καν μπορούμε να φανταστούμε, προσχεδίασαν έναν καταστατικό χάρτη για να εξασφαλίσουν το κράτος δικαίου και τα ανθρώπινα δικαιώματα, έναν καταστατικό χάρτη που διευρύνθηκε με το αίμα γενεών. Αυτά τα ιδανικά εξακολουθούν να φωτίζουν τον κόσμο, και δεν θα τα εγκαταλείψουμε για χάρη σκοπιμοτήτων. Και έτσι όλοι οι άλλοι λαοί, όλες οι άλλες κυβερνήσεις που μας παρακολουθούν σήμερα, από τις μεγαλύτερες πρωτεύουσες μέχρι το μικρό χωριό όπου γεννήθηκε o πατέρας μου να ξέρουν ότι η Αμερική είναι φίλη κάθε έθνους και κάθε άνδρα, γυναίκας και παιδιού που επιθυμεί ένα μέλλον ειρήνης και αξιοπρέπειας, και ότι είμαστε έτοιμοι για μια ακόμη φορά να δείξουμε το δρόμο.

Θυμηθείτε ότι οι παλιότερες γενιές αντιμετώπισαν τον φασισμό και τον κομμουνισμό όχι μόνο με πυραύλους και τανκς αλλά με στέρεες συμμαχίες και πεποιθήσεις. Είχαν αντιληφθεί ότι η ισχύς μας από μόνη της δεν μπορεί να μας προστατεύσει, ούτε μας δίνει το δικαίωμα να κάνουμε ό, τι θέλουμε. Αντιθέτως, ήξεραν ότι η ισχύς μας μεγαλώνει με την συνετή χρήση της, ότι η ασφάλειά μας απορρέει από το δίκαιο των επιδιώξεών μας, τη δύναμη του παραδείγματός μας, τις αρετές της ταπεινότητας και της αυτοσυγκράτησης.

Είμαστε οι θεματοφύλακες αυτής της κληρονομιάς. Καθοδηγούμενοι για μια ακόμη φορά από αυτές τις αρχές, μπορούμε να αντιμετωπίσουμε αυτές τις νέες απειλές που απαιτούν ακόμη μεγαλύτερη προσπάθεια, συνεργασία και κατανόηση μεταξύ των εθνών. Θα αρχίσουμε να αφήνουμε υπεύθυνα το Ιράκ στον λαό του, και θα σφυρηλατήσουμε μια ειρήνη που κατακτήθηκε με κόπους στο Αφγανιστάν. Θα εργαστούμε ακούραστα με παλιούς φίλους και πρώην εχθρούς για να ελαχιστοποιήσουμε την πυρηνική απειλή και να αναχαιτίσουμε την απειλή υπερθέρμανσης του πλανήτη. Δεν θα απολογηθούμε για τον τρόπο ζωής μας, ούτε θα διστάσουμε στην υπεράσπισή του, και σε όσους επιδιώκουν να προωθήσουν τους στόχους τους προκαλώντας τρόμο και κατακρεουργώντας αθώους, τους λέμε τώρα ότι το πνεύμα μας είναι ισχυρότερο και άκαμπτο. Δεν μπορείτε να επιβιώσετε περισσότερο από εμάς. Θα σας νικήσουμε.

Διότι ξέρουμε ότι η πολυσύνθετη κληρονομιά μας είναι δύναμη, όχι αδυναμία. Είμαστε έθνος Χριστιανών και Μουσουλμάνων, Εβραίων και Ινδουιστών και άθεων. Διαμορφωνόμαστε από κάθε γλώσσα και κουλτούρα που προέρχεται από κάθε γωνιά αυτής της Γης. Και επειδή έχουμε νιώσει την πικρή γεύση του εμφυλίου πολέμου και των διαχωρισμών, και βγήκαμε από αυτό το σκοτεινό κεφάλαιο της ιστορίας μας δυνατότεροι και πιο ενωμένοι, δεν μπορούμε παρά να πιστέψουμε ότι τα παλιά μίση κάποια μέρα θα ξεπεραστούν. Ότι οι φυλετικές διαχωριστικές γραμμές σύντομα θα εξαλειφθούν. Ότι όσο μικραίνει ο κόσμος, η κοινή ανθρωπιά μας θα αποκαλυφθεί. Και ότι η Αμερική πρέπει να παίξει τον ρόλο της εισάγοντας μια νέα εποχή ειρήνης.

Στον μουσουλμανικό κόσμο λέμε: αναζητάμε έναν νέο τρόπο να προχωρήσουμε, βασισμένο στα αμοιβαία συμφέροντα και στον αμοιβαίο σεβασμό. Σε όσους ηγέτες ανά την υφήλιο επιδιώκουν να σπείρουν συγκρούσεις, ή να κατηγορήσουν τη Δύση για τα δεινά της κοινωνίας τους: να ξέρετε ότι ο λαός σας θα σας κρίνει γι’ αυτά που μπορείτε να φτιάξετε, όχι να καταστρέψετε. Σε όσους γαντζώνονται στην εξουσία μέσα από τη διαφθορά, απάτες και τη φίμωση των διαφωνούντων: να ξέρετε ότι βρίσκεστε στη λάθος πλευρά της ιστορίας. Αλλά και ότι θα σας τείνουμε χείρα φιλίας αν δείξετε πρόθυμοι να ανοίξετε τη γροθιά σας.

Στους φτωχούς λαούς: υποσχόμαστε να εργαστούμε μαζί σας για να κάνουμε τη γη σας να καρποφορήσει και να ρέει καθαρό νερό. Για να θρέψουμε ανθρώπους που λιμοκτονούν και να ταΐσουμε πεινασμένα μυαλά. Και σ’ εκείνα τα έθνη που όπως το δικό μας απολαμβάνουν σχετική αφθονία: δεν μπορούμε πλέον να εξακολουθήσουμε να αδιαφορούμε για όσους υποφέρουν πέραν των συνόρων μας, ούτε να καταναλώνουμε τους φυσικούς πόρους του πλανήτη απερίσκεπτα. Διότι ο κόσμος έχει αλλάξει, κι εμείς πρέπει να αλλάξουμε μαζί του.

Καθώς αναλογιζόμαστε το δρόμο που ανοίγεται εμπρός μας, θυμόμαστε με ταπεινή ευγνωμοσύνη τους γενναίους Αμερικανούς που αυτή τη στιγμή εκτελούν περιπολίες σε μακρινές ερήμους και βουνά στην άλλη άκρη της γης. Έχουν κάτι να μας πουν σήμερα, ακριβώς όπως οι πεσόντες ήρωες που κείτονται στο Arlington μας ψιθυρίζουν ανά τους αιώνες. Τους τιμούμε όχι μόνο διότι είναι θεματοφύλακες της ελευθερίας μας, αλλά και διότι ενσαρκώνουν το πνεύμα της προσφοράς, την προθυμία να βρουν νόημα σε κάτι μεγαλύτερο από τους ίδιους. Και αυτή τη στιγμή – μια στιγμή που θα καθορίσει μια ολόκληρη γενιά – είναι αυτό ακριβώς το πνεύμα που πρέπει να μοιραστούμε όλοι.

Γιατί, όσα και αν μπορεί και πρέπει να κάνει μια κυβέρνηση, είναι τελικά στην πίστη και στην αποφασιστικότητα του αμερικανικού λαού που στηρίζεται αυτό το έθνος. Είναι η καλοσύνη να φιλοξενηθεί ένας άγνωστος σε μια πλημμύρα, η ανιδιοτέλεια των εργατών που θα προτιμούσαν να μειωθούν οι ώρες εργασίας τους απ’ το να δουν έναν φίλο να χάνει τη δουλειά του που μας στηρίζουν στις σκοτεινότερες ώρες μας. Είναι το θάρρος του πυροσβέστη να ορμήξει σε ένα κλιμακοστάσιο γεμάτο καπνό, αλλά και η προθυμία ενός γονιού να μεγαλώσει ένα παιδί που τελικά κρίνουν τη μοίρα μας.

Οι προκλήσεις μας μπορεί να είναι καινούργιες. Τα μέσα με τα οποία τις αντιμετωπίζουμε μπορεί να είναι καινούργια. Αλλά οι αξίες από τις οποίες εξαρτάται η επιτυχία μας – σκληρή δουλειά και εντιμότητα, θάρρος και τίμιο παιχνίδι, ανεκτικότητα και περιέργεια, αφοσίωση και πατριωτισμός – είναι παλιές. Και είναι αληθινές. Αποτέλεσαν την ήρεμη δύναμη προόδου καθ’ όλη τη διάρκεια της ιστορίας μας. Αυτό που απαιτείται λοιπόν είναι μια επιστροφή σ’ αυτές τις αλήθειες. Αυτό που απαιτείται από εμάς τώρα είναι μια νέα εποχή υπευθυνότητας, η αναγνώριση από κάθε Αμερικανό ότι έχουμε καθήκοντα έναντι υμών, του έθνους μας, και του κόσμου, καθήκοντα που δεν αποδεχόμαστε απρόθυμα αλλά αντιθέτως μετά χαράς, γνωρίζοντας καλά ότι δεν υπάρχει τίποτα τόσο ικανοποιητικό για το πνεύμα, τόσο καθοριστικό για τον χαρακτήρα μας, από το να δινόμαστε ολοκληρωτικά σε ένα δύσκολο έργο.

Αυτό είναι το τίμημα και η υπόσχεση του να είσαι πολίτης.

Αυτή είναι η πηγή της αυτοπεποίθησής μας, η γνώση ότι ο Θεός μας προσκαλεί να δώσουμε σχήμα σε ένα αβέβαιο πεπρωμένο.

Αυτό είναι το νόημα της ελευθερίας και των πιστεύω μας – ο λόγος που άνδρες, γυναίκες και παιδιά κάθε φυλής και κάθε θρησκείας μπορούν να γιορτάζουν μαζί σ’ αυτόν τον θαυμάσιο χώρο, και ένας άνδρας του οποίου ο πατέρας πριν λιγότερο από εξήντα χρόνια μπορεί να μην εξυπηρετούνταν σε ένα τοπικό εστιατόριο μπορεί τώρα να στέκει εμπρός σας για να δώσει έναν πολύ ιερό όρκο.

Ας μείνει λοιπόν αυτή η ημέρα με την μνήμη, του ποιοι είμαστε και πόσο μακριά ταξιδέψαμε. Το έτος γέννησης της Αμερικής, στον πιο κρύο μήνα, μια μικρή ομάδα πατριωτών στριμώχνονταν γύρω από φωτιές που αργόσβηναν στις όχθες ενός παγωμένου ποταμού. Η πρωτεύουσα είχε εγκαταλειφθεί. Ο εχθρός προέλαυνε. Το χιόνι είχε κηλιδωθεί με αίμα. Σε μια στιγμή που η έκβαση της επανάστασής μας ήταν η πιο αμφίβολη, ο πατέρας του έθνους μας διέταξε να αναγνωστούν τα εξής λόγια στον λαό: «Ας ειπωθεί στον μελλοντικό κόσμο… ότι μέσα στο καταχείμωνο, όταν μόνο η ελπίδα και το ήθος μπορούσαν να επιβιώσουν… η πόλη και η χώρα ολόκληρη, ξεσηκωμένες από έναν κοινό κίνδυνο, έσπευσαν να [τον] αντιμετωπίσουν».

Αμερική, απέναντι στους κοινούς μας κινδύνους, σε αυτόν τον χειμώνα της δοκιμασίας μας, ας θυμηθούμε αυτές τις αιώνιες λέξεις. Με ελπίδα και ήθος, ας αψηφήσουμε για μια ακόμη φορά τα παγωμένα ρεύματα και ας υπομείνουμε τις καταιγίδες που έρχονται. Ας πουν τα παιδιά των παιδιών μας ότι όταν δοκιμαστήκαμε αρνηθήκαμε να αφήσουμε αυτό το ταξίδι να τερματιστεί, ότι δεν οπισθοχωρήσαμε ούτε κλονιστήκαμε. Και με τη ματιά μας καρφωμένη στον ορίζοντα και με τη χάρη του Θεού, μεταφέραμε το σπουδαίο δώρο της ελευθερίας και το παραδώσαμε με ασφάλεια στις μελλοντικές γενιές.