Γιατί έχουμε πρωθυπουργό τον Κώστα Καραμανλή;

Απλή η απάντηση θα μου πείτε: γιατί τον ψήφισε ο ελληνικός λαός στις προηγούμενες αλλά και στις προ-προηγούμενες εκλογές. Και γιατί τον ψήφισε ο ελληνικός λαός; Μα γιατί ήταν και παραμένει Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, που ήταν το κόμμα που επικράτησε στις εκλογές. Και γιατί ήταν και παραμένει Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας; Ή μάλλον, για να το πω διαφορετικά, αν τον έλεγαν, ας πούμε, Κώστα Παπαδόπουλο και όχι Κώστα Καραμανλή θα ήταν Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας; Μάλλον όχι. Ή, για να είμαστε πιο ακριβείς, σκέτα όχι. Ήταν όμως ανιψιός του 'Εθνάρχη', του 'μεγάλου' Κωνσταντίνου Καραμανλή. Και πώς πρωτοέγινε πρωθυπουργός ο 'Εθνάρχης' θείος του; Γιατί τον ψήφισε ο ελληνικός λαός; Χμ, όχι ακριβώς. Και σε αυτό το σημείο θα πάμε μερικές δεκαετίες πίσω (μη… λακίσετε όσοι βαριέστε τις επιστροφές στο παρελθόν, αξίζει τον κόπο). Συγκεκριμένα θα πάμε στο 1955, όπου έχουμε την κυβέρνηση του κόμματος του Ελληνικού Συναγερμού με πρωθυπουργό τον γηραιό Αλέξανδρο Παπάγο και με δυο Αντιπροέδρους, τον Παναγιώτη Κανελλόπουλο - για τον οποίο είπα κάποια πράγματα στην αμέσως προηγούμενη ανάρτηση και σε μια λίγο παλιότερη - και τον Στέφανο Στεφανόπουλο, που όλοι περίμεναν ένας εκ των δυο να διαδεχτεί στην πρωθυπουργία τον γέροντα Παπάγο μετά το θάνατό του. Όταν όμως πέθανε ο Παπάγος και ήρθε η ώρα να βρεθεί ο αντικαταστάτης του, τα Ανάκτορα πρότειναν αμέσως για πρωθυπουργό τον Καραμανλή, που ήταν υπουργός Δημοσίων Έργων στην κυβέρνηση αυτή, παρακάμπτοντας έτσι τον Στέφανο Στεφανόπουλο και τον Παναγιώτη Κανελλόπουλο, δυο έμπειρους πολιτικούς που, όπως είπα, μέχρι τη στιγμή εκείνη θεωρούνταν οι πιθανότεροι αντικαταστάτες του Παπάγου. Ο Καραμανλής έγινε λοιπόν για πρώτη φορά πρωθυπουργός στα τέλη του 1955 αμέσως μετά το θάνατο του Παπάγου, εξασφαλίζοντας λίγο αργότερα κοινοβουλευτική πλειοψηφία στις εκλογές του 1956. Σε αυτές επανίδρυσε το κόμμα του Ελληνικού Συναγερμού με το νέο όνομα Εθνική Ριζοσπαστική Ένωσις (EΡΕ) και με αυτό κέρδισε την πρώτη του κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Πώς ακριβώς; Εφαρμόζοντας το λεγόμενο 'τριφασικό' εκλογικό σύστημα και κερδίζοντας τις εκλογές, παρά το γεγονός ότι η ΕΡΕ, σε απόλυτους αριθμούς ψήφων, είχε έρθει δεύτερο κόμμα (ΕΡΕ 47,38%, Δημοκρατική Ένωση 48,15%). Το εκλογικό αυτό σύστημα προέβλεπε πλειοψηφικό και ενισχυμένη αναλογική στις περιφέρειες στις οποίες ήταν πρώτο κόμμα η ΕΡΕ και απλή αναλογική στις υπόλοιπες, εξασφαλίζοντας έτσι στην ΕΡΕ τον μέγιστο αριθμό εδρών. Κατ' αυτόν τον τρόπο του εξασφάλισε την πλειοψηφία και στις εκλογές του 1958 και του 1961. Οι τελευταίες, που σημαδεύτηκαν από τις επεμβάσεις του στρατού, της χωροφυλακής και παρακρατικών στον προεκλογικό αγώνα χαρακτηρίστηκαν εκλογές 'βίας και νοθείας' από τα άλλα κόμματα, την Ένωση Κέντρου και την ΕΔΑ και ο τότε αρχηγός της Ένωσης Κέντρου και βασικός αντίπαλος του Καραμανλή Γεώργιος Παπανδρέου κήρυξε, με αυτή την αφορμή, τον 'ανένδοτο αγώνα'. Τα υπόλοιπα τα ξέρετε, ανήκουν στην πολιτική μας ιστορία. Όμως, δυο πράγματα θα ήθελα να σημειώσω, βάσει όσων ειπώθηκαν παραπάνω:

Πρώτον, να πω ότι ήταν αναμενόμενο - βαστάτε γερά όσοι βαριέστε τις ιστορικές αναδρομές! - να επιλεγεί το 1955 από τον βασιλιά Παύλο (και τη Φρειδερίκη βεβαίως) ο Καραμανλής για αντικαταστάτης στην πρωθυπουργία του Παπάγου, διότι ήταν ο ευνοούμενος του Παλατιού. Και οπωσδήποτε δεν θα περίμενε κανείς - για τον Στέφανο Στεφανόπουλο δεν μπορώ να ξέρω - να προτείνουν, τα Ανάκτορα, τον Παναγιώτη Κανελλόπουλο, ο οποίος, για να το πω απλουστευτικά, δεν τα πήγαινε καλά με τους βασιλείς. Ήδη από το καλοκαίρι του ταραγμένου 1935 είχε δημοσιεύσει άρθρα υπέρ της αβασίλευτης δημοκρατίας και με τον ερχομό του Γεωργίου Β' απομακρύνθηκε από την πανεπιστημιακή του έδρα - ήταν Καθηγητής Κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών - λόγω της άρνησής του να ορκιστεί πίστη στον βασιλιά. Αργότερα, ως μέλος της εξόριστης ελληνικής κυβέρνησης του Καΐρου κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, είχε προτείνει στον τότε πρωθυπουργό Τσουδερό να προκηρυχθεί δημοψήφισμα, μετά την επιστροφή της κυβέρνησης στην Ελλάδα, γύρω από αν οι Έλληνες επιθυμούσαν την επιστροφή του βασιλιά, προκειμένου να αποφευχθούν διογκούμενες εντάσεις που υπήρχαν και οι οποίες θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε εμφύλιο πόλεμο. Δυστυχώς, όμως, δεν εισακούστηκε.

Δεύτερον, να πω ότι όπως ο Καραμανλής, ως ο εκλεκτός των Ανακτόρων, πρωτοεκλέχτηκε πρωθυπουργός το 1956 χωρίς να έχει πάρει πανελληνίως τις περισσότερες ψήφους, έτσι και ο George W. Bush βγήκε νικητής, με την εφαρμογή ενός πλειοψηφικού εκλογικού συστήματος, από τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές του 2000 και εξελέγη πρόεδρος, παρότι είχε συγκεντρώσει παναμερικανικά μισό εκατομμύριο λιγότερες ψήφους από τον Al Gore. Όμως μετά από οκτώ χρόνια Bush, τα 'αμερικανάκια' έβγαλαν πρόεδρο έναν Obama. Ενώ εμείς, περισσότερο από πενήντα χρόνια μετά, έχουμε για πρωθυπουργό τον ανιψιό του 'Εθνάρχη'.

Στη φωτογραφία ο 'Εθνάρχης' με το βασιλιά Παύλο το 1956.