Για τον Κορνήλιο Καστοριάδη

Σήμερα το πρωί, σε ένα βιβλιοπωλείο από το οποίο κάθε μέρα περνάω στο δρόμο για τη δουλειά είδα, σε περίοπτη θέση στη βιτρίνα, το βιβλίο που βλέπετε, με τα πρακτικά ενός συνεδρίου για τον μεγάλο διανοητή που είχε γίνει το 2007. Μεταξύ των εισηγητών ήμουν κι εγώ. Και ομολογώ ότι χάρηκα που είδα ότι ο Καστοριάδης ‘πουλάει’, ότι ο τόμος με τις εισηγήσεις μας κοσμούσε τη βιτρίνα ενός όχι τόσο κεντρικού βιβλιοπωλείου. Τις εντυπώσεις από εκείνο το συνέδριο τις είχα διηγηθεί σε μια ανάρτηση εκείνης της εποχής (εδώ για όσους ενδιαφέρονται), γι’ αυτό και δεν θα επεκταθώ. Εν γένει όμως – και έχοντας, με την ολοκλήρωση του διδακτορικού μου, απομακρυνθεί από τους ακαδημαϊκούς κύκλους – διατηρώ μια ένσταση όσον αφορά αυτά τα συνέδρια: οι εισηγήσεις θα όφειλαν να είναι λιγότερο ‘ακαδημαϊκές’ και περισσότερο ανοιχτές σε μεγαλύτερα ακροατήρια, ώστε να αφήσουν ανθρώπους έξω από τον στενό χώρο των ‘ειδικών’ να πουν τις απόψεις τους, να κουβεντιάσουν, να ασκήσουν – γιατί όχι – κριτική στον μεγαλύτερο διανοητή που γέννησε τον περασμένο αιώνα η Ελλάδα και ‘υιοθέτησε’ η Γαλλία. Συμμετέχοντας – μια και το διδακτορικό μου ήταν εστιασμένο στο έργο του – σε συνέδρια, συμπόσια, συναντήσεις για τον Καστοριάδη για περισσότερο από μια δεκαετία και βλέποντας ότι κάθε φορά είμαστε οι ίδιοι που βρισκόμαστε για να πούμε περίπου τα ίδια πράγματα, να γελάσουμε με τα ίδια αστεία, να ανανεώσουμε το ραντεβού μας για το επόμενο συνέδριο, άρχισα να παίρνω κάποιες αποστάσεις. Τι εννοώ; Το περασμένο σαββατοκύριακο είχα προσκληθεί να μιλήσω σε ένα ακόμη τέτοιο συμπόσιο, όπου ήξερα ότι θα ήμασταν, ξανά, οι… γνωστοί. Και επειδή πλέον δεν έχω κάτι καινούργιο να πω, τουλάχιστον όχι σε ένα συνέδριο ‘ειδικών’, αλλά και ήξερα τι περίπου θα ακούσω, αρνήθηκα. Αυτό δεν αποτελεί βεβαίως μομφή εναντίον των φίλων εισηγητών που πήγαν. Εύχομαι να τα πέρασαν όμορφα και να εμφανιστούν και αυτά τα πρακτικά σύντομα στις βιτρίνες των βιβλιοπωλείων. Πιστεύω όμως ότι, σύμφωνα με όσα πίστευε και ο ίδιος ο Καστοριάδης, αυτό που χρειάζεται, αυτό που λείπει δεν είναι ο επαναλαμβανόμενος σχολιασμός του έργου του – ο ίδιος ασκούσε δριμεία κριτική στην κουλτούρα του σχολιασμού που επικρατεί στην εποχή μας, ελλείψει πρωτότυπης σκέψης – αλλά το να σταθεί το έργο του πηγή έμπνευσης για νέες, καινοτόμες ιδέες και δράσεις που θα ανοίξουν δικούς τους δρόμους, πέρα από όσα και ο ίδιος μπορούσε να φανταστεί.